Sẽ chẳng có nơi nào có thể khiến bạn vừa trầm trồ vì cảnh đẹp non nước tuyệt mỹ vừa bị cuốn hút với hình ảnh người câu cá chèo chiếc bè tre cùng chú chim cốc kiêu hãnh phía trước trên con sông Ly êm đềm như ở Quế Lâm, Trung Quốc.
Ly Giang là một trong mười thắng cảnh đẹp nhất của tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc), là tinh hoa của non nước Quế Lâm. Với chiều dài 84 km từ Quế Lâm đến Dương Sóc, Ly Giang trông giống như một dải lụa xanh, chảy uốn lượn qua hàng trăm quả núi. Và những đỉnh núi cùng vách đá dựng đứng soi mình xuống dòng sông khiến cho cảnh quan thiên nhiên hai bên bờ sông đẹp tựa một bức tranh.
Bắt cá bằng chim cốc là một trong những nghề nuôi sống những người dân quanh sông Ly từ 1.300 năm qua. Mặc cho năm tháng trôi qua và những đổi thay của cuộc sống, nhiều hình thức đánh bắt cá hiện đại thay thế cách đánh bắt cũ, nhưng nhiều ngư dân yêu thích cách đánh bắt cá bằng chim cốc. Rồi khi dòng sông Ly trở thành điểm du lịch nổi tiếng, hình ảnh những người ngư dân bắt cá bằng chim cốc cũng trở thành nét độc đáo chỉ có ở Quế Lâm.
Hình ảnh người câu cá với những chú chim cốc đã gắn bó với dòng sông Ly từ hơn nghìn năm nay.
Trên chiếc bè tre, những chú chim cốc đã sẵn sàng rình mồi, còn ông lão thì ngồi lặng trong đêm khuya tĩnh mịch. Chỉ còn ánh đèn sáng nhỏ nhoi phía trước, vừa để thu hút cá vừa đủ để thao tác những động tác cần thiết. Những chú chim cốc tinh ranh được buộc chân với một chiếc cần bằng tre để điều khiển, khi thấy bóng cá, những chú chim lao xuống nước và bao giờ mỏ chú bao giờ cũng ngậm ít nhất một chú cá xấu số.
Trên chiếc bè tre, những chú chim cốc đã sẵn sàng rình mồi, còn ông lão thì ngồi lặng trong đêm khuya tĩnh mịch
Lão ngư dân có cách khéo léo để các chú chim nhả cá khỏi miệng mà không sợ chú chim láu cá này nuốt mất, và phần thưởng cho chúng sẽ là những chú cá nhỏ. Cứ thế, người ngư dân và chú chim cốc miệt mài bắt cá suốt cả đêm cho đến khi ánh bình minh ló rạng cuối chân trời, cũng là lúc ông cất dọn đồ đạc và rẽ sóng vào bờ, lên chợ cá buổi sớm.
Những chú cốc miệt mài bắt cá.
Hình ảnh chiếc bè tre rẽ sóng trên dòng sông phẳng lặng trong ánh bình minh với một ông lão đội nón, một hai chú chim cốc rỉa cánh trên bè và giỏ cá đầy đã trở thành nét đẹp không thể thiếu trên dòng Ly Giang. Đã có rất nhiều nhiếp ảnh gia không quản ngại đêm hôm đến với dòng sông, chụp cho được những tấm ảnh huyền ảo này.
Trước khi thả chim cốc xuống nước, ngư dân buộc dây và lưới quanh cổ chúng. Lũ chim có thể nuốt cá nhỏ nhưng cá to sẽ mắc kẹt trong cổ chúng.
Nghề bắt cá bằng chim cốc ở nơi ‘phong cảnh đệ nhất thiên hạ’. Ảnh: Bobby Joshi.
Lão ngư râu tóc bạc phơ đứng trên bè tre thô sơ, buộc dây và lưới vào cổ chim cốc rồi thả chúng xuống nước. Ảnh: Bobby Joshi.
Do bị buộc lưới ở cổ, chim cốc chỉ có thể nuốt những con cá nhỏ. Trong khi đó, cá to sẽ mắc ở cổ họng. Khi chúng trở về bè, ngư dân sẽ lấy số cá đó. Miệng mỗi con chim cốc có thể chứa tối đa 6 con cá. Ảnh: TeachFuture.
Bắt cá bằng chim cốc là phương thức cổ xưa, xuất hiện vào khoảng năm 960 sau Công Nguyên tại một số quốc gia như Trung Quốc và Nhật Bản. Hiện tại, các ngư dân duy trì chủ yếu để thu hút khách du lịch. Ảnh: Bobby Joshi.
Một số khác bắt cá bằng chim cốc để giữ gìn nghề truyền thống của tổ tiên. Đa số họ là ngư phu đến từ làng chài Hưng Bình.
Mặc cho có nhiều thay đổi trong cách câu cá, nhưng nhiều ngư dân ở đây vẫn thích câu cá bằng chim cốc. Ảnh: Andy Beales
Và đây cũng là nét đặc trưng mà chỉ có ở Quế Lâm. Ảnh: Andy Beales