Trải nghiệm những lễ hội truyền thống ở miền Tây sông nước

Miền sông nước không chỉ gây ấn tượng với du khách bởi hình ảnh của những cánh đồng xanh bạt ngàn, con sông hiền hòa, những phiên chợ nổi nhộn nhịp hay những món ăn dân dã. Đến du lịch miền Tây, du khách còn có cơ hội trải nghiệm nền văn hóa thú vị thông qua những lễ hội độc đáo, hấp dẫn.

Lễ hội vía Bà Chúa Xứ (An Giang)

- Địa điểm: Miếu Bà Chúa Xứ (thuộc núi Sam), thị xã Châu Đốc, tỉnh An Giang
- Thời gian: từ ngày 23 – 27 tháng 4 âm lịch hàng năm

Lễ hội vía Bà Chúa Xứ  là một lễ hội độc đáo của miền Tây Nam Bộ. Sở dĩ lễ hội này được duy trì hàng năm là vì nhân dân trong vùng tin Bà Chúa Xứ luôn phò trợ cho dân chúng. Người đến nhang khói rất đông, ai cầu gì cũng được như ý. Từ đó, cứ đến ngày này lại thu hút hàng nghìn du khách gần xa trên cả nước tìm về chiêm bái, cầu tài lộc, khiến cho không khí lễ hội càng trở nên đông đúc, náo nhiệt hơn.

Ảnh: Vietravel

Lễ hội gồm hai phân là phần lễ và phần hội. Phần lễ trang nghiêm, thành kính với  4 lễ chính: lễ rước bốn bài vị từ lăng Thoại Ngọc Hầu vể miếu Bà, lễ Túc Yết, lễ Xây Chầu – Hát Bội và lễ Chính Tế. Sau khi kết thúc phần lễ sẽ đến phần hội, đây là lúc người dân chơi đùa, nháo nhiệt cùng các hoạt động văn hóa dân gian hấp dẫn như múa lân, múa chén, múa mâm thao,… 

Ảnh: baoangiang.com.vn

Đặc biệt, có một phần rất được du khách mong chờ đó chính là nghi thức tắm Bà. Bệ thờ đặt bức tượng được che khuất bởi một bức màn vải họa tiết hoa văn sặc sỡ. Một nhóm từ 4- 5 phụ nữ được chọn từ trước dâng nước thơm lau khắp thân tượng, rồi thay mũ miện và quần áo mới. Kết thúc phần này, bức màn sẽ được kéo qua một bên, mọi người được phép vào chiem bái, dâng hoa, kính quả để xin lộc Bà.

Lễ hội cúng dừa (Sóc Trăng)

- Thời gian: từ ngày 14 -16 tháng 3 âm lịch
- Địa điểm: chùa Mahasal Thatmon, thuộc xã An Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng

Lễ hội cúng dừa hay còn gọi là lễ hội Thác Côn, lễ hội Thăk Kôông. Hội Thác Côn có tục lệ cúng những chiếc bình bông làm bằng dừa trái. Do nét độc đáo này mà người ta gọi đây là “lễ cúng dừa”. Theo quan niệm của người dân, nước trong trái dừa tinh khiết trong lành là biểu thị cho sự may mắn, an lạc. Vì thế, lễ hội được tổ chức như một dịp để người dân xin Trời Phật ban cho sự ngọt ngào, làm ăn buôn bán phát đạt, con cháu hiếu thảo đối với bề trên. Đồng thời cũng là nơi gặp gỡ của các nam thanh nữ tú trong vùng.

Ảnh: baosoctrang.org.vn

Đặc trưng của lễ hội này là dùng trái dừa làm bình bông cúng, phần bông là lá trầu xanh và những bông hoa như hoa sen, hoa vạn thọ, bông cúc, hoa huệ,… Người dự lễ thường thường sắm sửa hương hoa, dầu gió, chỉ đỏ đi cúng lễ để lấy may, lấy phước về nhà. 

Ảnh: Baophapluat.vn

Lễ hội Cholchnam Thmay

- Thời gian: diễn ra trong 3 ngày từ 13 đến 15 tháng 4 dương lịch
- Địa điểm: Các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Lễ Cholchnam Thmay là tên gọi khác của Tết cổ truyền của người Khmer ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Do diễn ra vào dụp năm mới nên còn được gọi là “Lễ chịu tuổi” (cách tính ngày theo Phật lịch), nếu vào năm nhuận thì ngày bắt đầu lùi lại một ngày. Đây là một trong những lễ hội lớn của miền Tây được mong chờ nhất trong năm của người dân ở các tỉnh như Sóc Trăng, An Giang, Trà Vinh. Vào những ngày này, người dân nghỉ ngơi, dọn dẹp, trang trí nhà cửa khang trang, chuẩn bị hoa quả, bánh trái, hương đèn lên chùa lễ Phật, thăm hỏi ông bà, cha mẹ, gặp gỡ bạn bè chúc phúc những điều may mắn, bình an.

Ảnh: baocantho.com.vn

Suốt 3 ngày diễn ra lễ hội, ngày thứ nhất mọi người sẽ tắm gội sạch sẽ, mặc trang phục dân tộc, mang theo lễ vật nhang đèn vào chùa làm lễ rước Sangkran. Buổi tối, có nhiều hoạt động vui chơi giải trí như múa dù-kê, rồ-băm, múa lâm-thôl, thả đèn gió,... diễn ra trong sân chùa. Buổi sáng ngày thứ hai, mọi người làm lễ dâng cơm các sư sãi ở chùa. Buổi chiều, có lễ đắp núi cát, mọi người cùng tìm nắm cát sạch đem đễn đổ quanh các đền và hành lang trước chùa. Và ngày cuối cùng gọi là ngày là ngày lễ tắm tượng Phật sư. Hết ba ngày cũng chính là lúc người dân Khmer bước vào vụ mùa mới. 

Ảnh: mytour

Lễ hội đua bò vùng Bảy Núi (An Giang)

- Thời gian: cuối tháng 8 đến đầu tháng 9 (29/8 – 2/9) âm lịch
- Địa điểm: vùng Bảy Núi, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang

Lễ hội truyền thống này được diễn ra đúng vào dịp Tết Đôn – ta, là lễ hội mang đậm bản sắc văn hóa dân gian của đồng bào dân tộc Khơ Me miền Tây Nam bộ cũng là dịp lễ cúng ông bà, tưởng nhớ tổ tiên của người dân ở đây.

Ảnh: BAOMOI.COM

Vào những ngày này, người dân sẽ chuẩn bị khoảnh ruộng có chiều dài 200 m, chiều ngang 100 m được trục xới để có độ trơn của bùn và chọn ra những chú bò to lớn và khỏe mạnh nhất (những chú bò sau gần 2 tháng được nghỉ ngơi, ăn uống và tập luyện trước khi diễn ra lễ hội) để đưa ra thi thố. Đoạn đường đua chỉ cần 120m theo khoảnh ruộng cặp sát bờ bao, nơi xuất phát được cắm 2 cây cờ màu xanh, đỏ cách nhau 5 m để làm kí hiệu. Trong khi đua có đôi bò nào chạy ra khỏi đường đua sẽ bị loại, đôi bò nào dẫm lên giàn bò trước sẽ là đôi thắng cuộc. 

Ảnh: Vietnamtimes

Cùng với hội đua bò là Tết Đôn – ta, đến với miền Tây sông nước dịp này bạn còn được xem người dân còn tổ chức thả thuyền (những chiếc thuyền kết từ bè chuối) bày đủ các phẩm vật, làm lễ rước vong linh ông bà tổ tiên về cùng chung vui với gia đình. 
 

Lễ hội Ok Om Bok

- Thời gian: giữa tháng 10 âm lịch
- Địa điểm: Sóc Trăng, Cần Thơ, Trà Vinh

Lễ hội Ok Om Bok hay còn gọi là Phochia Praschanh som paes khee, một số người gọi là lễ Cúng Trăng, được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Lễ hội nhằm bày tỏ lòng biết ơn thành kính đến thần Mặt Trăng, là vị thần bảo hộ mùa màng. 

Ảnh: dulichtravinh.com.vn

Lễ hội diễn ra nhiều nơi nhưng quy mô nhất là ở Sóc Trăng, Cần Thơ và Trà Vinh. Trong lễ hội, nhiều nghi thức cúng bái được tổ chức ở nhà và tại chùa. Lễ vật cúng Trăng thường là nông sản mà họ thu hoạch được: chuối, dừa, khoai lang, khoai mì, cam, quýt, cốm dẹp,… Phần đặc sắc nhất của lễ hội Ok Om Bok là đua ghe vô cùng hào hứng tập trung những thanh niên có sức vóc tham gia. Cùng với đó là các trò chơi dân gian như kéo co, đập niêu, nhảy bao bố,… Đến chiều tối, bạn có thể tham gia rước đèn trên sông và hoa mình vào lễ hội với các nhạc cụ, điệu múa mang âm hưởng của người Khmer miền Tây.

Ảnh: Vietnam Journey

Với những lễ hội truyền thống ở miền Tây nổi tiếng và thu hút khách ở trên, hy vọng du khách sẽ có dịp tham gia và trải nghiệm nét hết văn hóa độc đáo, đặc sắc của các vùng đất này!

Nhi Tuyết (Tổng hợp) - dulichvietnam.com.vn