Gỏi cá đục Hà Tĩnh – Tinh hoa biển cả miền Trung

Miền Trung Việt Nam không chỉ nổi tiếng bởi cảnh sắc thiên nhiên hoang sơ mà còn bởi kho tàng ẩm thực độc đáo, mang dấu ấn văn hóa bản địa đậm nét. Trong đó, gỏi cá đục Hà Tĩnh là một trong những món ăn làm nên thương hiệu cho ẩm thực vùng đất “chảo lửa túi mưa” này.

1. Giới thiệu về món gỏi cá đục Hà Tĩnh

Cá đục là loài cá biển thân nhỏ, mình dài, thịt trắng, ngọt và ít tanh. Loài cá này thường sinh sống ở các vùng nước cạn, bãi cát ven biển Hà Tĩnh, đặc biệt là dọc các vùng biển Cửa Sót, Xuân Thành, Thạch Hải hay Kỳ Anh. Cá đục đánh bắt được vào buổi sớm, còn tươi rói, là nguyên liệu chính để chế biến nên món gỏi trứ danh này.

Gỏi cá đục Hà Tĩnh là một trong những món ăn bao trọn vị biển cả. Ảnh: vinwonder

Gỏi cá đục không chỉ là món ăn, mà còn là sự thể hiện của tinh hoa ẩm thực biển miền Trung. Nó mang trong mình sự tươi ngon nguyên bản của biển cả, sự khéo léo trong cách chế biến và sự tinh tế trong cách thưởng thức của người Hà Tĩnh. Gỏi cá đục thường xuất hiện trong các dịp tụ họp, lễ tết hay đơn giản chỉ là một bữa nhậu bình dân nhưng đậm đà nghĩa tình.

>> Xem thêm: Tour du lịch miền Trung trọn gói

2. Điểm đặc sắc của món gỏi cá đục

Điểm đặc biệt đầu tiên chính là cá đục – nguyên liệu chính. Cá đục phải thật tươi, thịt trắng, săn chắc. Khi làm gỏi, người ta thường chọn cá có độ dài khoảng bằng ngón tay cái, loại nhỏ hơn thường đem chiên hoặc nấu canh. Chỉ khi sử dụng cá tươi vừa đánh bắt, món gỏi mới có vị ngọt tự nhiên, không tanh và giữ trọn hương vị biển.

Thứ hai, món gỏi cá đục nổi bật nhờ cách chế biến công phu và tỉ mỉ trong từng công đoạn. Cá được làm sạch, lọc lấy thịt, thái mỏng, rồi bóp với các gia vị như chanh, riềng, gừng, tỏi, ớt... để khử tanh.

Món gỏi cá đục Hà Tĩnh nổi bật nhờ cách chế biến tỉ mỉ. Ảnh: vtc

Thứ ba, nước chấm ăn kèm được xem là linh hồn của món ăn. Không thể dùng nước mắm thường, mà phải là loại nước chấm chế biến công phu từ nhiều loại gia vị địa phương. Nước chấm có vị béo nhẹ, chua ngọt hài hòa, sánh mịn và thơm nồng.

Cuối cùng, gỏi cá đục Hà Tĩnh không thể thiếu mâm rau sống đặc trưng của miền Trung như lá sung, lá ổi non, lá đinh lăng, rau răm, húng lủi, tía tô, chuối xanh, khế chua, dưa leo… Tất cả tạo nên bản giao hưởng hương vị, nơi thực khách được thưởng thức đầy đủ vị giác trong một lần nhai.

3. Cách làm món gỏi cá đục Hà Tĩnh

Nguyên liệu chính

Cá đục tươi sống (khoảng 500g cho 2-3 người ăn)

Tỏi, ớt, riềng, sả, gừng, chanh

Nước mẻ (hoặc giấm nếu không có mẻ)

Đậu phộng, mè rang

Các loại rau sống: lá sung, đinh lăng, lá ổi, chuối chát, khế, rau thơm…

Các nguyên liệu trong món gỏi cá đục Hà Tĩnh rất tươi ngon. Ảnh: vinpearl

Cách làm

Sơ chế cá: Cá đục mua về làm sạch, bỏ đầu, rút xương nếu cần, sau đó thái lát mỏng theo chiều dọc. Dùng nước muối loãng rửa cá rồi để ráo.

Ướp cá: Trộn cá với nước cốt chanh (hoặc nước mẻ), riềng giã nhỏ, gừng, tỏi và ớt giã nhuyễn để khử mùi tanh và làm tái cá.

Trộn gỏi: Sau khi cá ngấm vị và săn lại. Điều chỉnh độ đậm nhạt của gỏi, thêm một chút muối, đường cho vừa miệng.

Làm nước chấm: Làm nóng nồi với 2 thìa cà phê dầu ăn, phi thơm hành tỏi băm rồi cho cà chua vào xào khoảng 3 phút cho mềm. Tiếp đến, thêm phần nước ướp cá và 50ml nước lọc, nêm nếm lại cho vừa ăn. Đập 1 lòng đỏ trứng gà vào, khuấy đều. Cuối cùng, cho 1 thìa cà phê đậu phộng giã nhuyễn vào, đảo đều đến khi nước chấm sánh lại thì tắt bếp.

Chuẩn bị rau ăn kèm: Rửa sạch rau sống, bày cùng chuối xanh, khế chua, dưa leo xắt lát.

Cá đục sẽ được trộn đều cùng các nguyên liệu và gia vị để khử mùi tanh. Ảnh: bách hoá xanh

4. Cách thưởng thức gỏi cá đục đúng điệu

Không như các món gỏi thông thường chỉ đơn thuần là trộn cá với rau và ăn, gỏi cá đục Hà Tĩnh có cách ăn rất riêng biệt.

Thực khách sẽ lấy một lá sung hoặc lá ổi non, xếp thêm rau sống, vài lát khế chua hoặc chuối xanh, sau đó cho cá đục đã trộn vào giữa. Cuộn lại gọn gàng rồi chấm vào chén nước chấm đặc biệt. Khi cắn một miếng, mọi hương vị bùng nổ: vị ngọt của cá, vị chua ngọt của nước chấm, vị thơm của rau – tất cả hòa quyện trong một món ăn giản dị nhưng đầy tinh tế.

Gỏi cá đục sẽ được cuộn ăn kèm cùng lá và các loại rau thơm. Ảnh: vinwonder

5. Những quán gỏi cá đục ngon ở Hà Tĩnh

Nếu có dịp đến Hà Tĩnh, bạn không nên bỏ qua những quán ăn, nhà hàng dưới đây – nơi phục vụ gỏi cá đục trứ danh đúng chuẩn vị địa phương:

Nhà hàng Cánh Buồm

Địa chỉ: Xuân Hải, Lộc Hà, Hà Tĩnh.

Nhà hàng Cánh Buồm thu hút thực khách bởi không gian thoáng đãng bên bờ biển. Gỏi cá đục ở đây nổi tiếng nhờ độ tươi ngon tuyệt đối, được làm từ cá đánh bắt trong ngày, thái lát mỏng, trộn đều cùng gia vị dân dã. Nước chấm béo ngậy, dậy mùi và được pha chế theo kiểu truyền thống. Nhà hàng cũng phục vụ nhiều món hải sản như mực hấp, cháo nghêu, tôm sú nướng… với chất lượng cao và giá cả hợp lý.

Nhà hàng Cánh Buồm phục vụ đa dạng các món ăn, đặc biệt gỏi các đục Hà Tĩnh ở đây rất nổi tiếng. Ảnh: nhà hàng cánh buồm

Nhà hàng Hải sản Bến Xưa

Địa chỉ: Thạch Hạ, Hà Tĩnh.

Là một trong những nhà hàng có tiếng lâu năm tại Hà Tĩnh, hải sản Bến Xưa gây ấn tượng với không gian rộng rãi, phục vụ chuyên nghiệp và món gỏi cá đục mang hương vị riêng biệt. Cá tươi,  nước chấm làm theo công thức gia truyền tạo nên tổng thể hài hòa. Ngoài gỏi, thực khách còn có thể thử các món như lẩu cá đục, cá nướng muối ớt, mực hấp bia… Nhà hàng thích hợp cho cả gia đình, nhóm bạn, và khách du lịch.

Bến Xưa gây ấn tượng với không gian chill và món gỏi cá đục Hà Tĩnh mang hương vị riêng biệt. Ảnh: nhà hàng bải sản Bến Xưa

Nhà hàng Biển Xanh Xuân Thành

Địa chỉ: TT. Nghi Xuân, Nghi Xuân, Hà Tĩnh.

Nằm sát bãi biển Xuân Thành, nhà hàng Biển Xanh Xuân Thành tận dụng nguồn cá đục tươi sống tại chỗ để làm nên món gỏi đặc sắc. Cá được sơ chế kỹ, thái lát mỏng và trộn cùng rau sống tươi mát, nước chấm chua béo đậm đà. Không gian nhà hàng hướng biển, thoáng đãng, rất lý tưởng để vừa thưởng thức ẩm thực vừa tận hưởng gió biển. Ngoài gỏi, quán còn phục vụ các món như hàu nướng mỡ hành, cá nướng, lẩu hải sản.

Với vị trí đắc địa, nhà hàng Biển Xanh Xuân Thành tận dụng nguồn cá đục tươi sống tại chỗ để làm nên món gỏi cá đục đặc sắc. Ảnh: nhà hàng biển xanh xuân thành.

Gỏi cá đục Hà Tĩnh là một món ăn vừa giản dị vừa đặc sắc, mang hương vị nguyên sơ của biển cả, đậm đà bản sắc miền Trung. Từ cách chọn cá, chế biến, đến cách ăn đều thể hiện sự tinh tế của người Hà Tĩnh. Nếu có dịp ghé thăm vùng đất này, bạn hãy dành thời gian thưởng thức gỏi cá đục tại những địa chỉ nổi tiếng để cảm nhận trọn vẹn hương vị quê hương đầy yêu thương và chân chất này.

>> Xem thêm: Những di tích lịch sử quốc gia Hà Tĩnh sống mãi cùng năm tháng 

Nguyễn Đức