Thời gian gần đây, có vẻ món gỏi cá nhảy - món ăn phổ biến tại các gia đình người Thái ở Sơn La đang được nhiều dân nhậu ưa chuộng, những con cá nhỏ đang còn sống, nhảy tanh tách trong chậu được những thanh niên xuýt xoa khen ngợi.
Đối với đồng bào dân tộc Thái ở Sơn La, cá là món ăn phổ biến trong mỗi bữa ăn của gia đình. Chính vì vậy mà mỗi nhà đều có từ một đến vài ao cá riêng.
Hiếm lạ món cá nhảy của đồng bào dân tộc Thái
Món này khá đơn giản nhưng yêu cầu phải đầy đủ nguyên liệu. Bước tiếp theo là chế biến món ăn kèm bao gồm lõi chuối tươi, rau thơm (mùi, húng, thì là, kinh giới…), các loại gia vị mắm, muối, mỳ chính, tỏi, ớt và đặc biệt là không thể thiếu hạt mắc khén (gia vị đặc biệt của người Thái). Lõi chuối thái mỏng, băm nhỏ, rau thơm, ớt tỏi băm nhỏ đem trộn đều với lõi chuối, nêm gia vị, cho nước măng chua ngập sâm sấp. Yêu cầu của hỗn hợp ăn kèm này là có độ chua vừa đủ nhưng phải cay, nồng và có mùi thơm đặc trưng.
Gia vị đã được trộn đều cho món gỏi cá nhảy
Khi tất cả đã ngồi vào mâm, chủ nhà mới bắt từng con cá từ trong chậu, dùng dao nhỏ khía nhanh vào bụng cá, nặn ruột bỏ ra ngoài rồi thả nhanh vào hỗn hợp chuối vừa chuẩn bị. Người mổ cá phải nhanh, khéo sao cho khi mổ xong cá vẫn còn sống. Mỗi người ăn dùng một chiếc thìa nhỏ xúc cá kèm theo lõi chuối và nước chua đưa lên miệng thưởng thức. Cá mổ đến đâu thì ăn đến đó, ăn khi cá còn sống, thả ra còn có thể dẫy được, như vậy thịt mới giòn ngọt, không có mùi tanh.
Cá đã được bỏ ruột, khi thả vào hỗn hợp lõi chuối khiến thịt cá săn lại ngay và không tanh
Cá dùng làm món này được lựa chọn kỹ. Đó phải là loại cá sống ở môi trường hoàn toàn tự nhiên nên rất sạch sẽ. Còn khi ăn, cá đã được bỏ ruột, khi thả vào hỗn hợp lõi chuối khiến thịt cá săn lại ngay vì đồ ăn kèm đủ vị chua và đặc biệt là rất cay, món này không khác gì món gỏi cá. Nguyên liệu đảm bảo yêu cầu thì sẽ khiến người ăn cảm nhận được rất nhiều mùi vị khác nhau của món ăn này. Có vị giòn, ngọt của thịt cá và lõi chuối, vị chua của nước măng, vị cay của tỏi, ớt, vị tê tê nơi đầu lưỡi và mùi thơm nồng của hạt mắc khén.
Mỗi người ăn dùng một chiếc thìa nhỏ xúc cá kèm theo lõi chuối và nước măng chua đưa lên miệng thưởng thức
Với những người chưa từng biết món cá nhảy thì đây quả là món ăn lạ lùng, rất khó có thể thử ăn để cảm nhận hương vị. Còn đối với người Thái thì món ăn này rất đặc biệt, nó tô điểm cho ẩm thực Thái thêm phong phú và đa dạng.
Món cá nhảy khá phổ biến trong những gia đình người Thái ở Sơn La, đặc biệt là những khi có khách quý. Nếu một lần được đi du lịch ở đây, bạn nhất định phải nếm thử món ăn này, để cảm nhận được nét tinh túy, đa dạng của ẩm thực và văn hóa vùng cao Tây Bắc nhé!