Ngôi đình Tân Đông hay còn gọi là Đình Gò Táo nằm ở xã Tân Đông, huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang được biết đến là một ngôi đình có một không hai, vì toàn bộ ngôi đình được “ôm trọn” bởi hàng trăm búi rễ của 2 cây bồ đề.
>> Xem thêm: Cẩm nang du lịch Việt Nam toàn tập
Đình Tân Đông cổ kính nằm trong bộ rễ cây bồ đề
Rễ cây bồ đề ôm chặt giữ ngôi đình không bị sập
Thật đặc biệt khi ở miền Tây còn lưu giữ được ngôi đình Tân Đông, một khối kiến trúc cổ gắn liền với những thăng trầm lịch sử dân tộc. Ngôi đình đã có tuổi đời hơn 100 năm được níu giữ bởi hai cây bồ đề lớn, ngày qua ngày “trơ gan cùng tuế nguyệt”.
Hai cây bồ đề mọc trên mái đình, rễ lan rộng ôm trọn những cây cột, khe tường như cánh tay khổng lồ với hàng trăm ngón ôm ấp, bảo vệ ngôi đình Tân Đông ở Tiền Giang tạo nên hình ảnh độc nhất vô nhị.
Tương truyền, cách đây khoảng 30 năm, ngôi đình Tân Đông xuất hiện 3 cây bồ đề mọc trên mái. Những cây bồ đề này phát triển nhanh, rễ lan ra khắp các bức tường phần chính điện rồi cắm xuống đất. Một cây trong ba cây bồ đề bị một số người đào lên, người dân ra can ngăn kịp thời nên giữ được hai cây còn lại.
Phía trước ngôi đình Tân Đông Gò Công có khắc năm 1907 nhưng không một ai biết chính xác đây là năm xây dựng hay năm trùng tu ngôi đình. Nhưng nhiều bậc cao niên địa phương cho rằng ngôi đình có từ thời vua Minh Mạng, kiến trúc hoa văn và họa tiết khắc nổi trên đình mang đặc trưng của kiến trúc đình thời Nguyễn. Đình rất thiêng nhưng người dân không rõ vị thần vốn được thờ ở đây là vị nào.
>> Xem thêm: Những món đặc sản Tiền Giang ngon ngất ngây nhất định phải thử
Trước đây, ngôi đình Tân Đông là nơi tổ chức các lễ hội kỳ yên, thượng điền, hạ điền và lễ cầu Ông. Đến kháng chiến chống Pháp, đình trở thành nơi hội họp của các chiến sĩ cách mạng. Thời chống đế quốc Mỹ, đình biến thành địa điểm giam giữ, tra khảo, trấn áp các gia đình có con em tham gia cách mạng.
Sau giải phóng, đình trở nên hoang tàn không ai hương khói, dọn dẹp. Nhờ vào sự nâng đỡ của 2 cây bồ đề mọc trên mái, rễ cây vươn ra bám vào tường, một số rễ chạy dài theo các rãnh khe nứt của đình trở thành cột, kèo chạy dọc, chạy ngang mà giữ được ngôi đình vững chắc đến tận bây giờ.
Nội thất đình Tân Đông Tiền Giang là nhà rường bằng gỗ ba gian hai chái, có những mảng đục chạm đẹp mắt, tinh xảo. Gian giữa là bệ thờ cổ, phía trên có chữ Thần được viết lại bằng sơn vàng trên nền đỏ, bốn góc là bốn chữ Tiền vãng, Hậu vãng. Hai gian biên thờ Tả ban, Hữu ban.
Mặt tiền của ngôi đình Tân Đông là năm cửa vòm theo phong cách châu Âu, gian giữa cửa lớn, các gian bên nhỏ hơn. Ở một cây cột bên cửa chính lộ ra khoảng trống giữa đám rễ cây có ba chữ đầu của một vế đối “Bị thánh trạch…”, nghĩa là ân thánh bao trùm.
>> Xem thêm: Tour du lịch miền Tây giá rẻ
Phía trước ngôi đình Tân Đông là kiến trúc mái bằng ba gian, xưa là nơi hát bội. Đối diện với kiến trúc này là bệ thờ lớn, có hai chữ Thần Nông, hai bên tả hữu có miếu thờ Thổ thần và Ngũ hành, cùng kiểu mái bằng.
Trên nóc đình, hai con rồng theo thế lưỡng long chầu nguyệt vẫn còn sừng sững, ẩn hiện sau tán lá bồ đề. Từ xa nhìn vào, mặt tiền đình Tân Đông như một tác phẩm nghệ thuật vô cùng độc đáo và hiếm có.
Hàng năm, ngôi đình Tân Đông là nơi tổ chức bốn lễ hội chính như: lễ Kỳ Yên (16/2 âm lịch), lễ Thượng điền (16/5 âm lịch), lễ Hạ điền (16/8 âm lịch) và lễ cầu Ông (16/11 âm lịch). Mỗi lần lễ tổ chức hai ngày, người dân trong ấp Gò Táo tụ họp nhau lại cùng nấu ăn linh đình làm lễ, rồi mời các đoàn hát bội về biểu diễn.
Với người dân ấp Gò Táo, bồ đề được xem như hai cây thần vừa làm nhiệm vụ canh gác vừa nâng đỡ đình vượt qua thời tiết khắc nghiệt và mưa bão. Người dân địa phương rất tin ngôi đình cực kỳ linh thiêng, họ sớm tối nhang khói, quét dọn và thờ phụng ngôi đình Tân Đông như một niềm tự hào về một di tích lịch sử đặc biệt.
>> Du Lịch Miền Tây: Sài Gòn – Cái Bè – Vĩnh Long 1 Ngày – Giảm tới 20% Giá từ 370,000đ
>> Du Lịch Miền Tây: Sài Gòn -Tiền Giang – Rạch Giá – Phú Quốc 4 Ngày Giá từ 3,588,000đ
Cách đi đến đình Tân Đông
Để di chuyển đến ngôi đình Tân Đông, các bạn có thể di chuyển theo 2 cách sau đây:
– Hướng Quốc lộ 1A, qua trạm xăng dầu chợ Bình Chánh thì rẽ trái vào đường Đinh Đức Thiện, đi thẳng tiếp đến ĐT826. Từ đây đi theo hướng Quốc lộ 50 về thị xã Gò Công. Đến ngã tư thì bạn rẽ trái vào HL13. Con đường này hơi nhỏ, gặp cổng chào có tên “Làng nghề truyền thống tủ thờ Gò Công”, thì rẽ trái vào chạy thẳng thì gặp một ngã ba nhỏ, bạn rẽ phải vào đường Mạc Văn Thành và hỏi thăm người dân là đến Đình Tân Đông.
– Hướng Quốc lộ 50, ngắn hơn và chỉ cần chạy theo quốc lộ này, gặp HL13 – đường Mạc Văn Thành, đi tí sẽ thấy đình.
Một lưu ý nhỏ dành cho các bạn là đình không lớn và khang trang như những ngôi đình khác, nên nếu có dịp ghé qua ngôi đình Tân Đông các bạn nhớ đi lại nhẹ nhàng, nói khẽ, tránh đùa giỡn, leo trèo hay làm tổn hại đến giá trị của ngôi đình cổ này nhé. Và đừng quên theo dõi những tin tức du lịch Tiền Giang để cập nhật thêm nhiều điều thú vị./.
Nguyễn Ngân
