Chùa Ông, Cần Thơ - cổ tự mang đậm vẻ đẹp Trung Hoa

Chùa Ông ở đâu? 

Không chỉ có Sài Gòn mới là nơi tập trung những ngôi chùa người Hoa đẹp và độc đáo. Ở mảnh đất Tây Đô cũng có một ngôi chùa với lịch sử hình thành hàng trăm năm, là nơi sinh hoạt tâm linh của cộng đồng người Hoa. Đó chính là chùa Ông ở Cần Thơ, tọa lạc tại số 32 đường Hai Bà Trưng, phường Tân An, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ. 
 

Ngôi chùa đẹp này chỉ cách trung tâm thành phố khoảng 4 km và nằm khá gần bến Ninh Kiều. Từ siêu thị Big C Cần Thơ, bạn đi dọc theo đường Quang Trung, rẽ vào đại lộ Hòa Bình, sau đó rẽ phải vào đường Ngô Quyền. Chạy thẳng đến cuối đường và rẽ trái là đến chùa đẹp của người Hoa này. 

Cổ tự có tuổi đời hàng trăm năm 

Chùa Ông Cần Thơ là một trong những ngôi chùa có tuổi đời lâu năm ở vùng đất Tây Đô. Theo lịch sử ghi lại, ngôi chùa này được xây dựng từ năm 1894 và hoàn thành sau 2 năm xây dựng. Từ đó đến nay, ngôi chùa này trở thành điểm sinh hoạt tâm linh của cộng đồng người Hoa. Đồng thời là điểm tham quan của du khách xa gần khi đến Cần Thơ. 
 

Trước đây, chùa có tên gọi là Quảng Triệu Hội Quán, mang ý nghĩa là nơi thờ phụng, giao lưu và gặp gỡ của những người Hoa tại Cần Thơ. Ở đây, những đồng hương sẽ gặp gỡ để trao đổi, giúp đỡ nhau trong công việc làm ăn, an lạc ở vùng đất mới. 
 

Còn về tên gọi chùa Ông, người dân địa phương cho biết trong Chánh điện chùa có thờ Quan Thánh Đế Quân (Quan Công - một danh tướng thời Tam Quốc). Vì thế, người dân mới gọi chùa Ông như để tỏ lòng tôn kính với đối vị danh tướng lẫy lừng của người Hoa.  Tuy nhiên, cũng có một bộ phận người dân gọi là chùa Bà. Bởi trong chùa cũng có thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu và Phật Bà Quan Thế Âm. Đây vốn là hai vị Phật bà luôn dang rộng vòng tay cứu dân độ thế.

Vẻ đẹp đậm chất Trung Hoa của chùa Ông 

Là một ngôi chùa đẹp của người Hoa, được xây dựng theo lối kiến trúc Trung Hoa nên chùa Ông mang một dáng vẻ nổi bật và ấn tượng. Ngôi chùa nằm xen lẫn giữa khu dân cư đông đúc gần bến Ninh Kiều. Thế nhưng ai đi ngang đường Hai Bà Trưng cũng dễ dàng nhận ra ngôi chùa đẹp này nhờ thiết kế độc đáo, màu sắc bên ngoài nổi bật. 
 

Ngôi chùa đẹp của người Hoa này được xây dựng với một cửa đi vào duy nhất, chứ không phải cổng tam quan 3 cửa như đa phần các ngôi chùa người Việt. Bên trên cổng đi vào có treo một bức hoành phi và lồng đỏ hai bên – một vẻ đẹp đặc trưng trong văn hóa tâm linh của người Hoa. 
 

Nếu nhìn từ trên cao, chùa Ông Cần Thơ sẽ có bố cục chữ Quốc với mái lợp ngói âm dương. Đặc biệt, toàn bộ mái ngói đều có chất liệu từ gốm tráng men xanh, vừa mang vẻ đẹp cổ kính, vừa tạo sự khác biệt với những ngôi chùa mái ngói đỏ tươi khác.

Bên cạnh đó, mái chùa ở đây được thiết kế ngắn và dốc thẳng xuống. Trên bờ nóc đỉnh mái còn được trang trí thêm nhiều biểu tượng con vật như chim muông, cá chép hóa rồng, lưỡng long chầu nguyệt,… 
 

Càng đi sâu vào khuôn viên chùa, bạn sẽ cảm nhận trọn vẹn hơn nét đặc trưng của kiến trúc Trung Hoa. Ngôi chùa ứng dụng nghệ thuật điêu khắc chạm nổi trên những bức phù điêu. Khắp các nơi trong chùa đều có sự hiện hiện của hoành phi, bao lam, liễn,… với nội dung liên quan đến lịch sử, huyền thoại Trung Quốc. Tất cả đều được thể hiện đẹp mắt, nghệ thuật và đầy tinh xảo, góp phần giúp chùa Ông trở thành “Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia từ năm 1993”. 
 

Một điều đặc biệt khác ở ngôi chùa đẹp của người Hoa này, đó là phần lớn nguyên liệu xây dựng chùa đều được người Hoa vận chuyển từ Quảng Đông (Trung Quốc) sang, kể cả một số tượng Phật hay đồ thờ cúng cũng có nguồn gốc từ Trung Quốc. Trong quá trình hình thàng và phát triển, văn hóa tâm linh Trung Hoa của ngôi chùa này đã có sự giao thoa với tâm linh của người Việt. Điều này thể hiện trong văn hóa thờ cúng và một số nghi lễ Phật giáo ở nơi đây. 

Điểm du lịch tâm linh nổi tiếng ở Cần Thơ 

Là một ngôi cổ tự có lịch sử lâu đời và mang đậm kiến trúc Trung Hoa, vì thế du khách du lịch Cần Thơ thường dành thời gian ghé đây thăm viếng, vãn cảnh và chụp ảnh lưu niệm. Ngôi chùa vừa là nơi để bạn tìm hiểu về văn hóa của người Hoa, vừa là bối cảnh đẹp để chụp một bộ ảnh ấn tượng. 
 

Dạo một vòng trong khuôn viên chùa Ông, bạn sẽ nhận ra rằng nơi đây thật đặc biệt vì có giếng trời. Mục địch của giếng trời (hay còn gọi thiên tĩnh) là nhằm tạo không gian thông thoáng và tăng thêm ánh sáng cho ngôi chùa. Ở khu vực thiên tĩnh sẽ có trăm vòng hương lớn nhỏ, luôn tỏa hương khói suốt ngày đêm.
 

Cũng như một số ngôi chùa khác của người Việt, chùa Ông vẫn có tín ngưỡng và ngày lễ vào dịp rằm lớn. Bên cạnh đó, chùa còn tổ chức lễ giỗ Ông Bổn ngày rằm tháng 3 âm lịch, ngày vía Thiên Hậu 23 tháng 3 âm lịch hay ngày vía Quan Thánh Đế – Quan Công vào 24 tháng 6 âm lịch.

Vào những ngày này, cộng đồng người Hoa đến viếng chùa rất đông. Và nếu bạn du lịch Cần Thơ vào đúng dịp chùa có lễ, bạn cũng có thể ghé thăm viếng và tìm hiểu kỹ hơn về văn hóa tâm linh ở ngôi chùa đẹp này. 
 

Có thể nói, chùa Ông là một trong những điểm đến đẹp ở Cần Thơ. Với vị thế nằm gần trung tâm cùng lối kiến trúc đẹp, lịch sử lâu đời, nơi đây thực sự là lựa chọn cho những du khách thích tìm hiểu, khám phá các điểm du lịch tâm linh của vùng đất Tây Đô. 

Ngọc Anh (tổng hợp)