Đối với những vị khách yêu thích trải nghiệm khám phá các điểm dừng lịch sử thì nhất định đừng quên thăm quan di tích nhà tù Phú Lợi Bình Dương và lắng nghe những câu chuyện sâu lắng về tinh thần yêu nước của các chiến sĩ cách mạng miền Nam.
Thăm quan di tích nhà tù Phú Lợi Bình Dương và lắng nghe những câu chuyện sâu lắng về tinh thần yêu nước của các chiến sĩ cách mạng là trải nghiệm khó quên mà bạn không nên bỏ lỡ trong hành trình khám phá du lịch khu vực miền Nam.
Bình Dương được chứng nhận là một trong những tỉnh có nhiều dấu tích chiến tranh, trong đó có di tích nhà tù Phú Lợi được xây dựng vào năm 1957. Nơi đây nằm trong danh sách các nhà tù lớn nhất thời Mỹ - Diệm ở khu vực Đông Nam Bộ, có thời gian hoạt động 8 năm giai đoạn từ 1957 - 1964.
Di tích nhà tù Phú Lợi Bình Dương là bằng chứng thép cho tội ác của Mỹ - Ngụy tại miền Nam Việt Nam, đồng thời thể hiện tinh thần yêu nước sâu sắc của các chiến sĩ cách mạng, đảng viên, đồng bào yêu nước đã sẵn sàng ngã xuống vì độc lập, tự do và hòa bình của đất nước.
Thăm quan di tích nhà tù Phú Lợi Bình Dương, bạn sẽ có cơ hội được lắng nghe những câu chuyện về cuộc đấu tranh cách mạng nhân dân Việt Nam hào hùng và lắng đọng, qua đó thêm trân trọng nền hòa bình quý giá mà bao chiến sĩ đã đổ mồ hôi, sương máu gìn giữ.
Nhà tù Phú Lợi Bình Dương được chính quyền Ngô Đình Diệm xây dựng vào khoảng giữa năm 1957 để giam cầm, tra tấn các chiến sĩ cách mạng và những người Việt Nam yêu nước lúc bấy giờ.
- Trước năm 1958: Nhà tù Phú lợi được xây dựng cùng với nhà tù Côn Đảo, nhà tù Phú Quốc, nhà tù Chí Hòa, nhà tù Tân Hiệp và nhà tù Thủ Đức nhằm mục đích giam cầm những chiến sĩ cách mạng và người dân yêu nước. Những tù nhân đầu tiên được chuyển đến vào năm 1957 gồm 4 nữ và 100 nam. Chỉ trong vòng một năm sau khi nhà tù được hoàn thiện, con số tù nhân đã tăng lên 3.000 người một cách nhanh chóng và đến năm 1958, số tù nhân đã lên đến 6.000 người bị giam cầm, trong đó có 1.000 tù nhân nữ.
- Sau năm 1958: Vào tháng 11/1958, chính phủ Đệ nhất Cộng hòa Việt Nam đã tổ chức đày tù nhân chính trị ra Côn Đảo, nhưng vì điều kiện thời tiết diễn biến phức tạp nên tàu thuyền không được ra khơi nên bị hoãn lại. Chưa dừng lại ở đó, vào ngày 30/11/1958, chúng tiến hành bỏ độc trừ khử tù nhân khiến hàng ngàn người bị trúng độc. Nhận thấy được tội ác của quân Mỹ, các thành viên của Đảng ta đang bị bắt ở Phú Lợi đã tổ chức tự cứu chữa và tiến hành đấu tranh chống lại hành động này. Những chiến sĩ yêu nước đã phá nóc nhà giam, chiếm đài phát thanh và cuộn tôn thành loa phát đi thông báo tố cáo tội ác này, nhờ vậy, vụ việc đã được lan truyền nhanh chóng gây phẫn nộ trên toàn thế giới. Đến năm 1964, nhà tù Phú Lợi bị buộc phải giải tán; hệ thống trại giam chuyển thành tiểu khu quân sự Mỹ - Ngụy cho đến ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng 30/04/1975.
>>Xem thêm: Tổng hợp cẩm nang du lịch Thủ Dầu Một Bình Dương
Du khách thăm quan di tích nhà tù Phú Lợi Bình Dương sẽ có cơ hội được ngắm nhìn tận mắt công trình kiến trúc của nơi từng được mệnh danh là “địa ngục trần gian”.
Di tích nhà tù Phú Lợi Bình Dương bao gồm nhiều hạng mục: khu hành chính, khu gia đình binh sĩ và khu giam giữ gọi là An Trí Viên. Riêng khu vực An Trí Viên được chia thành 3 trại lớn để quản lí gọi là Chi Lăng, Bạch Đằng và Đống Đa. Mỗi trại giam bao gồm 9 phòng được đánh theo thứ tự bảng chữ cái tiếng anh A, B, C, D…và chia cách riêng biệt bằng khu hàng rào kẽm gai dày đặc.
Xung quanh các trại giam là hệ thống tường hai lớp kiên cố được phủ thêm nhiều lớp kẽm gai. Hệ thống điện được phân bố dày đặc giúp phát hiện những hoạt động dị thường vào ban đêm. Mỗi trại giam đều có 4 cổng ra vào, mỗi cổng có một lô cốt canh gác nghiêm ngặt cả ngày. Hai cổng chính có treo tên bảng là "trung tâm cải huấn Phú Lợi" và "An Trí Viên".
Nhiều du khách du lịch Bình Dương thường lựa chọn ghé thăm di tích lịch sử Phú Lợi để tham quan, tìm hiểu những câu chuyện lịch sử hào hùng về một thời khói lửa đã qua của dân tộc.
Có rất nhiều khu vực tham quan ấn tượng tại nhà tù như biểu tượng “Phú Lợi căm thù” sừng sững giữa đất trời hay những khu nhà giam – nơi đặt những tù nhân được phục dựng hết sức sinh động, thể hiện chế độ giam cầm khắc nghiệt mà Mỹ - Diệm đã thực hiện với những tù nhân từng bị giam cầm, tra tấn. Hoạt động thăm quan di tích nhà tù Phú Lợi Bình Dương diễn ra mỗi ngày thể hiển sự quan tâm của du khách về những giá trị lịch sử quý giá của dân tộc.
Nhiều năm qua, nhà tù Phú Lợi đã được tỉnh, ngành văn hóa quan tâm đầu tư, phát huy giá trị di tích. Đối với người dân Bình Dương nói riêng, đặc biệt là thế hệ trẻ, các bạn đoàn viên thanh niên, học sinh, sinh viên các trường...thường chọn khu di tích Phú Lợi như một địa chỉ không thể thiếu trong hành trình tìm hiểu, nghiên cứu lịch sử nước nhà.
Nếu bạn có kế hoạch tham gia tour du lịch miền Nam và thăm quan di tích nhà tù Phú Lợi Bình Dương thì đừng quên ghi nhớ các thông tin hữu ích về phương tiện di chuyển.
Các vị khách lựa chọn di chuyển bằng xe máy chỉ cần đi qua Đại lộ Bình Dương/QL13 và đường Phú Lợi/ĐT743 khoảng 10 phút là đến. Bạn nên kết hợp tra cứu đường đi trên Google Maps để bảo đảm mình đi đúng hướng.
Ngoài ra, xe bus cũng là một phương án đi lại thuận tiện khác mà bạn có thể cân nhắc nếu muốn di chuyển đến di tích lịch sử Phú Lợi Bình Dương. Tuyến bus có điểm gần nhất tới nhà tù là tuyến số 58 và 126.
Thăm quan di tích nhà tù Phú Lợi Bình Dương là hoạt động trải nghiệm thú vị mà những vị khách đam mê khám phá lịch sử nước nhà không nên bỏ lỡ nếu có cơ hội tham gia tour miền Nam.
Đỗ Hằng