Thời gian gần đây huyện Kỳ Sơn, Nghệ An được xem là điểm đến mới lạ hấp dẫn du khách trong và ngoài tỉnh. Nơi đây không chỉ có cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp mà còn có nền ẩm thực độc đáo, đa dạng. Và nổi bật trong đó có món bọ hung tê giác khiến nhiều người vừa sợ hãi vừa thích thú.
Kỳ Sơn là vùng đất có thảm thực vật đa dạng, hùng vĩ. Nó đã được UNESCO đưa vào danh sách các địa danh thuộc Khu dự trữ sinh quyển miền tây Nghệ An. Nơi đây có đường biên giới với nước bạn Lào dài 192 km. Với rất nhiều dân tộc anh em cùng nhau sinh sống như: dân tộc Khơ Mú, dân tộc Mông, dân tộc Thái, dân tộc Kinh…
Khi đến với mảnh đất Kỳ Sơn, du khách sẽ được khám phá và trải nghiệm cuộc sống hoang dã, được hoà mình với thiên nhiên cùng những lễ hội đậm màu sắc truyền thống. Đặc biệt bạn sẽ được thưởng thức món bọ hung tê giác có một không hai.
Người dân nơi đây chia sẻ, bọ hung tê giác còn có tên khác là kiến vương sừng, nó là loài bọ cánh cứng lớn nhất ở vùng biên viễn này, con trưởng thành có chiều dài lên đến 6cm. Người ta thường dựa vào màu sắc để phân biệt giới tính bọ hung tê giác. Theo đó con đực thân màu nâu đỏ còn con cái màu sẫm đen. Sở dĩ người ta gọi là bọ hung tê giác vì loài bọ này có 2 chiếc sừng dài, cong và cứng giống như chiếc sừng của tê giác. Trong đó, chiếc sừng lớn nhô ra phía trước ngực và một chiếc sừng phía dưới nhô ra từ đầu. Đây vừa là vũ khí sắc bén dùng để tự vệ, tấn công kẻ thù vừa là vật trang trí để hấp dẫn bạn tình.
Để bắt loài bọ hung này cũng không khó lắm. Vào ban ngày thì bạn chỉ cần kiên nhẫn vạch tìm trên lá và thân cây. Còn vào ban đêm thì thắp sáng một chiếc đèn dầu cỡ lớn đặt ngoài vườn cây, rồi chui vào góc đợi chúng bay đến. Loại bọ này rất thích cây đậu cô ve, mùa đậu rộ, chúng bắt đầu khoét đất chui lên để kiểm ăn và sinh sản. Chỉ cần chịu khó thắp đèn rồi ngồi đợi chừng 30 phút, chúng sẽ tự động bay đến. Và công việc cuối cùng là chỉ việc bắt chúng bỏ vào túi mang về.
Người dân cho biết thêm, nguyên nhân khiến những chú bọ này lao đến ánh sáng là vì chúng thường sử dụng mặt trăng hay các ngôi sao để làm “la bàn” định hướng di chuyển. Khi thấy ánh sáng, nghĩa là đường đi không có chướng ngại vật. Chúng bay thẳng về phía đó để kiếm ăn. Vậy nên, thấy đèn dầu, chúng cứ lao thẳng đến. Vì vậy, người dân nơi đây đã lợi dụng đặc tính đó để bẫy chúng.
Cách chế biến món bọ hung tê giác không quá cầu kỳ. Đầu tiên người ta ngâm đám bọ vào nước muối pha loãng. Sau đó rửa sạch, vặt cánh, cắt bỏ phần chân và ruột. Tiếp theo tẩm gia vị gồm nụ "mắc khén" (ớt tiêu rừng), muối, mì chính và lá chanh thái nhỏ rồi ướp độ nửa tiếng. Cuối cùng là đổ lên chảo dầu đảo đều. Ngoài ra, còn có một cách chế biến khác cũng hấp dẫn không kém đó là xiên bọ trên từng que nứa rồi nướng lên trên lửa. Mùi thơm ngào ngạt cùng vị ngọt lịm của từng thớ thịt bọ hung săn chắc sẽ khiến cho bất cứ ai cũng không cưỡng lại nổi.
Được biết, không chỉ là món ăn ngon, bọ hung tê giác còn là một vị thuốc quý của bà con nơi đây. Những ông thầy lang trong bản vẫn dùng chúng chế thuốc chữa các bệnh mụn nhọt, táo bón. Thậm chí, nhờ hàm lượng chất dinh dưỡng cực cao, món ăn này còn được dùng để bồi bổ cho những người mới ốm dậy hoặc thiếu máu nhanh phục hồi sức khỏe.
Hiện nay, số lượng bọ hung tê giác khá ít nên món ăn trở nên rất quý hiếm. Chỉ khi nào có khách quý đến chơi người dân mới đem món này ra thiết đãi. Do đó, nếu có dịp lên các bản làng ở Kỳ Sơn du lịch bạn hãy cố gắng thưởng thức món ăn độc đáo này nhé.
Ngoài ra, còn có một điều hết sức thú vị về loài bọ đặc biệt này. Đó là nó được nhiều người mua về làm “thú cưng” vì có vẻ đẹp dũng mãnh. Thậm chí, một số người còn nuôi và luyện bọ hung tê giác để cho chúng chọi nhau. Nhờ bộ sừng chắc khỏe, khi chiến đấu bọ hung tê giác thường dùng sừng nhấc bổng để hạ knock-out đối thủ khiến trận chiến vô cùng rất hấp dẫn. Mỗi cặp bọ hung tê giác khỏe mạnh, lực lượng người ta bán với giá hơn 50 nghìn đồng. Nhờ vậy người dân trong bản cũng có thêm một nguồn thu nhập để trang trải cuộc sống.
Vừa ngắm cảnh đẹp vừa thưởng thức món bọ hung tê giác nơi vùng sơn cước xứ Nghệ chắc chắn sẽ là một trải nghiệm thú vị cho bất cứ du khách nào. Vì vậy, bạn còn chờ gì nữa mà không xách ba lô lên để đến với mảnh đất Kỳ Sơn tuyệt đẹp này.