Đặc sắc lễ hội Khô Già Già

Mở đầu là nghi thức mổ trâu hiến tế thần linh thu hút đông thanh niên, trai tráng tham gia. Vào ngày hôm sau, mỗi gia đình đều tự chuẩn bị mâm lễ vật mang đến rừng làm lễ cúng thần linh. Mỗi mâm lễ, ngoài thịt trâu còn có các nông sản do người dân tự trồng cấy, chăn nuôi được như thịt gà, thịt lợn, đậu tương, bí đỏ, lạc rang, rượu trắng…

 

Sau nghi lễ mổ trâu ngày con rồng “lò no”, đến ngày con rắn “sê no” dân bản cử người lên rừng chặt gỗ làm đu quay “a gúy” và lấy dây rừng làm đu dây “a gừ”. Đến ngày con ngựa “mò no”, hai ông thầy cúng “gạ ma guy” cùng đại diện các gia đình trong thôn chuẩn bị mâm lễ mang ra lán thờ để cùng làm lễ tế thần nông nghiệp, quy định chỉ những gia đình “sạch” mới được tham dự. Vị trí làm lễ là cột đu “a gúy” và đu dây “a gừ”, mục đích của nghi lễ này nhằm cầu mong thần nông nghiệp, thần nước phù trợ, ban cho mưa thuận gió hòa, ban cho người dân có được một mùa vàng bội thu. Đồng thời, nghi lễ này cũng là nhằm cầu mong thần linh bảo vệ cho tất cả mọi người đến dự lễ hội, tham gia vào các trò chơi được an toàn.

Trẻ em thích thú với trò đu dây, đu quay
 

Sau lễ cúng tại các cột đu “a gúy”, “a gừ”, các mâm cúng của dân bản được mang vào khu lán thờ để cùng nhau ăn uống, những người trẻ tuổi sẽ mời rượu và làm lễ xin tuổi của người già, đây là một tập tục đã có từ lâu. Nó vừa mang yếu tố kính trọng người già của người trẻ, chúc sức thọ cho người gia và cầu mong người già ban cho phúc lộc. Sau đó, dân bản được tự do vui chơi trong suốt 3 ngày. Đây cũng là nghi lễ duy nhất phụ nữ được đến tham dự, nam nữ thanh niên được tự do tìm hiểu nhau.
 

Ba ngày sau lễ hội Khô già già, các gia đình trong thôn cùng kiêng không chặt cây, cắt cỏ, băm chặt... ai vi phạm sẽ bị phạt theo quy ước thôn. Có thể nói, lễ hội Khô Già Già hàm chứa các lớp tín ngưỡng, văn hóa sâu sắc, được trao truyền từ đời này qua đời khác, gắn kết các gia đình, thành viên trong cộng đồng dân tộc Hà Nhì đen ở vùng cao Bát Xát…

 

Đến với lễ hội, du khách được tham quan, trải nghiệm, khám phá văn hóa độc đáo của người Hà Nhì đen, chiêm ngưỡng những ngôi nhà trình tường độc đáo, những bộ trang phục đầy sắc màu và hòa mình vào không gian của lễ hội.