Say lòng với những món ăn hấp dẫn của ẩm thực miền Nam

Miền Nam không chỉ cuốn hút bởi những cảnh sắc thiên nhiên trù phú mà còn bởi nền ẩm thực phong phú, đậm đà và đầy sáng tạo. Từ những món ăn dân dã mang hương vị đồng quê đến những đặc sản trứ danh làm say lòng thực khách, mỗi món ăn nơi đây đều chứa đựng tinh hoa của đất và người phương Nam. Hãy cùng khám phá hành trình ẩm thực miền Nam đầy màu sắc, nơi vị ngọt béo, chua cay hòa quyện, tạo nên những dư vị khó quên!

Cơm tấm Sài Gòn

Món ăn đầu tiên phải kể đến trong ẩm thực miền Nam chính là món cơm tấm Sài Gòn. Món ăn này dường như được xem là linh hồn của ẩm thực Sài Gòn bởi người nơi này có thể ăn cơm tấm sáng trưa chiều tối.

Thêm nữa, quán cơm tấm ở Sài Gòn nó có rất nhiều, bất kể là cao cấp hay bình dân, máy lạnh hay quạt máy, vỉa hè lụp xụp hay quán xá khang trang… lúc nào cũng tấp nập thực khách ra vào. 

Bởi lẽ, cơm tấm không chỉ là một món ăn mà còn là một phần không thể thiếu trong nhịp sống của người Sài Gòn. Từ sáng sớm đến khuya muộn, hương thơm của sườn nướng, bì, chả quyện cùng mùi mỡ hành béo ngậy cứ len lỏi khắp các con phố, đánh thức vị giác của bất cứ ai ngang qua. Dù bạn chọn một đĩa cơm tấm giản dị nơi góc phố hay thưởng thức trong một quán ăn sang trọng, thì cái hồn của món ăn vẫn vẹn nguyên: mềm dẻo của hạt tấm, đậm đà của miếng sườn ướp kỹ, chút mặn mà của nước mắm pha tinh tế. Chính vì thế, dù bao nhiêu năm trôi qua, cơm tấm vẫn luôn là một biểu tượng ẩm thực khiến người ta nhớ mãi như ngày đầu được du lịch Sài Gòn.

Trước đây, cơm tấm Sài Gòn chỉ có 3 thứ là sườn, bì, chả, hoặc sang lắm thì có thêm trứng ốp-la chiên. Nhưng giờ đây món cơm này đã được biến tấu để thỏa mọi khẩu vị của thực khách với đủ mọi lựa chọn: sườn, bì, chả, mắm chưng, xíu mại, lạp xưởng, đùi gà,...
 

Nhưng nói đến cơm tấm thì người ta nhớ trước hết là miếng sườn nướng. Miếng sườn phải mỏng, vừa có thịt, xương và cả mỡ. Những quán nổi tiếng đều có bí quyết ướp sườn riêng để cho phẩn thịt khi ăn có vị đậm đà, dẻo thơm còn phần mỡ thì giòn tan, ăn không biết ngán. 
 

Bên cạnh đó, do gạo tấm nấu thành cơm vốn khô nên người ta thường chan ít mỡ hành cho hạt cơm mềm dễ nuốt. Nhưng chính nhờ có chút mỡ hành tươi xanh bắt mắt cùng tép mỡ giòn tan lại là điều tạo nên sự đặc biệt cho món cơm này.

>> Xem thêm: 7 quán ốc ngon ở Sài Gòn khiến team mê ăn vặt ‘say điếu đổ’

Đặc biệt, một đĩa cơm tấm ngon ngoài thức ăn thì còn phải có chén nước mắm và đồ chua kèm theo. Nước mắm ăn cơm tấm được làm ngọt và thiệt keo lại rồi cho thêm ít ớt xay, còn đồ chua để ăn kèm thường là cà rốt và củ cải trắng bào sợi ngâm giấm đường, chua chua ngọt ngọt để thực khách khi ăn không bị ngán. 

Hủ tiếu Mỹ Tho

Nhắc đến ẩm thực miền Nam mà không nhắc đến món hủ tiếu, đặc biệt là hủ tiếu Mỹ Tho thì quả là một điều thiếu sót. Khi đến Mỹ Tho, bạn sẽ thấy rất nhiều hàng quán vùng Cầu Quay đến vườn hoa Lạc Hồng tuy tuềnh toàng nhưng lại cực kỳ đông khách. Bởi lẽ, hủ tiếu Mỹ Tho không chỉ nổi danh bởi nước dùng trong veo, ngọt thanh từ xương hầm mà còn bởi sợi hủ tiếu dai giòn đặc trưng. Một tô hủ tiếu đầy đặn với tôm, thịt, tim, gan đi kèm chút tóp mỡ giòn rụm và hành lá xanh mướt, chan cùng nước lèo đậm đà, khiến thực khách khó lòng cưỡng lại. Đặc biệt, người dân địa phương còn có thói quen ăn kèm giá trụng, rau tần ô và chén nước chấm pha vị cay nhẹ, tạo nên hương vị khó quên. Chính những điều đó làm nên sức hút của hủ tiếu Mỹ Tho, một món ăn bình dị nhưng đủ sức giữ chân bao người lữ khách.

Để làm nên hương vị riêng cho hủ tiếu Mỹ Tho nổi tiếng là nhờ sự hoàn thiện từ khâu chọn bột gạo làm ra cọng bánh đến nồi nước lèo được chế biến kỳ công. Nhưng yếu tố quan trọng nhất của món ăn này chính là ở nồi nước lèo. Nước lèo phải có vị ngọt được tạo nên từ xương ống hầm kỹ, thịt và khô mực nướng cùng một số nguyên liệu và gia vị đặc trưng. 

Một tô hủ tiếu đầy đủ gồm có hủ tiếu được trụng nước sôi vừa mềm thì trút ngay vào chiếc tô, cùng với rất nhiều nguyên liệu khác như giá, hẹ, sườn hoặc giò heo, bao tử, gan, mực non nướng, củ cải trắng, hành phi, củ hành tươi, cải bắc thảo, tiêu và sau cùng thì tưới lên một muôi nước lèo.
 

Trước đây, hủ tiếu Mỹ Tho ngoài thịt, lòng non còn có con tôm chẻ đôi bày lên mặt tô trông rất bắt mắt, còn giờ đây một số quán đã thay tôm bằng miếng sườn hay cặp trứng cút. Hủ tiếu phải ăn nóng mới ngon, khi ắn bạn có thể bỏ thêm gia vị như xì dầu, chanh, tiêu, ớt... hoặc xin thêm nước lèo, giá, rau hoàn toàn miễn phí nếu có nhu cầu. 

Cá lóc nướng trui

Cá lóc nướng trui là một món ăn dân dã đặc trưng ẩm thực Nam Bộ Việt Nam gắn liền với quá trình khai hóa đất phương Nam của dân tộc Việt. Đặc điểm của món cá lóc nướng trui dân dã là cá không cần sơ chế, nghĩa là không đánh vảy, không cạo nhớt, không mổ bụng, không tẩm ướp gia vị. 
 

Cá lóc vừa bắt dưới sông lên, rửa sạch, được xuyên bằng một que dài từ miệng đến đuôi, sau vùi cá vào đống rơm khô rồi châm lửa đốt hoặc cắm que xuống đất lấy rơm phủ lên và đốt lửa cho đến khi tro tàn. Lớp vảy cháy xém bên ngoài tưởng chừng thô ráp, nhưng khi bóc ra, bên trong là phần thịt trắng nõn, thơm nức, giữ trọn vị ngọt tự nhiên của cá. Cá lóc nướng trui thường được ăn kèm với bánh tráng, rau sống đủ loại như húng quế, diếp cá, dưa leo, chuối chát… rồi chấm vào chén mắm me chua ngọt, tạo nên hương vị dân dã nhưng đầy cuốn hút. Miếng cá mềm béo quyện cùng chút chát nhẹ của rau, thêm vị cay nồng của ớt khiến người ta chỉ cần thử một lần là nhớ mãi. 

Chẳng cần cầu kỳ gia vị, chỉ với cách chế biến mộc mạc ấy, cá lóc nướng trui đã trở thành một biểu tượng ẩm thực miền Tây, mang theo hương vị của đồng quê, của những bữa tiệc sum vầy bên bếp lửa rực hồng.

Lẩu mắm

Mảnh đất miền Tây sông nước được thiên nhiên ưu ái ban tặng cho tôm cá đầy sông, cây trái trĩu cành. Mỗi mùa nước lũ ghé thăm, phù sa bồi đắp hằng hà các loại cá, cá chim, cá linh, cá sặc, cá rô,…

Sự dung hoà ấy đã giúp người dân nơi đây sáng tạo ra một biến thể từ cá độc đáo, đó là mắm. Và từ mắm có thể chế biến thành nhiều món ăn phong phú, mà trong đó lẩu mắm được xem là linh hồn của ẩm thực miền Nam.
 

Lẩu mắm là món ăn bắt nguồn từ Cần Thơ nhưng nguyên liệu chính là mắm cá sặc hay mắm cá linh ngon nhất của vùng Châu Đốc, thiên đường của những món mắm đồng. Phần nước dùng ngọt ngào được ninh từ xương heo hay vị thanh mát của dừa tươi là nền tảng của một phần lẩu ngon. Thế nhưng, điều làm nên linh hồn của lẩu mắm chính là hương vị đậm đà, dậy mùi đặc trưng của mắm cá – thứ gia vị không thể thiếu trong ẩm thực miền Tây. Khi nồi lẩu sôi lăn tăn, mùi mắm lan tỏa, hòa quyện cùng sả, ớt, cà tím và vị ngọt tự nhiên từ tôm, mực, cá đồng tươi rói, tạo nên một bản giao hưởng hương vị đầy cuốn hút.

Ăn lẩu mắm không thể thiếu rổ rau xanh tươi tràn ngập sản vật miền sông nước: bông súng, rau nhút, kèo nèo, bông điên điển... mỗi loại một vị, một sắc, khiến món ăn vừa thơm ngon vừa hài hòa cả về màu sắc lẫn hương vị. Gắp một đũa bún trắng tinh, chan nước lẩu sóng sánh, thêm miếng cá béo ngậy và ít rau tươi giòn, bạn sẽ cảm nhận trọn vẹn tinh hoa ẩm thực miền Tây – dân dã nhưng vô cùng tinh tế.

Lẩu mắm không chỉ là một món ăn, mà còn là cả một bức tranh sống động về miền Tây sông nước, nơi con người hào sảng, ẩm thực đậm đà và những hương vị quê nhà luôn khiến lòng người lưu luyến.

Bánh tráng phơi sương Trảng Bàng

Người dân Tây Ninh thường bảo với nhau là về Tây Ninh mà chưa ăn món bánh tráng phơi sương thì chưa biết Tây Ninh, bởi vì đây được xem là một món ẩm thực miền Nam nổi tiếng của vùng đất này, không những thế món ăn này còn được nhiều tỉnh thành biết đến trên cả nước. Bánh tráng phơi sương có một hương vị rất riêng cho món cuốn phổ biến ở khu vực Nam Bộ.
 

Để làm ra được một chiếc bánh phơi sương chất lượng thì tất cả các khâu từ việc lựa chọn nguyên liệu đến khi tráng bánh và đem phơi đều được làm một cách tỉ mỉ và cẩn thận.

Đặc biệt, sau khi bánh nướng xong thì sẽ được đem đi phơi sương và vào thời điểm tờ mờ sáng khi những chiếc bánh đủ độ ẩm và mềm thì những người làng nghề sẽ đi thu gom lại. Chính nhờ công đoạn phơi sương này mà bánh tráng Trảng Bàng có được độ dẻo dai đặc trưng, không cứng như bánh tráng thường mà mềm mịn, dễ cuốn, mang hương vị thanh nhẹ của sương trời.

Những lá bánh tráng đẫm sương Trảng Bàng bình dị thường được ăn kèm với thịt hoặc cá lóc nướng, cá lóc hấp... cùng với đó là các loại rau có vị chát chát, chua chua như lộc vừng, trâm ối, sơn máu, rau mặt trăng, chùm mòi hay bứa, dưa leo xắt dài, củ kiệu chua ngọt, giá sống góp phần làm nên hương vị rất riêng. Khi thưởng thức, thực khách sẽ cảm nhận được vị bánh hòa quyện cùng những lát thịt luộc thơm béo, rau rừng tươi mát và chén mắm nêm đậm đà, tạo nên một tổng thể hài hòa, vừa mộc mạc, vừa tinh tế. Không chỉ là một món ăn, bánh tráng phơi sương còn là niềm tự hào của người dân Tây Ninh, gói trọn trong đó bao công sức và tinh hoa của một làng nghề truyền thống lâu đời.

GỢI Ý TOUR DU LỊCH KHUYẾN MÃI   >> Hà Nội - Cần Thơ - Sóc Trăng - Bạc Liêu - Cà Mau 4N3Đ + Vé máy bay  từ 6,490,000đ >> Hà Nội - Sài Gòn - Mỹ Tho - Cần Thơ - Vũng Tàu - Đại Nam 5N4Đ + Vé Máy Bay từ 6,990,000đ

Lẩu cá đuối

Không chỉ có những bãi biển đẹp cùng với những địa điểm check in sống ảo cực chất, mà Vũng Tàu còn có rất nhiều món ăn hấp dẫn, trong số đó không thể bỏ qua món lẩu cá đuối. Lẩu cá đuối Vũng Tàu gây thương nhớ bởi hương vị chua thanh đặc trưng, kết hợp hoàn hảo giữa vị ngọt tự nhiên của cá tươi và nước dùng đậm đà ninh từ xương.

Lẩu cá đuối thường được nấu cùng với măng chua rừng và ăn kèm với rau muống và nhiều loại rau khác. Miếng cá đuối mềm dai, thấm vị mà không hề bị bở, quyện cùng vị cay nhẹ của ớt, chút chua của măng và thơm nồng từ rau ngổ, tạo nên một tổng thể hài hòa, kích thích vị giác. Khi gắp một miếng cá nóng hổi, chấm vào chén nước mắm ớt đậm đà, bạn sẽ cảm nhận được trọn vẹn hương vị biển cả, vừa dân dã, vừa tinh tế, khiến ai đã thử một lần cũng muốn quay lại thưởng thức thêm nhiều lần nữa.

Bánh canh Trảng Bàng

Từ một gánh bánh canh đơn sở người phụ nữ Tây Ninh hàng chục năm về trước, bánh canh Trảng Bàng ngày nay đã trở thành đặc sản Tây Ninh và là nét đặc sắc làm nên nền ẩm thực miền Nam.
 

Bánh canh Trảng Bàng nghe quen mà lạ, bởi bát bánh canh dung dị là món ăn không thể thiếu đối với ẩm thực miền Trung Nam Bộ Việt Nam, nhưng điều đặc biệt ở đây là bánh canh Trảng Bàng dường như phức tạp hơn, phong vị cũng khác biệt hơn so với những món bánh canh khác.
 

Điểm làm nên sự khác biệt chính là sợi bánh canh được làm thủ công từ bột gạo, dày dặn nhưng vẫn mềm dai, không bị bở khi ngâm trong nước dùng. Nước dùng trong veo, ngọt thanh từ xương hầm nhiều giờ, không lẫn tạp vị mà đậm đà một cách tinh tế. Miếng thịt giò heo được ninh vừa tới, mềm nhưng vẫn giữ được độ sần sật, ăn kèm với hành lá, tiêu xay và chút chanh ớt cay nồng, tạo nên một sự hòa quyện hoàn hảo. Khi thưởng thức, thực khách không chỉ cảm nhận được cái ngon của từng nguyên liệu mà còn thấy cả sự kỳ công và tâm huyết của người làm bánh canh, khiến món ăn này trở thành niềm tự hào của người dân Trảng Bàng.

Bánh cống

Sở dĩ bánh được gọi tên là “cống” vì chúng hình trụ tròn, trông giống hệt như ống cống. Tuy tên gọi và dáng hình có vẻ bình dân nhưng hương vị của món bánh này rất đặc biệt, thơm ngon đậm đà không kém bất kỳ món ăn vặt nào của ẩm thực miền Nam.
 

Món bánh cống này vốn có nguồn gốc từ người Khmer. Thông thường, bánh được làm từ bột gạo, đậu xanh và nhân tôm thịt, củ sắn. Khi ăn, bạn sẽ cảm nhận được vị giòn rôm rốp của vỏ bánh, vị béo béo bùi của nhân và cả vị thanh mát của những loại rau sống ăn kèm tương tự như món bánh xèo. Đặc biệt, bánh cống ngon nhất khi vừa chiên xong, lớp vỏ vàng ươm, giòn tan, phần nhân bên trong vẫn còn nóng hổi, dậy mùi thơm của tôm thịt quyện cùng đậu xanh bùi bùi. Khi thưởng thức, bạn có thể cuốn bánh cùng rau sống như xà lách, rau thơm, dưa leo rồi chấm vào chén nước mắm chua ngọt pha theo kiểu miền Tây, tạo nên sự hài hòa giữa vị mặn, ngọt, chua, cay.

Đây là một món ăn dân dã nên được bày bán ở rất nhiều hàng quán nên bạn có thể tìm thấy chúng dễ dàng, đa phần là những quán ăn bình dân ở nội ô thành phố Cần Thơ và cả các huyện lân cận với giá cũng bình dân chỉ từ 6.000 – 8.000 đồng/bánh, tùy nơi bán.

Bánh xèo 

Bánh xèo là món ăn dân dã trong ẩm thực miền Nam. Gốc tích của bánh xèo xuất hiện đầu tiên ở miền Trung vùng đất đầy nắng và gió, sau đó được lan truyền ra nhiều nơi khác trên cả nước. Ở mỗi miền bánh xèo lại được biến tấu theo nhiều cách khác nhau nhưng luôn mang hương vị đậm đà, khó cưỡng lại được.
 

Bánh xèo có mặt ở miền Tây đã từ rất lâu đời, đến nay đã trở thành một món ăn không thể thiếu trong những buổi hội hè, vui chơi của người dân nơi đây. Bánh xèo miền Tây mang trong mình những nét rất riêng, cái "hồn cốt" của ẩm thực miền Tây Nam Bộ mà không thể lẫn vào đâu được. Bánh xèo thường có lớp vỏ mỏng nhưng vẫn giữ được độ giòn rụm, vàng ươm bắt mắt nhờ bột gạo pha với nước cốt dừa và nghệ tươi. Nhân bánh đa dạng theo từng vùng, nhưng phổ biến nhất vẫn là tôm tươi, thịt ba chỉ và giá đỗ, đôi khi có thêm củ hũ dừa hay nấm rơm để tăng hương vị.

Khi bánh vừa tráng xong, hương thơm béo ngậy của nước cốt dừa hòa quyện cùng mùi thơm nồng của nghệ khiến ai đi ngang cũng khó lòng cưỡng lại. Ăn bánh xèo đúng điệu là phải cuốn với rau sống, từ xà lách, cải xanh cho đến rau thơm, rồi chấm vào chén nước mắm chua ngọt pha cùng đồ chua giòn giòn, để cảm nhận trọn vẹn sự hài hòa giữa các tầng vị – giòn, béo, ngọt, chua, mặn, cay – tất cả cùng nhau tạo nên một trải nghiệm ẩm thực đầy quyến rũ của miền Tây sông nước.

Nếu như bánh xèo miền Trung được đúc bằng khuôn và thường được ăn kèm với nước mắm chua ngọt, hoặc mắm nêm pha với đậu phộng thơm ngon và béo ngậy, thì bánh xèo ở miền Tây lại có kích thước rất lớn và mỏng hơn nhiều. Đặc điểm này tượng trưng cho lối sống thoải mái, phóng khoáng đặc trưng của người dân miền Tây. Thưởng thức một đĩa bánh xèo ở đây thôi là cũng đủ để bạn cảm thấy no nê quên lối về.

Ẩm thực miền Nam không chỉ là sự kết hợp hài hòa giữa hương vị mà còn là nét đẹp văn hóa gắn liền với cuộc sống người dân nơi đây. Từ những món ăn dân dã đến những đặc sản trứ danh, mỗi hương vị đều mang theo hơi thở của vùng đất phóng khoáng, chân chất và đầy tình nghĩa. Nếu có dịp đặt chân đến miền Nam, đừng quên khám phá và thưởng thức để cảm nhận trọn vẹn tinh hoa ẩm thực nơi này nhé!

Minh Nguyên
Theo Báo Thể Thao Việt Nam