Du lịch Cần Thơ, chiêm ngưỡng nhà cổ Bình Thủy xa hoa bậc nhất miền Tây

Lịch sử hình thành nhà cổ Bình Thủy

Nhà cổ Bình Thủy tọa lạc ở số 144 đường Bình Thủy, phường Bình Thủy, quận Bình Thủy, thành phố Cần Thơ. Nhà cổ này được ông Dương Văn Vị (là thương gia giàu có dòng họ Dương) xây dựng vào cuối thế kỷ 18 theo kiến trúc truyền thống cổ kính để cúng thờ ông bà, tổ tiên. Sau 30 năm ông đã cho xây dựng ngôi nhà cổ này theo phong cách vừa cổ điển vừa hiện đại để thể hiện được vị thế của mình. 

Nhà cổ Bình Thủy được xây từ năm 1900, tuy nhiên tới năm 1911 mới hoàn thành do phải nhập khẩu vật liệu từ Pháp. Bên cạnh đó, năm 1904, ông Dương Văn Vị qua đời và con trai út của ông là Dương Chấn Kỷ kế nghiệp cha và tiếp tục hoàn thành xây dựng ngôi nhà. 

Dương Chấn Kỷ cũng như những công tử thuộc con nhà quyền quý giàu có khác ở vùng đất Nam Kỳ lục tỉnh được sang Pháp du học nên được tiếp xúc với nhiều cái hiện đại. Ông cũng là người thông minh, học rộng và am hiểu kiến trúc mỹ thuật truyền thống của dân tộc.

Chính điều đó mà khi kế nghiệp cha xây dựng ngôi nhà, ông đã kết hợp cùng lúc ba phong cách kiến trúc Việt - Pháp - Hoa để tạo điểm nhấn cho ngôi nhà. Điều đó được thể hiện qua không gian và thời gian với lối đối xứng phong thủy "trong ứng ngoại hợp, âm dương hài hòa". 
 

Qua thời ông Dương Chấn Kỷ, nhà cổ Bình Thủy được các đời sau kế nghiệp và giữ gìn cho tới ngày nay. Mặc dù không được tu bổ thêm gì, nhưng vào giữa năm 1980 dưới đời thứ 5 là ông Dương Văn Ngôn đã cho tô thêm vẻ đẹp mới về ngôi nhà cùng một vườn lan Bình Thủy. Vườn lan này được hình thành trong khuôn viên của ngôi nhà và thường xuyên được tổ chức các cuộc chơi lan thu hút nhiều người tham gia. 
 

Cách di chuyển tới nhà cổ Bình Thủy 

Nhà cổ Bình Thủy cách trung tâm thành phố Cần Thơ khoảng 7 km, nên việc di chuyển khá thuận tiện. Xuất phát từ trung tâm thành phố Cần Thơ -> đi thẳng qua Cầu Ninh Kiều (đường Ninh Kiều) -> tới cuối đường rẽ trái vào đường Nguyễn Trãi. Từ đường Nguyễn Trãi -> đi thẳng khoảng 6 km tới vòng xoay Hùng Vương -> đi thẳng tới đường Cách Mạng Tháng Tám -> cầu Bình Thủy đi thẳng khoảng 150 m tới ngã tư đường Bùi Hữu -> rẽ trái vào đường Bùi Hữu Nghĩa là tới nhà cổ Bình Thủy.  

• Thời gian: 7h30 – 18h00 hàng ngày
• Giá vé: 15.000 đồng/ người
   

Nhà cổ Bình Thủy ấn tượng với lối kiến trúc Đông - Tây kết hợp hài hòa

Không giống như những ngôi nhà có kiến trúc truyền thống khác ở xứ Tây Đô, nhà cổ Bình Thủy được thiết kế với lối kiến trúc Pháp kết hợp hài hòa, cân xứng của phong cách Việt. Ngôi nhà cổ được bao bọc bởi hàng rào được làm bằng sắt có nhiều cây cối và hoa nở rộ bốn mùa tạo nên không gian cổ kính, tươi mới và sống động. 
 

Phần giữa sân của nhà cổ nhìn thẳng vào mặt tiền của ngôi nhà là kiểu dáng năm gian hai trái với đường nét trang trí đắp nổi các hoa văn đẹp mắt trên vòm và cột của cửa sắt. Phía trên nóc là hoa văn trang trí cá vàng, ngựa cưỡi trâu, kỳ lân, bình hoa được làm bằng xi măng. 
 

Mặt tiền của nhà cổ Bình Thủy có cầu thang chính giữa đi lên trực tiếp được thiết kế theo hướng tả hữu của ngôi nhà. Phía trước chính giữa là hai cầu thang với cây hoa kiểng án ngữ thể hiện quan niệm phong thủy của người phương Đông. Ấn tượng với hai cây đèn được đúc bằng đồng thời Pháp ở hai lối cầu thang lên xuống của ngôi nhà. 
 

Mặt tiền ngôi nhà không có cầu thang chính giữa đi lên trực tiếp mà được thiết kế theo hai hướng tả hữu (trái, phải) của ngôi nhà. Phía trước chính giữa hai cầu thang là những cây hoa kiểng án ngữ thể hiện quan niệm phong thủy của người phương Đông. Đặc biệt, là hai cây đèn được đúc bằng đồng thời Pháp tại hai lối cầu thang lên xuống của hai bên ngôi nhà.

Phía lên cầu thang qua mặt tiền đi vào trong là không gian hài hòa của 16 cây cột lớn được chống đỡ làm từ gỗ quý. Trên mỗi cây cột là hệ thống chủ đạo của mè, xà, rui, ngang được làm bằng gỗ mái lợp ngói ống, gờ bó bằng men xanh lục được thiết kế đối xứng rất tinh tế. 
 

Khu giữa tiền sảnh của nhà cổ là nơi sang trọng để bàn thờ, kháng thờ tổ tiên và ông bà cùng cặp liễn nhũ chữ nổi. Xung quanh là tiền sản với tủ chè, giường, bộ ván ngựa, bộ bàn ghế, sập gụ, trường kỷ... được thiết kế theo chủ đề sinh hoạt sông nước miền Tây Nam Bộ. Đặc biệt các chủ đề của ngôi nhà được các nghệ nhân Bắc - Trung - Nam tạo ra có kích thước lớn bằng gỗ quý được phủ sơn son thiếp vàng. 
 

Không chỉ có kiến trúc độc đáo, nhà cổ Bình Thủy còn có sức hút với bộ bàn ghế làm từ cẩm thạch, vân xanh có đường kính 1,5m và dày hơn 6 cm có xuất xứ từ tỉnh Vân Nam Trung Quốc. Cùng với đó là một bộ xa lông kiểu Pháp đời Louis 15 có mặt bàn làm từ gỗ quý, gốm sứ tráng men và đồng nguyên khối. 
 

Ngoài ra, ngôi nhà còn ấn tượng với những miếng gạch được lót sàn có hoa văn nhập từ Pháp mang hình ảnh cổ điển sang trọng. Cùng với đó là hệ thống đèn chiếu sáng được treo lơ lửng trên các kèo gỗ và những tấm la phong trần nhà theo hướng thẳng đứng. Điều đó tạo nên không gian cổ kính, hiện đại và đây cũng là lý do vì sao nhà cổ Bình Thủy dù đã trải qua 100 năm vẫn toát lên được sức cuốn hút độc đáo và kiến trúc giao hợp. 
 

Với vẻ đẹp trong phong cách kiến trúc và nghệ thuật đặc sắc, sau 100 năm tồn tại nhà cổ Bình Thủy trở thành điểm đến thu hút du khách tại Cần Thơ. Đặc biệt, nhà cổ này cũng là nơi được nhiều đạo diễn lựa chọn làm bối cảnh cho các bộ phim nổi tiếng như: Chân trời ngày ấy, Nợ đời, Con nhà nghèo, Người tình, Xương rồng Cần Thơ... 

Năm 2009 nhà cổ Bình Thủy được Bộ Văn Hóa, Thể Thao và Du Lịch được công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia. 

Phương Nga (Tổng hợp) - dulichvietnam.com.vn