Ai đã có dịp về xứ Thanh đều không thể không nhớ đến hương vị thơm ngon, đậm đà của món bánh lá răng bừa trứ danh nơi đây. Gắn với điển tích có thật trong lịch sử, khi vua Lê Đại Hành đích thân xuống ruộng cày bừa trong lễ hội đầu năm mà để tưởng nhớ công lao của vị vua anh minh này, người dân làng Trung Lập, Xuân Lập, Thọ Xuân đã làm nên chiếc bánh lá răng bừa để tiến vua.
Trải qua hàng ngàn năm lịch sử, với biết bao thăng trầm và biến cố nhưng hương vị quê hương của món bánh lá răng bừa, vẫn được giữ gìn và lưu truyền cho đến tận ngày nay.
Bánh lá răng bừa - đặc sản truyền thống của xứ Thanh
Mảnh đất mà theo sách xưa ghi chép lại là “chim hội tụ thành đàn”, “tụ khí tàng phong” khác hẳn với những vùng đất hung địa, đó chính là huyện Lương Giang, trấn Thanh Hóa, nay thuộc huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Được biết đến là vùng đất “địa linh nhân kiệt”, miền đất của các bậc đế vương. Nơi đây đã chứng kiến sự ra đời và phát triển hưng thịnh của 2 triều đại đó là nhà Tiền Lê - Lê Đại Hành và nhà Hậu Lê - Lê Lợi.
Gắn với điển tích, khi xưa vua Lê Hoàn đích thân xuống đồng cày ruộng trong lễ tịch điền mà người dân làng Trung Lập, xã Xuân Lập, Thọ Xuân - Nơi vua sinh thành, đã cho ra đời món bánh lá răng bừa, là đặc sản “có một không hai” để tiến vua.
Bánh có hình dạng giống chiếc răng bừa được gói bằng lá chuối tươi
Nghe tên của món ăn này thôi, bạn cũng có thể tưởng tượng được hình dáng của chiếc bánh. Món ngon, mang hình ảnh của chiếc răng bừa nhằm tưởng nhớ đến vị minh quân lừng lẫy một thời Lê Đại Hành, qua đó cũng để thể hiện thành quả lao động cần cù, chăm chỉ của người dân nơi đây với chiếc cày - Công cụ lao động thân thuộc của người nông dân.
Trải qua hàng nghìn năm lịch sử, bánh lá răng bừa đã trở thành món ăn đặc sản của miền đất 2 vua nói riêng và của xứ Thanh nói chung, mà bất kỳ du khách nào có dịp đặt chân đến đây đều muốn thưởng thức hương vị thơm ngon khó cưỡng này.
Bánh lá răng bừa ngon quên lối về
Món bánh đặc sản này, thường được người dân Xuân Lập làm vào những dịp lễ, Tết hay những sự kiện quan trọng, đặc biệt. Ngày nay, với nhu cầu thưởng thức bánh của đông đảo người dân, đặc biệt là đối với du khách thập phương khi đến đây nên món ngon này đã trở nên phổ biến và được người dân nơi đây chế biến hàng ngày.
Cách thức làm bánh rất đơn giản nhưng bí quyết để có được chiếc bánh ngon thứ thiệt thì duy chỉ có người dân làng Trung Lập là nắm được.
Gạo làm bánh là gạo tẻ thơm ngon nhất, được chọn lọc kỹ càng
Gạo làm bánh thường là gạo tẻ, loại dẻo và thơm nhất, được chọn lọc kỹ càng sau mỗi vụ thu hoạch và được người dân cẩn thận bảo quản riêng để dùng làm bánh. Gạo được ngâm trong nước lạnh trong khoảng từ 2 đến 3 giờ đến khi mềm thì đem xay nhuyễn thành bột. Đặc biệt, gạo không phải được xay bằng các loại máy hiện đại mà người dân nơi đây, vẫn sử dụng cối xay bột thủ công để bột xay được nhỏ mịn. Bột vừa say xong sẽ được đặt lên bếp, khuấy đều cho đến khi nồi bột gạo sền sệt thì bắc ra ngoài. Mùi gạo thơm ngọt phảng phất, khiến bạn có cảm giác như đang lạc trôi giữa cánh đồng lúa xanh mát vậy.
Nhân bánh được làm từ mộc nhĩ, hành khô, thịt ba chỉ băm nhỏ và tẩm ướp gia vị
Để làm nên món ngon trứ danh này, không thể thiếu nhân bánh chất lượng. Nhân bánh được làm từ thịt ba chỉ, mộc nhĩ băm nhỏ, hành khô được tẩm ướp đều tay với hạt tiêu, muối cho mùi thơm xông lên mũi, mà chỉ mới ngửi thôi bạn đã phải ứa nước miếng.
Chiếc bánh được những người thợ khéo léo bọc trong lá chuối tươi đã được hơ nóng hay lá dong xanh, tạo thành hình bánh lá răng bừa nhỏ xinh bằng ngón tay trỏ, mà trông chúng chẳng khác nào là những chiếc răng bừa. Bánh được xếp thành vòng tròn quay nồi và luộc chín với nước sôi. Khi mùi thơm của nhân bánh hòa cùng mùi bột gạo, tỏa ra hương thơm ngào ngạt căn bếp nhỏ cũng là lúc báo hiệu bánh chín.
Bánh lá răng bừa sau khi được luộc chín có mùi thơm khó cưỡng
Khéo léo mở lớp lá bên ngoài và cắn thử một miếng, ngay lập tức vị ngọt của thịt, mộc nhĩ quyện cùng chút cay cay của hạt tiêu chạm vào đầu lưỡi lại chấm cùng một chút nước mắm cốt thì còn gì tuyệt vời hơn. Chính vì thế, du khách mỗi khi có dịp về thăm nơi đây đều không thể bỏ qua món ngon này, mà đã ăn một lần rồi thì hương vị còn đọng mãi.
Nếu có cơ hội du lịch Thanh Hóa, bạn đừng quên ghé qua mảnh đất Thọ Xuân oai hùng để thưởng thức hương vị quê dân dã, đậm đà, hấp dẫn của bánh lá răng bừa ngon nức tiếng nơi đây nhé!