Tây Tiến - tượng đài bất tử về người lính vô danh

Vị trí: nằm tại xóm Châu Trang, xã Thượng Cốc, huyện Lạc Thủy, tỉnh Hòa Bình.
Đặc điểm: trên bia đá ở tượng đài có khắc trích đoạn bài thơ Tây Tiến nổi tiếng của nhà thơ Quang Dũng:

Di tích lịch sử ở Hòa Bình này gắn liền với lịch sử chiến công của đoàn quân Tây Tiến. Đoàn quân Tây Tiến được thành lập năm 1947 (sau đổi tên là trung đoàn 52) với đủ các thành phần như giải phóng quân ở Việt Bắc về thủ đô Hà Nội, tự vệ chiến đấu Thủ đô, công nhân chế độ cũ, trí thức và đặc biệt có cả những nhà sư...Có nhiệm vụ phối hợp với bộ đội Lào bảo vệ biên giới Viêt - Lào, đánh tiêu hao địch ở Thượng Lào để hỗ trợ cho những vùng khác trên đất Lào.
 

 

Tây Tiến - tượng đài bất tử về người lính vô danh
Tour du lịch Hòa Bình | Kinh nghiệm du lịch Hòa Bình | Khách sạn ở Hòa Bình

 

Đại bàn hoạt động của đoàn quân Tây Tiến rất rộng, gồm vùng rừng núi phía Tây Bắc Việt Nam và vùng Thượng Lào: từ Mai Châu, Châu Mộc, sang tận Sầm Nưa rồi trở về miền tây Thanh Hóa. Những nơi này hồi ấy rất hoang vu và hiểm trở, núi cao, sông sâu, rừng rậm, nhiều thú dữ. Sinh hoạt của những người lính Tây Tiến hết sức gian khổ, ốm đau không có thuốc men, tử vong vì sốt rét và trận mạc.

Tháng 3/1947, từ Hòa Bình hành quân lên biên giới Việt - Lào, đoàn quân Tây Tiến đi qua những rặng đá tai mèo, núi cao rừng sâu. Khi sang đến Sầm Nưa nhiều người có da bàn chân cứng như sừng. Mặc dù đoàn quân Tây Tiến với vũ khí thô sơ, có chiến sĩ người Mường chỉ có cung nỏ mà khiến giặc Pháp phải kinh sợ. Do vậy, chiến sĩ Tây Tiến hầu như ai cũng giỏi võ thuật , đặc biệt là sức chiến đấu bền bỉ, sẵn sàng hi sinh.

Trong trận chiến đấu gian khổ và bi hùng đánh tiêu hao địch ở Thượng Lào để hỗ trợ cho cuộc kháng chiến ở những vùng khác trên đất Lào, có hơn 200 chiến sỹ của Trung đoàn 52 Tây Tiến nằm lại tại xóm Châu Trang, xã Thượng Cốc (nơi đặt trạm Quân y Trung đoàn) trong tiếng cồng thương tiếc của người dân Mường Vang, huyện Lạc Sơn. Ghi nhận công lao to lớn đó, năm 1991, Huyện uỷ, UBND huyện Lạc Sơn (Hoà Bình) đã xây dựng tượng đài Tây Tiến để tưởng niệm những chiến sỹ trong đoàn quân Tây Tiến đã hy sinh vì Tổ quốc.

Ngày 22/7/2012, UBND huyện Lạc Sơn (Hoà Bình) phối hợp với Sở Lao động Thương binh và Xã hội, Cựu chiến binh Trung đoàn 52 Tây Tiến tổ chức Lễ tri ân những anh hùng liệt sỹ và công bố quyết định của UBND tỉnh Hoà Bình về việc xếp hạng di tích lịch sử cách mạng đối với tượng đài Tây Tiến.