Bảo vệ san hô khi du lịch biển: Hãy bảo tồn vẻ đẹp nơi bạn đến

Được mệnh danh là "khu rừng nhiệt đới biển", các rạn san hô cung cấp thức ăn, nơi trú ẩn và đóng vai trò vô cùng quan trọng trong hệ sinh thái dưới nước. San hô cũng tạo nên khung cảnh tuyệt vời kỳ ảo hấp dẫn du khách, đặc biệt với những ai say mê bơi lội hay lặn biển.

Nhiều vùng biển Việt Nam như: Nha Trang, Phú Quốc, Côn Đảo… sở hữu những rạn san hô nhiều màu sắc, chủng loại là điểm đến yêu thích của các du khách trong và ngoài nước. 

Tuy nhiên bảo vệ rạn san hô đang là vấn đề cấp thiết hiện nay khi nhiều rạn san hô trên thế giới đứng trước nguy cơ bị tàn phá bởi các hoạt động đánh cá quá mức, trầm tích, ô nhiễm, biến đổi khí hậu…

Ở nhiều nơi các hoạt động xâm hại san hô đã bị cấm, du khách được yêu cầu thực thi các nguyên tắc về du lịch có trách nhiệm. Hãy trở thành một khách du lịch trách nhiệm với môi trường, theo những lời khuyên dưới đây để góp phần bảo vệ san hô và bảo vệ đại dương.

Tìm hiểu thông tin bảo vệ san hô trước chuyến đi
 

Vì tính khẩn cấp và quá tải nên nhiều điểm đến hiện nay đã cập nhật thông tin và hướng dẫn du khách hành vi du lịch thân thiện với môi trường, thông qua các bộ quy tắc ứng xử. Ví dụ như tại các vùng biển gần Rạn san hô Florida Keys (lớn thứ 3 thế giới), có các trang web cung cấp đầy đủ thông tin tư vấn về các hoạt động bền vững cho khách du lịch.

Ở Palau – một thiên đường du lịch biển đảo ở Thái Bình Dương, du khách cần phải ký cam kết rằng sẽ cư xử "nhẹ nhàng, tử tế" với thiên nhiên và là một du khách thông thái vì các thế hệ tương lai ở Palau.

Tốt nhất bạn nên kiểm tra các website du lịch địa phương của điểm đến, nơi thường cung cấp đầy đủ thông tin về những sáng kiến du lịch bền vững, các hoạt động tình nguyện hay các khách sạn, khu du lịch, dịch vụ, hàng hóa có nhãn sinh thái, thân thiện với môi trường.
 

Tham gia các hoạt động tình nguyện
 

Du lịch tình nguyện giờ đây đã trở nên phổ biến trên thế giới - là sự kết hợp tham quan, nghỉ ngơi, khám phá với các hoạt động từ thiện, tình nguyện như bảo vệ môi trường, đóng góp vật chất hoặc sức lao động trong việc xây dựng các trường học, các công trình xã hội…

Dù đóng góp một vài giờ hay cả chuyến đi, những hành động đẹp của du khách sẽ giúp cho điểm đến trở nên tốt hơn và bản thân họ cũng có những trải nghiệm mới. Costa Rica – một quốc gia ở Trung Mỹ là nơi hoạt động du lịch tình nguyện rất phát triển.

Hàng năm người dân tổ chức các lễ hội âm nhạc và lôi kéo du khách ngoài thưởng thức âm nhạc thì còn đi trồng cây, dọn bãi biển… đồng thời kêu gọi không sử dụng đồ nhựa và hạn chế rác thải trong dịp lễ hội.

Nếu không thể tham gia các hoạt động tình nguyện, ít nhất bạn cũng nên có trách nhiệm về rác thải của chính mình bằng việc vứt rác đúng nơi quy định. Nếu được hãy cố gắng nhặt rác khi bạn dạo quanh bãi biển hay chèo thuyền kayak. Những việc làm nhỏ như vậy nhưng lại có thể tạo ra những chuyển biến lớn.

Sử dụng vật dụng thân thiện với môi trường
 

Nhiều loại kem chống nắng chứa các chất gây hại cho môi trường biển và san hô, như oxybenzone, avobenzone hay octinoxate. Hawaii là một trong những nơi đầu tiên thắt chặt quy định về kem chống nắng khi đưa ra lệnh cấm với những loại chưa các chất gây hại.

Mỗi năm ước tính các khu du lịch biển ở Hawaii phải hứng chịu tới 6,000 pounds (khoảng 2,7 tấn) kem chống nắng phát tán vào nước bởi các hoạt động lặn và tắm biển. Nhiều công ty đã sản xuất kem chống nắng với các thành phần thân thiện hơn như Sea 2 Stream, Epicuren hay Raw Elements. Việc này sẽ góp phần đáng kể vào công tác bảo vệ san hô ở những nơi mà lượng du khách đổ về quá lớn.

Ngoài ra, hãy hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng một lần. Các nhà khoa học dự báo đến năm 2020 rác thải nhựa tại các đại dương sẽ nhiều hơn cá. Khi sắp xếp hành lý hãy chọn những đồ dùng bằng vật liệu dễ tái chế, mang theo chai, cốc nước, túi mua hàng, ống hút, đồ dùng vệ sinh… của riêng bạn thay vì sử dụng chúng 1 lần tại những điểm tham quan.
 

Từ chối các mặt hàng từ san hô

Một trong những lý do san hô bị khai thác là để làm quà lưu niệm cho du khách, hoặc phục vụ kinh doanh cá cảnh. Trên thực tế nhiều người không biết san hô là những sinh vật sống, và việc nhu cầu mua tăng cao đã thúc đẩy việc tàn phá hệ sinh thái này.

Không chỉ san hô, việc du khách tìm mua các loại cá, sao biển hay sản vật tự nhiên cũng khiến cho các loài này bị đe dọa. Hãy là du khách có trách nhiệm: từ chối các món quà lưu niệm là san hô hay các sinh vật biển là cách đơn giản nhất để bảo vệ san hô và môi trường. Khi không thể tiêu thụ được những mặt hàng này thì việc khai thác cũng sẽ giảm đi nhanh chóng.
 

Không chạm vào san hô

Hãy tránh tác động dù là nhỏ nhất đến môi trường tự nhiên. Không đụng chạm, giẫm chân lên các rạn san hô. Các nhà khoa học khuyến cáo du khách và thợ lặn nên giữ khoảng cách với san hô vì chỉ riêng việc sử dụng bình dưỡng khí hay tìm bới các loại vỏ sò cũng có thể khuấy động trầm tích và bóp ngạt san hô.

Bạn nên dừng lại ở việc nhìn ngắm hay chụp ảnh các rạn san hô, ngay cả những loại san hô đã chết hay bạc màu bạn cũng không nên chạm vào vì đây thường là nơi trú ẩn của các loài sinh vật khác.

Những chiếc thuyền cũng có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho các rạn san hô. Nếu bạn sử dụng một chiếc thuyền cá nhân, hãy bảo vệ san hô bằng cách sử dụng dây neo hoặc chỉ thả mỏ neo ở vùng cát.
 

Minh Châu