Nhà thờ Mằng Lăng Phú Yên là một trong những nhà thờ đã có lịch sử rất lâu đời tại Việt Nam, đồng thời cũng là điểm đến thu hút du khách bởi nét độc đáo của kiến trúc và những giá trị văn hóa vượt thời gian.
Xứ sở hoa vàng cỏ xanh Phú Yên không chỉ có cảnh sắc thiên nhiên hoang sơ, tuyệt đẹp với những bãi biển thơ mộng, những danh thắng tuyệt đẹp hay văn hóa bản địa độc đáo, ẩm thực hấp dẫn mà còn ghi dấu ấn trong lòng du khách bởi những công trình kiến trúc ấn tượng, đậm dấu ấn thời gian. Một trong những công trình kiến trúc đẹp và nổi tiếng bậc nhất ở xứ nữ chính là nhà thờ Mằng Lăng với tuổi đời hơn 130 năm. Nơi đây cũng là địa điểm check in đã rất quen thuộc đối với du khách khi đến với mảnh đất miền Trung này.
Nhà thờ Mằng Lăng Phú Yên được chính thức xây dựng từ năm 1892 bởi người Pháp và hoàn thành sau đó 15 năm vào năm 1907, đây được biết đến là một trong những nhà thờ cổ nhất ở Phú Yên và Việt Nam.
Nhà thờ Mằng Lăng tọa lạc ở khu vực bờ Nam của hạ lưu con sông Cái, thuộc địa phận của xã An Thạch, thị trấn Chí Thạnh, huyện Tuy An ,cách trung tâm thành phố Tuy Hòa 30 km theo hướng Bắc.
Người có đóng góp quan trọng trong việc xây dựng nhà thờ Mằng Lăng chính là linh mục Joseph Lacassagne hay còn được người dân gọi với cái tên là Cố Xuân. Ông chính là người phát lệnh khởi công để xây dựng nhà thờ, cũng là linh mục chánh xứ đầu tiên ở Mằng Lăng.
Gắn liền với tên gọi Mằng Lăng, người dân địa phương cho biết xưa kia xã An Thạch có trồng rất nhiều cây bằng lăng với sắc hoa tím thơ mộng và nhà thờ khi xây dựng cũng được gọi theo tên của loại cây này. Tuy nhiên, hiện tại ở đây đã không còn nhiều cây mằng lăng như xưa, hầu hết dấu tích về loài cây này ở nhà thờ đã hoàn toàn biến mất, chỉ còn lại dấu tích là chiếc bàn gỗ tròn đường kính 1,7 m, được làm bằng chất liệu gỗ bằng lăng có từ thời nhà thờ mới xây dựng.
Nhà thờ Mằng Lăng Phú Yên gây ấn tượng với du khách bởi nét đẹp kiến trúc độc đáo, hòa quyện trong khung cảnh bình yên của xứ nẫu với dòng sông Kỷ Lộ hiền hòa, đã qua hơn 130 năm lịch sử.
Kiến trúc nổi bật của nhà thờ là phong cách Gothic cổ điển, khá phổ biến ở các nhà thờ được xây dựng theo kiểu Âu xưa. Nhà thờ Mằng Lăng có khuôn viên rộng 5.000 m² và diện tích xây dựng 920m, trong đó giáo đường có diện tích 544m với sức chứa khoảng 500 chỗ.
Dạo bước ở nhà thờ Mằng Lăng, từ cổng đến khuôn viên tường rào, tiểu cảnh và đặc biệt là kiến trúc của nhà thờ đều có thể cảm nhận được nét châu Âu thể hiện rõ. Ở đây không gian như được phủ lên màu xanh xám, hòa quyện với sắc xanh của cây lá mang đến cảm giác hoài niệm, cổ xưa.
Ở mặt trước nhà thờ, trên đỉnh có một cây thánh giá lớn nằm ở chính giữa, hai bên là hai chiếc lầu chuông được xây dựng cao hơn thánh giá, đây là một trong những đặc điểm nhận diện khác biệt của kiến trúc nhà thờ Mằng Lăng so với những nhà thờ khác.
Một trong những điểm nhấn kiến trúc nổi bật ở nhà thờ Mằng Lăng đó chính là những vòng cung nhỏ với rất nhiều cửa sổ, kết hợp với đó là những hoa văn điêu khắc hiện diện ở khắp mọi nơi từ các trụ cột của nhà thờ, cho đến các vách tường, những đường nét hoa văn được làm vô cùng tỉ mỉ đã tồn tại hàng trăm năm.
Đặc trưng của kiến trúc Gothic ở nhà thờ Mằng Lăng còn được thể hiện rõ nét qua những lối mở tại khu vực đại sảnh và hai gian dẫn vào bên trong thánh đường. Bước vào bên trong thánh đường của nhà thờ là hai hàng cột được liên kết với các vòm liên hoàn và trên đó là những họa tiết được chạm khắc tinh tế. Khu vực chính giữa bên trong thánh đường là lối đi với hai hàng ghế dài chạy từ khu vực cửa đến nơi hành lễ, ở đây du khách còn có thể nhìn thấy mồ của linh mục Cố Xuân, là một tấm bia Cẩm Thạch nằm im lìm ở phía bên trên.
Một vị trí khác vô cùng độc đáo của nhà thờ Mằng Lăng Phú Yên đó chính là căn mật thất tọa lạc ở bên trong một quả đồi. Đây là nơi đặt tượng Anrê Phú Yên, đồng thời cũng là nơi đặt phòng truyền thống của nhà thờ.
>> Xem thêm: Tổng hợp kinh nghiệm du lịch Tuy Hòa Phú Yên vô cùng hữu ích
Nhà thờ Mằng Lăng Phú Yên không chỉ nổi tiếng với kiến trúc ấn tượng mà nơi đây còn được biết đến là nơi lưu giữ cuốn “Phép giảng tám ngày” bằng chữ quốc ngữ đầu tiên tại Việt Nam.
Theo các ký ghép lịch sử thì người có công lớn nhất là cha Đắc Lộ sinh năm 1593. Từ những công trình tự thân và thành quả của các thế hệ đi trước, Cha đã hệ thống và hoàn chỉnh bộ chữ quốc ngữ. Theo đó, trong những năm 1636 ở những bức thư gửi về Bồ Đào Nha cha Đắc Lộ đã sử dụng chữ quốc ngữ, đến năm 1644 là lần đầu tiên cha Đắc Lộ viết một dòng chữ quốc ngữ hoàn chỉnh xuất hiện trong một cuốn tài liệu.
Sau năm 1645 cha Đắc Lộ đã chính thức viết cuốn sách quốc ngữ đầu tiên và sau đó xuất bản tại Rome, nước Ý vào năm 1651 đây chính là cuốn giáo lý Cathechismus, thường được biết đến với tên gọi là “Phép giảng tám ngày”. Cuốn sách này có tất cả 319 trang ,mỗi trang sách được chia thành hai phần một bên là chữ Latinh và một bên là chữ Tiếng Việt, sách không có đề lời tựa. Một điều rất may mắn là cuốn sách quốc ngữ đầu tiên đó hiện nay vẫn được cất giữ nguyên vẹn ở nhà thờ Mằng Lăng, tuy nhiên cuốn sách đang được trưng bày là bản in lại còn bản gốc đã được cất giữ để bảo quản.
Nhà thờ Mằng Lăng Phú Yên chỉ cách trung tâm thành phố Tuy Hòa 40 phút lái xe, ở ngay gần sông Cái. Để đến nhà thờ, du khách có thể di chuyển theo tuyến đường Hùng Vương về quốc lộ 1A, sau đó chạy thẳng cho đến khi gặp ngã ba quốc lộ 1A với đường cầu Lò Gốm thì rẽ vào đường cầu Lò Gốm và đi tiếp một đoạn là sẽ nhìn thấy biển hướng dẫn vào nhà thờ.
Nhà thờ Mằng Lăng là điểm tham quan trong nhà kết hợp ngoài trời, chính vì vậy du khách nên lựa chọn thời điểm check in là mùa khô để thuận tiện tham quan khám phá. Theo kinh nghiệm của người dân địa phương từ tháng 1 đến tháng 9 hàng năm là lúc tiết trời ở Phú Yên thuận lợi để du lịch khám phá. Khung giờ lễ của nhà thờ Mằng Lăng Phú Yên sẽ diễn ra vào lúc 18h30 từ thứ hai đến thứ sáu, riêng thứ 7 và chủ nhật lễ sẽ vào khung giờ 5h30 và 18h30.
>> Xem thêm: Tour du lịch Phú Yên
Kết hợp với hành trình khám phá nhà thờ Mằng Lăng Phú Yên, du khách còn có thể ghé thăm rất nhiều địa điểm nổi tiếng khác. Cụ thể trong bán kính 20km tính từ nhà thờ, du khách có thể check in tại cầu gỗ Cọp nổi tiếng của Phú Yên hay ghé thăm Ghềnh Đá Đĩa, danh thắng tuyệt đẹp với những bãi đá Bazan niên đại hơn 200 triệu năm. Bạn cũng có thể ghé thăm Hòn Yến cách trung tâm Tuy Hòa 20km, nổi tiếng với khung cảnh tuyệt đẹp của bãi biển thơ mộng và những rạn san hô đầy sắc màu.
Ngoài check in các điểm đến thì kết hợp tham quan nhà thờ Mằng Lăng Phú Yên, du khách cũng đừng quên khám phá ẩm thực hấp dẫn với các địa điểm lân cận như Quảng Đức Xưa nổi tiếng với ẩm thực truyền thống hấp dẫn hay thưởng thức gà, hải sản ở quán Lục Thạch hoặc ghé quán bánh bèo Cầu Lò Gốm…
Với lịch sự hàng trăm năm, nhà thờ Mằng Lăng Phú Yên không chỉ là một công trình kiến trúc nổi bật, mà còn là một chứng nhân lịch sử nơi lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống đặc biệt của xứ Nẫu, là một điểm đến hấp dẫn để du khách dừng chân khám phá.
Hồng Thọ - dulichvietnam.com.vn
Ảnh: Internet