Nghệ thuật tranh cắt giấy Trung Quốc độc đáo ngàn đời

Nghệ thuật tranh cắt giấy Trung Quốc là di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận. Bộ môn này có đa dạng kiểu cắt và nhiều chủ đề được chọn.

Nghệ thuật tranh cắt giấy Trung Quốc là điểm độc đáo trong văn hóa Trung Hoa cổ đại. Đây là bộ môn độc đáo, đòi hỏi sự khéo léo và tính sáng tạo rất cao. Với những ai có dịp tới du lịch Trung Quốc nếu có dịp khám phá nghệ thuật này chắc chắn sẽ không khỏi trầm trồ. Du Lịch Việt Nam sẽ giúp bạn tìm hiểu kỷ hơn về nét nghệ thuật hấp dẫn này với thông tin hữu ích ngay trong bài.

Xem thêm: Du lịch chùa Pháp Hỷ Hàng Châu ngắm hoa mộc lan và cầu tình duyên

Nghệ thuật cắt giấy ở Trung Quốc có từ khi nào?

Tương truyền, nghệ thuật tranh cắt giấy Trung Quốc được biết đến đầu tiên từ thời Tây Hán, khoảng 1500 TCN. Ban đầu, các họa tiết được cắt trên da động vật đã được xử lý. Sau đó là những hoa văn cắt trên các lá đồng, bạc, vàng mỏng. Sau khi kỹ thuật làm giấy được phát minh ở Trung Quốc thì nghệ thuật này đã thịnh hành với chất liệu này.

Trong các ngày lễ quan trọng ở Trung Quốc, những bức tranh cắt giấy luôn là yếu tố không thể thiếu. Sau hàng ngàn năm lưu truyền, đến nay, nghệ thuật cắt giấy này đã được UNESCO công nhận là “Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại”.

Xem thêm: Cẩm nang du lịch Trung Quốc

Các mẫu tranh cắt giấy được dùng làm gì?

Với tính thẩm mỹ tinh xảo, các sản phẩm từ nghệ thuật cắt giấy hiện được ứng dụng ở nhiều hoạt động trong đời sống của người dân Trung Quốc.

Sử dụng trong đám tang, lễ cúng

Thuở ban đầu, các bức tranh được cắt giấy chỉ sử dụng để đốt trong đám tang hay các nghi lễ thờ cúng tổ tiên. Thường thì người Trung Quốc sẽ cắt thành chân dung hay đồ vật muốn gửi tới thế giới bên kia. Họ quan niệm, việc đốt những tranh cắt giấy này sẽ giúp người đã khuất có được cuộc sống ấm no ở kiếp khác.

Tranh cắt bằng giấy sử dụng nhiều trong các lễ cúng bái, đám tang – Nguồn: dongxingnet

Xem thêm: Kinh nghiệm du lịch Trung Quốc

Dùng tranh cắt dán trong cưới hỏi, lễ Tết

Ngày nay, sản phẩm của nghệ thuật tranh cắt dán được dùng nhiều trong các ngày cưới hỏi hay vào dịp lễ, ngày Tết. Với những dịp này, những hình ảnh tốt đẹp, tượng trưng cho sự may mắn như: song hỷ, chữ Phúc, chữ Lộc, chữ Thọ hay cặp uyên ương,… sẽ được lựa chọn. Nó được xem là hiện thân của sự may mắn, phúc lộc sẽ đến.

Tìm hiểu Nghệ thuật tranh cắt giấy Trung Quốc — Đám cưới hay lễ Tết của người Trung Quốc luôn dùng đến tranh cắt giấy – Nguồn: nhatkyduhoc

Dùng để trang trí trên các món quà

Nghệ thuật tranh cắt giấy Trung Quốc cũng xuất hiện trên những món quà. Các hình được cắt sẽ dùng để dán phía bên ngoài món quà. Nó thể hiện sự trân trọng và tấm lòng của người tặng đến người nhận quà.

Có gì trong Nghệ thuật tranh cắt giấy Trung Quốc — Dán tranh cắt giấy lên quà tặng là phong tục của người dân Trung Quốc – Nguồn: khohangtau

Các cách cắt chữ nghệ thuật phổ biến ở Trung Quốc

Nghệ thuật tranh cắt dán được tạo nên bởi nhiều kiểu cắt khác nhau. Đó chính là:

– Cắt nhiều lớp giấy: Cách này có thể tạo nên nhiều hình dáng với nét uyển chuyển rất sinh động. Để thực hiện kiểu cắt này, đòi hỏi nghệ nhân phải có được khả năng sáng tạo và sự tỉ mỉ khi thực hiện.

– Dùng dao để cắt giấy: Khác với việc sử dụng kéo thì cách này sẽ sử dụng dao để khắc trực tiếp các đường cắt trên tấm giấy để trên mặt phẳng. Cách cắt giấy này có thể đi được những đường nét khó mà khi sử dụng kéo không thể làm được.

khám phá Nghệ thuật tranh cắt giấy Trung Quốc — Tranh giấy có thể dùng kéo hay dao để tạo hình nghệ thuật độc đáo – Nguồn: hoctiengtrungquocmoingay

3 Đặc điểm được chú ý trong nghệ thuật tranh cắt giấy Trung Quốc

Việc thực hiện cách cắt chữ nghệ thuật sẽ tùy thuộc vào các đặc điểm khác nhau. Cụ thể như:

– Xét khu vực: Ở Trung Quốc có nhiều khu vực vực nổi tiếng với nghệ thuật cắt giấy như: Nam Kinh, Lũng Đông, Dương Châu, Phật Sơn,…

– Xét theo mẫu tranh giấy: mẫu hoa cỏ, muông thú, con người, đồ vật, chữ,…

– Xét theo mục đích: Cắt giấy để phục vụ các tín ngưỡng thờ cúng, dùng để trang trí, dùng cho các bản thêu,…

Nhiều đặc điểm được nghệ nhân cân nhắc khi cắt tranh giấy – Nguồn: tuhoctiengtrung

3+ Chủ đề phổ biến trong nghệ thuật cắt giấy Trung Hoa cổ đại

Rất nhiều chủ đề được lựa chọn trong nghệ thuật tranh cắt giấy Trung Quốc. Việc lựa chọn chủ đề sẽ tùy theo mục đích sử dụng khác nhau. Dưới đây là 1 số gợi ý để bạn hiểu rõ hơn về bộ môn nghệ thuật truyền thống này.

Chủ đề về câu đối hay câu chúc tốt đẹp:

Ý nghĩa của những tranh cắt giấy này là cầu mong những điều may mắn, bình an và tài lộc đến với cuộc sống của mình. Tùy theo tay nghề, trình độ của người thực hiện mà các tranh giấy này có thể lồng ghép thêm những hình ảnh minh họa xung quanh.

Chủ đề về nhân vật lịch sử:

Người Trung Quốc thường tái hiện những nhân vật lịch sử trong các mẫu tranh giấy của mình. Đa số sẽ chọn cắt những nhân vật nổi tiếng từ thời xưa như: Gia Cát Lượng, Trương Phi, Bao Công,… Mỗi nhân vật đều được thể hiện rõ thần thái trong từng đường cắt trên giấy.

Chủ đề về cuộc sống ngày thường:

Đó có thể là hình ảnh hoa lá, ngôi nhà hay các con vật,… Chủ đề này rất phong phú, nó thể hiện được nét đa dạng trong đời sống văn hóa, tinh thần của người dân Trung Quốc. Nhiều nghệ nhân lâu năm còn cắt tranh giấy với hình ảnh cung điện ngày xưa hay các linh vật trong truyền thuyết Trung Hoa như: Rồng, Phượng,…

Đa dạng chủ đề được chọn trong nghệ thuật tranh cắt dán ở Trung Quốc – Nguồn: tiengtrunghsk

Có thể nói, nghệ thuật tranh cắt giấy Trung Quốc là bộ môn độc đáo, là niềm tự hào của người dân đất nước này. Trải qua hàng ngàn năm, kỹ thuật cắt tranh giấy đã có nhiều thay đổi. Dù công nghệ hiện đại cũng được ứng dụng trong các bức tranh giấy được cắt nhưng không thể phủ nhận được nét độc đáo trong các bức tranh do chính con người tạo ra. Bạn hãy đặt ngay tour du lịch Trung Quốc tại Du Lịch Việt Nam để đến những làng nghề cắt giấy nổi tiếng ở đất nước này và khám phá nét đặc trưng của tinh hoa văn hóa Trung Hoa cổ đại.

Lê Hương