Năm 2012 và những sự kiện văn hóa nổi bật nhất

>Tìm thấy những đồng tiền vàng 1.400 năm tuổi tại Iraq

Năm thắng lợi của di sản

Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương được UNESCO vinh danh là Di sản Văn hóa phi vật thể của nhân loại năm 2012

Năm 2012 được đánh giá là năm thắng lợi của di sản khi tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương (Phú Thọ) tiếp tục được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Hiện, UNESCO đang xem xét chuẩn bị đề nghị đưa đàn đá, kèn đá Tuy An của Việt Nam trở thành di sản Văn hóa. Cũng trong năm 2012, mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm (Bắc Giang) được công nhận là Di sản Tư liệu ký ức thế giới khu vực châu Á- Thái Bình Dương.

Sáp nhập sân khấu bất thành

Tháng 4/2012, Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch công bố quyết định thành lập Nhà hát Kịch Quốc gia VN trên cơ sở sáp nhập 2 nhà hát: Nhà hát Tuổi trẻ và nhà hát Kịch Việt Nam. Theo lãnh đạo Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch, quyết định thành lập Nhà hát Kịch Quốc gia VN là thể theo nguyện vọng, yêu cầu của đông đảo nghệ sỹ hai nhà kịch phía Bắc.

Sân khấu kịch nói phía Bắc đã đối diện với vụ sáp nhập nhiều nỗi buồn, nhiều cuộc khẩu chiến dữ dội.

Tuy nhiên, ngay khi quyết định của Bộ được công bố, đông đảo nghệ sỹ của cả hai nhà hát đã lên tiếng phản đối quyết liệt. Các nghệ sỹ cho rằng, dự án thành lập Nhà hát Kịch Quốc gia Việt Nam trên cơ sở sáp nhập 2 nhà hát chỉ là nguyện vọng, chỉ là ước muốn của cá nhân, đạo diễn- NSND Lê Hùng- người đã trình dự án này lên Bộ. Nghệ sỹ của cả hai nhà hát đều bày tỏ sự bàng hoàng, sửng sốt và phẫn nộ trước quyết định này.

Ngay sau đó, Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch đã ra quyết định thu hồi quyết định thành lập Nhà hát Kịch Quốc gia VN trên cơ sở sáp nhập hai nhà hát. Đằng sau vụ sáp nhập sân khấu bất thành còn để lại những dư chấn đau lòng với những cuộc khẩu chiến nhiều cay đắng, phơi bày những bi kịch tồn đọng ở sân khấu kịch nói phía Bắc bấy lâu.

Bùng nổ truyền hình thực tế kéo theo những cơn bão truyền thông

Cùng với cơn lốc xã hội hóa, thương mại hóa các kênh truyền hình giải trí là cuộc bùng nổ những chương trình truyền hình thực tế ăn khách trong năm 2012. Những chương trình thực tế được mua bản quyền kịch bản nước ngoài với sự tham gia đông đảo của dàn nghệ sỹ nổi tiếng, lên sóng giờ vàng, thu hút quảng cáo, đã “làm mưa làm gió” trên khắp các phương tiện truyền thông đại chúng. Năm 2012 cũng chứng kiến, đằng sau lợi nhuận, đằng sau những “chiêu bài” hút quảng cáo của truyền hình thực tế là những scandal ầm ĩ, ồn ào, gây bão truyền thông và dư luận.

Sư thầy khóa môi nam ca sỹ khiến dư luận phẫn nộ

Có thể nói màn khóa môi giữa ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng và sư thầy trên sân khấu trong chương trình quyên góp từ thiện tối ngày 4/1 tại TP. Hồ Chí Minh vừa qua là sự kiện tai tiếng và ầm ĩ nhất của giới nghệ sĩ trong năm 2012. Nụ hôn đồng giới giữa nam ca sĩ với nhà sư đã khiến những người chứng kiến tận mắt phải giật mình sửng sốt. Khi những bức ảnh “chộp” lại màn khóa môi này bị lan truyền trên mạng đã phải đối diện với sự phản ứng dữ dội từ công chúng.

 Ngay khi sự việc được phản ánh trên báo chí, nhà sư nhận nụ hôn của Đàm Vĩnh Hưng đã nhận hành phạt “biệt chúng” - không cho ra khỏi phòng tiếp xúc với người bên ngoài trong vòng 3 tháng. Ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng cũng bị cơ quan quản lý xử phạt hành chính 5 triệu đồng.
 
Hành động của nam ca sỹ Đàm Vĩnh Hưng cùng với hàng loạt sự vụ tai tiếng khác trong năm 2012 như "chiếc váy phản chủ" của người mẫu Thái Hà, "chiếc váy ren tai tiếng" của người mẫu Hồng Quế... đã báo động về sự xuống cấp, trượt dài về ý thức, văn hóa của một bộ phận nghệ sĩ. Những vụ scandal ầm ĩ đã phản ánh rõ nét nhất bề nổi đầy nhức nhối của làng giải trí Việt.
 
Bằng Kiều, Khánh Ly được cấp phép biểu diễn tại Việt Nam

Cuối tháng 9/2012, ông Nguyễn Thành Nhân - Trưởng phòng Quản lý biểu diễn và băng đĩa, Cục Nghệ thuật Biểu diễn thông tin tới báo chí: Cục Nghệ thuật Biểu diễn - Bộ VH,TT&DL đã ký giấy phép (số 691/NTBD-PQL) đồng ý cho ca sĩ Khánh Ly và Bằng Kiều về Việt Nam biểu diễn đến hết tháng 12/2012.

Đây không chỉ là tin vui đối với ca sĩ Khánh Ly, Bằng Kiều; đối với người hâm mộ hai giọng hát đặc biệt này mà còn thể hiện cái nhìn thông thoáng, tích cực của cơ quan quản lý trong việc cấp phép biểu diễn cho nghệ sĩ trong và ngoài nước.

Tính đến thời điểm hiện tại, sự trở về nước biểu diễn của Khánh Ly vẫn chưa chắc chắn; tuy nhiên liveshow đầu tiên tại Hà Nội sau 10 năm sinh sống tại hải ngoại của cựu thành viên nhóm Quả Dưa Hấu đã nhận được rất nhiều sự quan tâm và săn đón của công chúng. Xung quanh sự kiện được cấp phép về nước biểu diễn của Khánh Ly, Bằng Kiều có rất nhiều luồng dư luận trái chiều, thành chủ đề “nóng hổi” trên các trang mạng cũng như phương tiện truyền thông.

Liên hoan phim Quốc tế Hà Nội 2012

Tháng 11/2012, Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch chỉ đạo Cục Điện ảnh VN triển khai tổ chức Liên hoan phim (LHP) Quốc tế Hà Nội lần 2, sau 2 năm kể từ khi LHP Quốc tế Hà Nội đầu tiên được tổ chức năm 2010, nhân kỷ niệm 1000 năm Thăng Long.

LHP Quốc tế Hà Nội 2012 được đánh giá thành công về mặt tổ chức khi thu hút được 38 quốc gia và vùng lãnh thổ gửi phim tham dự. LHP Quốc tế Hà Nội với nỗ lực tổ chức chiếu phim cùng lúc trên 9 cụm rạp tại Hà Nội giới thiệu nhiều tác phẩm điện ảnh xuất sắc, nổi tiếng khắp thế giới đã đưa đến cho khán giả cái nhìn toàn cảnh về điện ảnh thế giới nói chung, điện ảnh châu Á nói riêng.

Tuy nhiên, cũng tại LHP Quốc tế Hà Nội lần này, sự góp mặt, dự tranh giải thưởng của điện ảnh nước chủ nhà bị đánh giá lép vế, thua kém so với điện ảnh các nước châu Á khác như Iran, Philippines, Hồng Kông, Thổ Nhĩ Kỳ… Theo giới phê bình đánh giá, điện ảnh Việt đang tụt lùi, và còn rất lâu nữa mới có thể nói đến hai chữ: Hội nhập.

Hòa nhạc “xuống phố”

Dự án đưa giao hưởng từ sân khấu trang trọng ra… đường phố (cụ thể là góc phố trước cửa số nhà 61 Lý Thái Tổ, Hà Nội) biểu diễn miễn phí vào các ngày cuối tuần đã ra mắt từ năm 2011 và nhận được hiệu ứng tích cực từ khán giả cũng như các nhà chuyên môn.

Năm 2011, sáng kiến đưa giao hưởng xuống phố, Luala concert diễn vào 2 ngày cuối tuần tại vỉa hè phố Lý Thái Tổ có mặt trong 10 sự kiện âm nhạc nổi bật trong năm theo bình chọn của Hội nhạc sĩ Việt Nam và nằm trong nhóm đề cử giải Cống hiến năm 2012.

Năm 2012, hòa nhạc Luala concert được đánh giá là chất lượng hơn và thu hút nhiều sự chú ý của dư luận hơn rất nhiều với sự “xuống phố” hát miễn phí của hàng loạt diva như Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh. Luala concert được đánh giá là dự án đưa những thể loại âm nhạc “kén khách” như cổ điển và jazz đến gần hơn với công chúng.