Lễ hội Dinh Bà Ông Lang không chỉ là một sự kiện văn hóa đơn thuần mà còn là một biểu tượng tâm linh của người dân Phú Quốc. Với những giá trị truyền thống được gìn giữ và phát huy qua nhiều thế hệ, lễ hội này hứa hẹn sẽ mang đến cho bạn những trải nghiệm văn hóa độc đáo và sâu sắc khi tham gia. Hãy cùng khám phá những nét đặc sắc của lễ hội và bỏ túi ngay những lưu ý khi đến với hoạt động tâm linh này nhé!
Mỗi năm, khi mùa xuân về, người dân Phú Quốc lại nô nức tham gia lễ hội Dinh Bà Ông Lang. Đây không chỉ là dịp để tưởng nhớ công đức của bà Lê Kim Định* mà còn là là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại. Giống như các lễ hội khác, lễ hội cùng sẽ có 2 phần chính: phần 1 tổ chức các nghi thức truyền thống trang trọng, phần 2 sẽ tổ chức đa dạng các hoạt động nghệ thuật, vui chơi.
*Bà Lê Kim Định được biết đến là người đã luôn bên cạnh anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực, đã cùng chồng vượt qua bao gian khó trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Để bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với những đóng góp của bà, người dân Phú Quốc đã xây dựng Dinh Bà Ông Lang và hàng năm tổ chức lễ hội trang trọng.
Cứ vào ngày 18, 19/01 âm lịch hàng năm, lễ hội Dinh Bà Ông Lang sẽ được tổ chức tại ngôi đền xã Cửa Dương (Từ trung tâm thành phố di chuyển tới đây mất tầm 15 phút). Trong chuyến tham quan tại Dinh Bà, du khách cũng có thể lựa chọn đến thăm Mộ Bà ngay gần đó để dâng hương.
Nhiều du khách nhầm lẫn giữa lễ hội Dinh Bà và lễ giỗ Bà Lê Kim Định. Hàng năm, lễ hội Dinh Bà được tổ chức vào 18, 19/1 (âm lịch) tại Dinh Bà Ông Lang. Còn Lễ giỗ Bà Lớn Tướng được tổ chức vào 18, 19/8 (âm lịch) tại Mộ Bà (Dương Tơ, Phú Quốc). |
Lễ hội Dinh Bà Ông Lang là một trong những lễ hội truyền thống độc đáo mang giá trị văn hoá, tín ngưỡng của người dân đảo. Việc tưởng nhớ Bà Lê Kim Định không chỉ là sự tôn kính đối với một vị nữ anh hùng mà còn là sự gửi gắm niềm tin vào sự che chở của thần linh. Lễ hội là dịp để ngư dân cầu mong biển lặng, sóng yên và tôm cá đầy thuyền.
Mặt khác, nhiều du khách thập phương đến đây cầu xin sự nghiệp hanh thông, tài lộc dồi dào. Đặc biệt là những ai gặp trắc trở trong việc mang thai - sinh nở con cái có thể đến để xin bà "ban con".
Để di chuyển đến lễ hội Dinh Bà Ông Lang du khách có thể lựa chọn 1 trong 3 phương tiện sau:
Xe máy: Xuất phát từ trung tâm thị trấn Dương Đông, bạn chỉ cần đi dọc theo đường Cách Mạng Tháng Tám về hướng Bắc khoảng 7km là đã đến Dinh Bà
Ghe, thuyền: Du khách có thể lựa chọn đến Dinh Bà theo đường biển, từ bãi biển Trần Phú chạy thẳng lên dinh và đi ghe nhỏ vào dâng hương.
Đi bộ: Du khách cùng người dân sẽ đi bộ từ bãi biển Trần Phú men theo bãi cát và vượt qua các ghềnh đá để đến dinh Bà.
Đối với các phương tiện cá nhân, tự túc, bạn có thể an tâm vì khu vực lễ hội có chỗ để xe rộng rãi và an toàn dành cho cả ô tô và xe máy. Bãi để xe nằm gần Dinh Bà, thuận tiện cho bạn di chuyển và tham gia các hoạt động trong lễ hội.
Lễ hội Dinh Bà Ông Lang là một bức tranh sinh động về văn hóa truyền thống của người dân Phú Quốc, nơi bạn có cơ hội tìm hiểu và trải nghiệm những nét đẹp độc đáo. Ngoài ra, bạn cũng sẽ có cơ hội thưởng thức những món ẩm thực chay mặn đặc trưng.
Không thể thiếu trong lễ hội Dinh Bà Ông Lang là những nghi lễ tâm linh trang trọng như rước kiệu, tế thần và dâng hương:
Lễ rước kiệu bà: Với sự tham gia của đông đảo người dân, đây được xem như là nghi lễ ấn tượng, đặc sắc nhất. Kiệu bà được trang trí lộng lẫy, diễu hành qua các con phố dưới sự chiêm ngưỡng của mọi người. Mang theo đó là những lời cầu nguyện cho năm mới bình an, bội thu tôm cá.
Lễ tế thần và dâng hương cầu phúc: Tiếp nối đoàn rước kiệu uy nghiêm, không khí lễ hội càng trở nên trang nghiêm khi tiếng trống hội vang vọng, hòa cùng tiếng khấn vái trầm ấm trong nghi lễ tế thần và dâng hương tại khuôn viên Dinh Bà Ông Lang.
Hoạt động tham quan, dâng hương tại Dinh Bà Ông Lang là trải nghiệm ai cũng nên tham gia. Tại đây, du khách như lạc vào một thế giới yên bình, nơi tâm hồn được thư thái và tìm thấy sự an lành. Trong không gian đó, mọi lời khấn nguyện, mong cầu có thể được lan toả, chứng giám.
Dinh Bà Ông Lang như một quần thể kiến trúc tâm linh với nhiều gian điện thờ tự. Ngôi chánh điện lộng lẫy là nơi thờ tự Bà Lớn Tướng Lê Kim Định, được trang hoàng với những họa tiết truyền thông tinh xảo. bạn cần lưu ý rằng ban quản lý đã chuẩn bị đầy đủ thẻ hương phục vụ cho việc chiêm bái vậy nên không cần mua khi tới dinh.
Sau khi chiêm bái, dâng hương, bạn cũng đừng quên xin lộc trước của chánh điện tại lễ hội Dinh Bà Ông Lang. Du khách sẽ xếp hàng trang nghiêm, thành tâm cầu nguyện và sau đó nhận lộc từ ban tổ chức, thường là các vật phẩm mang ý nghĩa may mắn như hương, hoa, hoặc bánh kẹo. Trải nghiệm này mang lại cho bạn cảm giác phấn khởi và thoải mái, đặc biệt việc nhận lộc không chỉ mang lại sự may mắn mà còn có ý nghĩa bảo hộ trong suốt cả năm tới.
Hoạt động lắng nghe giai thoại về Bà Tướng Lớn tại lễ hội Dinh Bà Ông Lang là một trải nghiệm ý nghĩa, diễn ra trong suốt thời gian lễ hội. Du khách có thể tham gia vào các buổi trò chuyện với ban quản lý Dinh tại khu vực sân đình hoặc chánh điện. Khi nghe những giai thoại này, bạn không chỉ hiểu thêm về lịch sử mà còn tạo nên cảm giác trân trọng và biết ơn đối với các vị anh hùng đi trước.
Một trong những giai thoại nổi tiếng là khi Bà đã nhiều lần cứu giúp ngư dân. Tương truyền rằng vào năm 1958, một chiếc tàu đánh cá ở Rạch Giá bị chết máy giữa biển khơi, lại bị bão đánh tơi bời. Tưởng chừng như đã hết hy vọng, bỗng giữa bụi mù sóng dữ, một thiếu phụ trẻ đi trên con tàu cổ xưa đã ném dây neo về phía tàu bị nạn. Nhờ vậy, nhóm thủy thủ đã thoát nạn thành công.
Một trong những phần được du khách chờ đợi nhất tại lễ hội Dinh Bà Ông Lang đó chính là phần hội với các tiết mục văn nghệ đặc sắc và nhiều trò chơi thú vị như:
Tham gia các trò chơi dân gian như: kéo co, đấu vật, đua thuyền,...
Thưởng thức các tiết mục múa lân bắt mắt
Lắng nghe, chiêm ngưỡng các tiết mục văn nghệ tuồng, chèo, cải lương
Trải nghiệm tham gia các trò chơi và thưởng thức các tiết mục văn nghệ không chỉ mang lại niềm vui, sự hào hứng mà còn tạo cơ hội cho du khách giao lưu, kết nối với cùng cộng đồng nhân dân địa phương.
Tại lễ hội Dinh Bà Ông Lang, du khách sẽ có cơ hội thưởng thức các món chay và mặn miễn phí. Hoạt động này thường diễn ra vào buổi sáng, từ 8h đến 11h, tại khu vực lễ hội với nhiều gian hàng bày trí các món ăn truyền thống độc đáo của đảo ngọc. Tham gia hoạt động này, bạn sẽ cảm nhận được sự ấm áp, gần gũi trong không khí lễ hội.
Với ý nghĩa văn hóa và tâm linh đặc biệt, lễ hội Dinh Bà Ông Lang đã thu hút được sự chú ý và tham gia đông đảo từ những người dân đến từ nhiều tỉnh thành lân cận như An Giang, Cần Thơ,... Đây là cơ hội để mọi người cùng nhau hội tụ, chia sẻ niềm vui và tôn vinh truyền thống văn hóa dân tộc. Sự đa dạng trong thành phần tham gia đã tạo nên một bầu không khí sôi động, nhộn nhịp cho lễ hội.
Công tác chuẩn bị cho lễ hội và các hoạt động công quả hỗ trợ người dân bắt đầu từ ngày 16, với nhiều công việc khác nhau như trang trí, chuẩn bị ẩm thực, và tổ chức các hoạt động văn hóa. Du khách cũng có thể ghé thăm Dinh Bà và ngỏ lời hỗ trợ ban tổ chức nếu muốn.
Để có một chuyến tham quan, trải nghiệm lễ hội Dinh Bà Ông Lang một cách suôn sẻ và đáng nhớ nhất, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng về trang phục, phương tiện,.. cụ thể như sau:
Thời gian lý tưởng: Bạn nên đi vào ban ngày nếu bạn muốn tham gia các nghi lễ Và lựa chọn khung giờ buổi tối nếu bạn muốn thưởng thức các loại hình nghệ thuật truyền thống như múa lân, tuồng, chèo, cải lương.
Phương tiện: Nên lựa chọn phương tiện là xe máy cá nhân để chủ động hơn trong quá trình di chuyển và tránh được sự ùn tắc.
Nghỉ qua đêm tại dinh: Nếu bạn muốn nghỉ lại qua đêm tại dinh,hãy liên hệ với ban quản lý dinh để hỏi ý kiến và được hỗ trợ chỗ ở một cách chu đáo nhất.
Phục trang khi tới tham gia lễ hội: Bạn nên lựa chọn trang phục kín đáo, phù hợp như áo dài, áo thun, sơ mi cùng quần dài thoải mái.
Tuân thủ các quy định tại lễ hội và dinh: Quý khách lưu ý cần đọc kỹ nội quy và các hướng dẫn của ban quản lý lễ hội như: chỉ thắp hương ở khu vực được cho phép, chỉ nên đặt tiền ở hòm công đức,....
Lễ hội Dinh Bà Ông Lang là một sự kiện văn hóa đặc sắc mà bạn không nên bỏ lỡ khi đến Phú Quốc. Với những thông tin chi tiết về lịch sử, ý nghĩa của lễ hội cùng những kinh nghiệm du lịch hữu ích, bài viết này hy vọng sẽ giúp bạn có một chuyến đi thật ý nghĩa. Hãy lên kế hoạch ngay để khám phá vẻ đẹp của đảo ngọc và trải nghiệm không khí lễ hội sôi động!