Gỏi tép nhảy Quảng Trị – Đặc sản độc đáo của Bàu Trạng Vĩnh Tú

Nhắc đến ẩm thực xứ Quảng, không thể không kể đến món gỏi tép nhảy Quảng Trị – một đặc sản mang đậm hương vị miền Trung, vừa lạ miệng, vừa cuốn hút. Không giống những món gỏi thông thường, gỏi tép nhảy được chế biến từ những con tép tươi sống, nhảy tanh tách ngay khi bắt lên. Đây không chỉ là món ăn độc đáo mà còn là một phần văn hóa ẩm thực dân dã của người dân Vĩnh Linh, khiến bất kỳ ai đã thử một lần cũng khó lòng quên được.

>> Xem thêm: Tour du lịch miền Trung trọn gói 

Giới thiệu món gỏi tép nhảy Quảng Trị

Gỏi tép nhảy Bàu Trạng là một đặc sản độc đáo của vùng Vĩnh Tú, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị, nổi bật bởi sự tươi sống và hương vị đặc trưng. Nguyên liệu chính của món ăn là những con tép nhỏ, tươi sống, được đánh bắt trực tiếp từ hồ Bàu Trạng – một hồ nước ngọt tự nhiên trong lành, giàu dinh dưỡng, tạo điều kiện lý tưởng cho tép sinh trưởng. Tép sau khi được bắt lên sẽ được rửa sạch, loại bỏ những con chết hoặc quá to, sau đó ngâm trong nước đá lạnh với vài lát gừng và sả khoảng 10 phút để khử mùi tanh nhẹ rồi trộn với các loại rau, gia vị và được thưởng thức luôn.Món ăn này đã được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận là một trong 100 món ăn đặc sản nổi bật của Việt Nam năm 2021-2022.

Gỏi tép nhảy Bàu Trạng là một đặc sản độc đáo của vùng Vĩnh Tú, Vĩnh Linh, Quảng Trị. Ảnh: Báo Nhân Dân

Điểm đặc sắc của gỏi tép nhảy Bàu Trạng

Điểm đặc biệt của gỏi tép nhảy Vĩnh Tú Quảng Trị nằm ở nguyên liệu chính: những con tép nhỏ, tươi sống, được đánh bắt trực tiếp từ hồ Bàu Trạng. Tép phải còn sống, nhảy tanh tách mới giữ được hương vị nguyên bản của món ăn . Sự tươi sống của tép kết hợp với các loại rau thơm, gia vị tạo nên một món ăn vừa lạ miệng, vừa hấp dẫn.

Để chế biến gỏi tép nhảy, người ta bắt tép sống từ hồ, sau đó rửa sạch và để ráo. Tép được trộn với các loại rau thơm như ngò tây, rau răm, cùng với đậu phộng rang giã nhỏ. Nước chấm được pha từ mù tạt và xì dầu, khi ăn sẽ vắt thêm nước cốt chanh để làm tái tép. Món ăn thường được ăn kèm với cải non và bánh đa, tạo nên sự kết hợp hài hòa giữa vị cay của mù tạt, vị ngọt của tép tươi, vị bùi của đậu phộng và vị chua nhẹ của chanh.

Nguyên liệu chính của món ăn là những con tép sống. Ảnh: eva

Cách thưởng thức gỏi tép nhảy Quảng Trị

Gỏi tép nhảy Bàu Trạng thường được thưởng thức theo một cách rất dân dã nhưng cũng đầy tinh tế, phản ánh đúng nét ẩm thực truyền thống của người dân Quảng Trị. Thực khách sẽ lấy một miếng bánh đa nướng giòn – thường là loại bánh đa mè đen được nướng trên than hồng để giữ độ giòn vừa phải – sau đó đặt lên đó một ít rau sống tươi xanh. Rau ăn kèm rất phong phú, bao gồm các loại rau thơm như lá mơ, tía tô, đinh lăng, húng quế, rau húng lủi… tất cả đều được rửa sạch, giữ nguyên độ tươi mát để tăng hương vị cho món ăn. Trên lớp rau ấy, người ăn sẽ gắp một muỗng gỏi tép – là những con tép nhỏ còn tươi sống, đã được trộn đều với riềng giã, tỏi, ớt, muối, chanh và một ít thính gạo rang vàng – rồi nhẹ nhàng cuốn lại thành một cuốn nhỏ vừa miệng.

Sau khi cuốn xong, cuốn gỏi sẽ được chấm vào chén nước chấm đặc biệt đã pha sẵn. Nước chấm của gỏi tép nhảy không cầu kỳ như nước mắm pha đường, tỏi, chanh thông thường mà thường có sự xuất hiện của mù tạt – một nguyên liệu lạ mà quen, tạo nên điểm nhấn đặc biệt cho món ăn. Một số nơi còn trộn mù tạt với nước mắm nguyên chất, tỏi băm nhuyễn, chanh tươi và đôi chút đường để tạo nên hương vị cân bằng giữa mặn, cay, chua, nồng.

Người ăn sẽ cuốn tép sống cùng với rau sống và chám vào nước mắm đặc biệt. Ảnh: eva

Khi thưởng thức, thực khách sẽ ngay lập tức cảm nhận được sự bùng nổ hương vị nơi đầu lưỡi. Đó là vị tươi ngọt và sần sật của tép sống đang “nhảy tanh tách” trong miệng; vị thơm mát và chát nhẹ của rau sống; vị bùi ngậy của đậu phộng rang giã nhỏ hòa quyện trong lớp thính gạo; thêm chút nồng nàn của riềng và cái cay xộc lên mũi của mù tạt, khiến vị giác được đánh thức hoàn toàn. Mỗi cuốn gỏi không chỉ đơn thuần là một món ăn mà như một bản giao hưởng hương vị, hài hòa giữa nhiều tầng lớp cảm xúc khác nhau.

Không giống như những món ăn chín truyền thống khác, gỏi tép nhảy mang đến một trải nghiệm độc đáo và có phần thử thách. Việc ăn những con tép còn sống đòi hỏi người ăn phải vượt qua rào cản tâm lý ban đầu, nhưng một khi đã quen, thì đó lại là cảm giác rất “đã miệng” và đầy kích thích. Đây cũng chính là lý do gỏi tép nhảy Quảng Trị thường được người dân địa phương dùng để chiêu đãi khách quý, như một cách thể hiện lòng hiếu khách và niềm tự hào về đặc sản quê hương.

Món ăn được người dân Quảng Trị dùng để tiếp đón khách quý. Ảnh: viện kỷ lục VN

Các quán Gỏi tép nhảy Quảng Trị ngon đặc sắc

Nếu có dịp đến Vĩnh Linh, bạn không nên bỏ qua cơ hội thưởng thức gỏi tép nhảy tại các quán gỏi tép nhảy Quảng Trị nổi tiếng sau:

1. Quán Bàu Trạng Tép Nhảy

Địa chỉ: bên bờ bàu Thuỷ Ức, Vĩnh Tú, Vĩnh Linh, Quảng Trị

Mức giá: 30-50.000 VNĐ

Nằm ngay bên bờ bàu Thủy Ứ – một hồ nước tự nhiên rộng lớn, Quán Bàu Trạng Tép Nhảy là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn thưởng thức gỏi tép nhảy trong không gian yên bình và gần gũi với thiên nhiên. Quán được xây dựng theo kiểu nhà sàn truyền thống, lợp mái lá, tạo cảm giác mộc mạc và thoáng đãng. Từ đây, thực khách có thể phóng tầm mắt ra mặt hồ xanh ngắt, bao quanh là những rặng cây cao su bạt ngàn, mang đến cảm giác thư thái và dễ chịu.

Món gỏi tép nhảy tại quán được chế biến từ những con tép tươi sống, vừa được đánh bắt từ bàu Thủy Ứ. Tép sau khi được làm sạch sẽ được trộn cùng các loại rau thơm như lá cóc, diếp cá, bạc hà, tía tô, đinh lăng, cùng với các gia vị như gừng, ớt xay, hạt tiêu, xoài, cóc, bưởi và lạc rang giã nhỏ. Tất cả tạo nên một món ăn có hương vị chua cay, bùi béo và thơm nồng đặc trưng. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được sự tươi ngon của tép, vị thơm của rau, vị bùi của lạc và vị cay nồng của gia vị, tất cả hòa quyện tạo nên một hương vị khó quên.

Món ăn tại quán Bàu Trạng Tép Nhảy được chế biến luôn tươi sống. Ảnh: quán Bàu Trạng Tép Nhảy

2. Tam Chòi Quán Bàu Trạng

Địa chỉ: Vĩnh Tú, Vĩnh Linh, Quảng Trị

Mức giá: 30-50.000 VNĐ

Cũng tọa lạc tại xã Vĩnh Tú, Tam Chòi Quán Bàu Trạng là một quán tép nhảy ngon tại Quảng Trị khác mà bạn không nên bỏ lỡ. Quán được xây dựng theo phong cách nhà chòi đơn sơ, nằm sát bên bờ hồ, mang đến cảm giác gần gũi với thiên nhiên. Không gian quán rộng rãi, thoáng mát, được bao quanh bởi cây cối xanh tươi, tạo nên một khung cảnh yên bình và thư giãn.

Món gỏi tép nhảy Quảng Trị tại Tam Chòi Quán cũng được chế biến từ những con tép tươi sống, kết hợp với các loại rau thơm và gia vị đặc trưng. Điểm đặc biệt ở đây là nước chấm được pha chế theo công thức riêng, có vị cay nồng và đậm đà, làm tăng thêm hương vị cho món ăn. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được sự tươi ngon của tép, vị thơm của rau, vị bùi của lạc và vị cay nồng của nước chấm, tất cả hòa quyện tạo nên một trải nghiệm ẩm thực độc đáo.

Với không gian quán bình yên, gần gữi, Tam chòi quán Bàu Trạng là quán ăn được nhiều người dân địa phương và du khách yêu thích. Ảnh: Tam chòi quán bàu trạng

Gỏi tép nhảy Bàu Trạng Vĩnh Tú Quảng Trị không chỉ là một món ăn đặc sản của Vĩnh Linh mà còn là biểu tượng văn hóa ẩm thực của Quảng Trị. Sự kết hợp giữa nguyên liệu tươi sống, cách chế biến độc đáo và hương vị đặc trưng đã tạo nên một món ăn hấp dẫn, thu hút du khách gần xa. Nếu có dịp đến Quảng Trị, đừng quên thưởng thức gỏi tép nhảy để cảm nhận trọn vẹn hương vị miền Trung.

>> Xem thêm: Du lịch đảo Cồn Cỏ Quảng Trị hải đảo tiền tiêu của tổ quốc 

Nguyễn Đức