Người Ma-rốc nướng pizza bằng…cát

Madfouna, những chiếc pizza nướng cát của người Ma-rốc ở khu vực sa mạc Sahara là một trong những điều thú vị thu hút du khách đến với mảnh đất này.

 

Người Ma-rốc ở khu vực sa mạc Sahara là nơi bắt nguồn những tập quán ẩm thực cổ xưa. Những phong tục này giúp ích cho người Amazigh (hay còn được gọi là Berbers), một nhóm dân tộc bản địa đến Bắc Phi, tồn tại trong môi trường khắc nghiệt, nắng nóng. Chất lượng của món ăn không nằm ở sự tinh tế của máy móc hiện đại, mà nằm ở kỹ năng và sự quyết tâm của con người.
 

Madfouna cũng vậy. Đây là một kiểu bánh mỳ được chế biến bằng một số nguyên liệu chủ yếu, sau đó đem nướng trong cát hoặc trong lò đắp bằng bùn, và từ lâu đã được coi là bữa ăn tuyệt vời của nhiều gia đình sống ở rìa của những cồn cát Erg Chebbi, gần biên giới Algeria. Sau khi nướng, bánh mì trông rất giống với một chiếc bánh pizza nên nó còn có tên là bánh pizza Berber.
 

 

Chiếc bánh này được làm theo công thức bánh mì Sahara cổ điển kết hợp bột mì, nấm men, muối, dầu ô liu và nước. Bột được nhào kĩ, sau đó cuộn thành hình tròn rồi cán mỏng, trải ra. Người ta cho phần nhân bao gồm thịt bò, trứng, quả hạch, hành tây, tỏi, các loại thảo mộc và gia vị như là thì là, ớt bột, nghệ, gừng và mùi tây vào rồi cuốn chặt lại.
 

 

Cơ bản là vậy nhưng mỗi gia đình lại có công thức làm Madfouna riêng. Có nhà thì sử dụng các thành phần như trứng, cà chua, đôi khi còn có hạt hướng dương hoặc hạt thuốc phiện, trong khi những gia đình khác lại cho thêm hạnh nhân, hạt điều, ô liu, thịt cừu, thịt gà, thịt bò bằm hoặc thịt bò nấu chín.

Với địa hình khô cằn cộng với thời tiết khắc nghiệt của Sahara, đồ ăn cần phải được chuẩn bị dễ dàng và mau chóng. Khi không có lò nướng, mọi người sử dụng các phương pháp mộc mạc hơn để nướng bánh bằng cách tận dụng các yếu tố sẵn có, chẳng hạn như cát.

Cho dù thành phần có là gì đi chăng nữa, thì phương pháp nướng đều là trong cát hoặc lò bùn, thay cho những lò nướng hiện đại. Bằng cách này, bánh pizza Berber sẽ có mùi vị ám khói đặc trưng không trộn lẫn vào đâu được.

Người ta đào một cái lỗ trong cát, đặt lên đó một hòn đá, sau đó đánh lửa để làm nóng hòn đá đó. Bánh pizza được đặt trực tiếp lên đá nóng, sau đó đậy lại bằng hộp thiếc hoặc nếu không có thì dùng cát luôn.
 

Bánh khi chín, chỗ tiếp xúc với lửa và đá nóng sẽ cháy đen. Người ta dùng vải phủi đi lớp cháy, và dùng dao cạo lại một lần nữa cho sạch. Cuối cùng, miếng pizza được cắt thành những miếng nhỏ, chia đều cho các thành viên trong gia đình.
 

Thế nhưng, kĩ thuật nướng pizza này chỉ là kĩ thuật nấu ăn cổ xưa mà thôi, không phải ai người ta cũng đều nướng pizza trong cát. Nhiều gia đình sống ở các thị trấn nhỏ rải rác khắp Sahara thường dùng lò bùn để nướng bánh. Mỗi nhà đều có một căn phòng nhỏ thông gió, hoặc một không gian ngoài trời để thực hiện món ăn này.
 

 

Ngày nay, bạn có thể thưởng thức loại bánh Madfouna này ở các cửa hàng bán pizza Berber ở Rissani. Đây là một thị trấn trầm mặc nhưng có nền ẩm thực rất nổi tiếng. Rissani nằm tiếp giáp với những tàn tích của Sijilmasa, từng là một thành phố thời trung cổ, một thành trì thương mại dọc theo các tuyến caravan vận chuyển hàng hóa đến châu Phi, cận sa mạc Sahara.
 

Ở Rissani, cuộc sống bận rộn của người dẫn đến nhu cầu tiêu thụ đồ ăn nhanh cũng dần xuất hiện. Ẩn mình trong những con phố chật hẹp của các khu chợ và gần các bãi đỗ taxi là những tiệm bán pizza. Ở đó bạn có thể gọi món Madfouna, đây chính là món chính trong thực đơn của họ. Madfouna được người ta đóng gói trong hộp các tông, giống như pizza vậy.