Tháng 9, khi những cơn mưa hạ vừa ngớt mang theo tiết trời mát mẻ và trong trẻo cũng là lúc mùa thu chạm ngõ khắp phố phường và cốm Hà Nội, sản vật mùa thu khiến bao người say đắm cũng chính thức vào mùa.
Thu vừa chạm ngõ, đất trời Hà Nội chuyển mình với những cơn gió se lạnh hay những làn sương bảng lảng, nắng trở nên dịu dàng và trời xanh biếc hơn và người ta không quên tìm về với những hương vị làm nên đặc trưng của mùa thu thủ đồ, một trong số đó chính là cốm Hà Nội, thức quà gói ghém từ tinh hoa của đất trời. Không chỉ có người Hà Nội mong mỏi mỗi khi mùa cốm về, mà cả những người lữ hành cũng nhớ lắm hương vị của những hạt cốm tươi gói trong lá sen hương thơm lan tỏa khắp những con phố nhỏ.
>> Xem thêm: Kinh nghiệm du lịch Hà Nội đầy đủ từ A-Z
Nhắc đến các món ngon gọi thu về ở Hà Nội, người dân thủ đô luôn tự hào với món cốm non, trong tâm thức của người dân thủ đô cứ thấy thu về là sẽ thấy những hành cốm non thơm phức lan tỏa khắp phố phường.
Vụ cốm Hà Nội mùa thu bắt đầu từ khoảng tháng 7 Âm lịch và kéo dài tầm 2 tháng, dưới cái nắng nhè nhẹ của ngày thu, những cánh đồng ở vùng ngoại ô bắt đầu thay áo, lúa từng chùm cũng nặng trĩu cũng là lúc người ta bắt đầu thu hoạch cốm chín vụ.
Tại các làng cốm nổi tiếng của Hà Nội như làng Vòng hay Mễ Trì mỗi vụ cốm về, không khí luôn đông vui tấp nập với tiếng giã chày rộn ràng, chỉ cần bước đến đầu làng đã nghe hương cổm lan toả thơm phức. Cốm xanh Hà Nội có thể làm từ nhiều loại lúa khác nhau tuy nhiên giống nếp cái hoa vàng vẫn là ngon nhất. Để tạo nên một mẻ cốm thơm ngon, cần đến đôi bàn tay khéo léo và tinh tế với nhiều công đoạn phải gia công.
Lúa non sẽ được thu hoạch, đem về nhặt, tuốt bằng máy sau đó mang đãi để giữ lại những hạt chắc mấy rồi để ráo nước sau đó mới mang đi rang.Theo kinh nghiệm của người làm nghề lâu năm thì lúa non cần được rang với lửa nhỏ cho đến khi chín, trong quá trình rang phải đảo liên tục để lúa có độ dẻo và dậy hương. Khi rang xong người ta sẽ để cho cốm nguội rồi cho từng mẻ vào cối để giã cho đến khi có trấu thì bỏ trấu rồi giã đến khi thành phẩm.
Người ta thường nói, khi với tiết trời thu dìu dịu, cốm Hà Nội chính là một trong những món ăn phù hợp nhất để thưởng thức bởi hương vị hấp dẫn và mùi hương dễ chịu. Đó là mùi hương bùi thơm của những hạt cốm được xay giã công phu, mùi hương thoang thoảng của lá sen, là màu xanh pha ánh vàng đặc trưng của nước lá lúa non.
Người Hà Thành xưa thường ăn cốm với chuối tiêu hoặc trái hồng chín đỏ. Sự kết hợp này đã từng đưa đưa vào thi ca kinh điển. nhà văn Thạch Lam từng viết trong cuốn “Hà Nội 36 phố phường” rằng “Cái màu xanh tươi của cốm như ngọc thạch quý, màu đỏ thắm của hồng như ngọc lựu già. Một thứ thanh đạm, một thứ ngọt sắc, không gì hòa hợp bằng”.
>> Xem thêm: Cập nhật các tour du lịch Hà Nội hấp dẫn nhất
Người Hà Nội quý hạt cốm và luôn mong đợi mùa cốm về hết như những người bạn tri kỷ chờ đợi nhau, cốm được nâng niu bởi cái tình, nỗi nhớ của những người con phố cổ. Cốm Hà Nội ngày nay đã được chế biến thành nhiều món ngon khác nhau bên cạnh món cốm xanh gói lá sen kinh điển.
Những sáng mùa thu người ta thích thưởng thức món xôi cốm thơm lừng từ cốm non kết hợp với đỗ xanh ngào, hạt sen và dừa nạo, xôi có vị ngọt nhẹ, đậm vị thơm của cốm tươi, hàng xôi ở chợ Hôm trên phố Trần Xuân Soạn là nơi được rất nhiều người ưa thích.
Bánh cốm cũng là đặc sản Hà Nội nức tiếng, bánh cốm thơm dịu và dẻo rền thích hợp để thưởng thức, làm quà, hàng bánh quà quê ở số 1 Đinh Liệt hay bánh cốm Ninh Hương ở 22 Hàng Điều là những địa chỉ nổi tiếng. Với nhiều người cốm xào mới là món ăn nên thưởng thức hơn cả vì vị cốm tươi xào lên cho ra hương vị rất khác biệt. Có thể xào cốm tươi với chút nước cốt dừa hoặc vani.
Mùa cốm Hà Nội về cũng trùng với mùa trung thu nên cốm xanh được trưng dụng để làm nhân bánh dẻo hay bánh nướng cốm thơm phức, có nhiều hàng bán món bánh này ngon nổi bật là hàng bánh Gia Trịnh đường Lý Nam Đế .
Ngoài các món ngọt thì cốm cũng được dùng để làm các món mặn, nổi bật là chả cốm, chả cốm là sự kết hợp của cốm và thịt rất hấp dẫn, một số hàng chả cốm nổi tiếng ở Hà Nội như chả cốm Quốc Hương ở Hàng Bông hay tiệm Vinh Thu ở đường Lý Thường Kiệt.
Ở Hà Nội còn một món ngon từ cốm mà ngày nay không còn nhiều người biết đến đó chính là bánh cốm mốc, món này gần giống cốm xào nhưng lại có thịt sợi với vị thơm, dạt cốm thì rất dẻo, săn và điểm thêm những sợi thịt rất ngon, ở Hà Nội hiện có nhà hàng Ánh Tuyết tại đường Mã Mây có bán món ăn này.
Mùa thu của thủ đô không chỉ khiến người ta xao xuyến bởi khung cảnh lãng mạn mà còn bởi sắc cốm xanh bình dị mà đẹp đến vô cùng. Cốm Hà Nội cùng với các món ăn đặc trưng khác đã tạo nên một bản hoà ca hương sắc tuyệt vời cho mùa thu nơi đây, nếu có ý định du lịch thủ đô trong mùa thu này thì đừng bỏ lỡ hương vị cốm trứ danh bạn nhé.
>> Xem thêm: Ngất ngây với những thức quà mùa thu Hà Nội đặc trưng nhất gọi mùa về
Hồng Thọ
Theo Báo Thể Thao Việt Nam