Đừng hòng đụng đến! Trà sữa trân châu Đài Loan đã ‘xâm lược’ thế giới như nào?

Trước đây cà phê, và nước ngọt có gaz tưởng chừng thống lĩnh mảng nước giải khát, cho đến khi trà sữa trân châu chào sân. Được ‘ra đời’ vào những năm 1980, trà sữa trân châu Đài Loan mang tên cúng cơm là trà bong bóng, còn gọi là "trà ngọc trai đen" hay "trà boba". Với vị ngọt béo của sữa cùng mùi thanh mát đậm hương trà, trà sữa trân châu nhanh chóng được yêu thích với hàng tá biến thể khác nhau. Có thể nói, đã đi du lịch Đài Loan mà không uống trà sữa là bạn chưa từng đặt chân đến Đài Loan.
 

Trà sữa trân châu Đài Loan là thức uống được yêu thích suốt nhiều năm qua. Ảnh: CNN

Về cơ bản, trà sữa trân châu Đài Loan là sự kết hợp giữa trà, sữa và 'bong bóng' - những quả bóng nhỏ làm từ bột sắn đến thạch trái cây và cả sương sáo nếu thích. Hương trà sữa cũng liên tục được cải tiến, các loại trà khác nhau cũng được pha chế thêm, nâng tầm trà sữa lên thành một thức uống ‘quốc dân’ mà ai ai cũng thích. 
 

Giới trẻ Đài Loan xếp hàng mua trà sữa trước ngày cách ly. Ảnh: CNN

Trong thời đại số, trà sữa trân châu trở thành thức uống được săn lùng và sau đó bật lên như một thức-phải-uống, với bất kỳ ai. Theo một nghiên cứu gần đây, ngành công nghiệp trà sữa trân châu dự kiến sẽ tăng gần 2 tỷ USD lên con số khổng lồ 4,3 tỷ USD vào năm 2027. Đơn đặt hàng "trà bong bóng" ở Đông Nam Á đã ghi nhận mức tăng trưởng 3.000% trong năm 2018. Còn châu Âu cũng không kém cạnh, McDonald's của Đức đã đưa trà sữa vào thực đơn từ những năm 2012. Liệu cơn sốt trà sữa trân châu có giảm nhiệt trong năm 2020? Không hề. Ví như Singapore trước ngày cách ly xã hội vì Covid-19, rất nhiều tín đồ đã xếp hàng chỉ để thưởng thức món nước yêu thích lần cuối, trước khi ‘tự giam’. 

Vậy trà sữa khởi nguồn từ đâu? 

Theo nhiều chuyên gia trà sữa, Ông tổ của trà sữa trân châu Đài Loan được khơi nguồn từ những năm 1940. Sau khi làm pha chế trong một cửa hàng izakaya ở Đài Loan vào Thế chiến II, ông Chang Fan Shu đã mở một cửa hàng trà bán trà shou yao (lắc tay) độc đáo được làm bằng bình lắc cocktail. Vậy là một loại trà có lớp bọt mịn, hương vị thanh mát dễ chịu ra đời, thu hút sự chú ý của dân địa phương. Và shou yao chính là thành phần quan trọng nhất trong trà sữa trân châu, không có shou yao là không có trà sữa. 
 

Trà shou yao với chiếc bình lắc là khởi nguồn trà sữa. Ảnh: CNN

Một thức uống đơn giản nhưng lại mang tính cách mạng. Shou yao đem lại niềm vui cho người dân Đài Loan trong thời loạn. Thức uống ướp lạnh trở thành một nhu cầu thiết yếu và không ngừng được người dân cải biên. Và những 1980, khi Đài Loan phát triển, trà sữa nói riêng và ngành ẩm thực nói chung cũng tăng theo tỷ lệ thuận. Trà lúc này được đóng gói, hoặc vẫn bán kiểu shou yao trên khắp phố. 
 

Trà shou yao được biến tấu với hương vị trái cây. Ảnh: CNN

Năm 1986, nghệ sĩ kiêm doanh nhân người Đài, Tu Tsong He quyết định bắt đầu dự án kinh doanh mới theo xu hướng cửa hàng trà shou yao. "Đang đi chợ Yamuliao ở Đài Nam tôi thấy fenyuan (hạt tròn làm từ khoai mì), một món ăn nhẹ truyền thống mà tôi yêu thích từ nhỏ nên nảy ra ý tưởng thêm chúng vào trà xanh". 
 

Ông Tu Tsong He, ông chủ chuỗi trà sữa Hanlin. Ảnh: CNN

Trà sữa Hanlin là một trong những thương hiệu nổi nhất Đài Loan. Ảnh: CNN

“Màu trắng trong suốt của những viên fenyuan gần như chuỗi vòng ngọc của mẹ tôi. Vậy là cái tên 'zhen zhu lu cha' (trà xanh ngọc trai) ra đời”, ông He chia sẻ. Tiếp đến với món trà sữa, ông thử cho những hạt khoai mì màu đen to hơn (được gọi là trân châu sau này) vào, giúp thức uống có hương vị độc đáo và gần như một bữa ăn nhẹ. Nó trở thành loại "trà sữa trân châu truyền thống" mà hầu hết tín đồ trà sữa đều biết và yêu thích đến tận ngày nay.

"Ban đầu, khách hàng phải sử dụng thìa để múc những viên trân châu. Vì vậy, chúng tôi đã đặt riêng loại ống hút chuyên dùng cho trà sữa", ông nói thêm. Cửa hàng trà sữa đầu tiên của ông, Hanlin, mở cửa vào tháng 10/1986. Hiện chuỗi trà sữa Hanlin có khoảng 80 chi nhánh trên khắp Đài Loan và có nhượng quyền thương mại ở khắp mọi nơi từ Hoa Kỳ và Canada đến Trung Quốc đại lục. 
 

Bà Lin Hsiu Hui đối thủ cạnh tranh của ông He. Ảnh: CNN

Tuy nhiên, một người khác lại cho rằng trà sữa trân châu do mình tạo nên. Đó là Lin Hsiu Hui, bà chủ của giám đốc sản phẩm của chuỗi trà sữa Chun Shui Tang. Bà cho biết đã tạo ra ly trà sữa trân châu đầu tiên trong một cuộc họp vào năm 1988. Bà tình cờ bỏ những viên trân châu mà mình mang theo vào trà và uống. "Mọi người trong cuộc họp đều yêu thích đồ uống này, chúng tôi quyết định tung ra thị trường và trà sữa nhanh chóng cháy hàng chỉ trong vòng vài tháng", bà Lin chia sẻ. Nhân viên của Chun Shui Tang cũng khẳng định, công ty là nơi đầu tiên ra mắt trà sủi bọt bằng bình lắc cocktail.
 

Trà sữa là một phần không thể thiếu với người Đài Loan. Ảnh: CNN

Cả ông He và bà Lin đã lao vào cuộc chiến dành danh hiệu sáng tạo trà sữa. Tuy nhiên, kết quả của tòa sau mười năm kiện tụng lại khẳng định trà sữa trân châu Đài Loan là thức uống quốc dân, ai cũng có thể làm được, vậy nên không nhất thiết phải tìm xem ai sáng tạo ra. Thậm chí vào năm 2004, khi chính quyền Đài Loan khởi động chiến dịch ngân sách, họ cho chạy chương trình tuyên truyền: “Nếu người Đài Loan bỏ qua một ly trà sữa trân châu mỗi tuần trong 15 năm tới, họ có thể thừa sức thanh toán các chi phí quân sự.” Chiến dịch truyền thông phản tác dụng và nhận cả cơn mưa chỉ trích. Đừng hòng đụng đến trà sữa của người Đài Loan!
 

‘Xâm lược’ toàn cầu

Bỏ qua những bê bối tài chính, ông chủ ngân hàng nước Anh, Assad Khan là một trong những người đem trà sữa trân châu ra thế giới. Hiện ông sở hữu một trong những thương hiệu trà sữa trân châu lớn nhất ở Anh. Ông cho biết khi nếm thử trà sữa trân châu vị khoai môn, ông đã bị trúng tiếng sét ái tình, và quyết định kinh doanh món tráng miệng độc đáo này ở Anh. Mặc dù có rất nhiều cửa hàng trà sữa trong các khu Chinatown ở Mỹ và Âu châu, nhưng Khan cho biết chúng chưa xứng tầm. Vậy là thương hiệu Bubbleology được ra mắt vào năm 2011.

Với logo đầy màu sắc, nhân viên mặc áo khoác phòng thí nghiệm lạ nhưng chất, cửa hàng Bubbleology đầu tiên, ở khu Soho thời thượng London, đã biến trà sữa trân châu thành thức uống ‘hot’ nhất ở Anh năm đó. “Điểm độc đáo nhất của trà sữa là khả năng tùy biến và bạn sẽ không thể tìm thấy loại thức uống nào đa dạng hơn trà sữa của chúng tôi”, ông Khan chia sẻ. 
 

Assad Khan, người tiên phong trà sữa ở Anh. Ảnh: CNN

Sữa tươi trân châu đường đen, hậu duệ trà sữa trân châu. Ảnh: CNN

Đến tận ngày hôm nay, trà sữa trên khắp thế giới vẫn không ngừng thay đổi, hoàn thiện. Phiên bản được yêu thích nhất gần đây là trà sữa trân châu đường đen. Đường nâu tự nhiên đem đến vị ngọt đậm, dùng sữa tươi thay vì bột sữa nguyên kem, tạo nên một thành phẩm lạ miệng và trên hết là ngon. Chen San Ding ở Đài Bắc là một trong những hãng tiên phong với sữa tươi đường đen. Các cửa hàng khác cũng nhanh chóng theo kịp trend, như Tiger Sugar, Youiccha và Xing Fu Tang đã giúp truyền bá xu hướng sang Hồng Kông, Malaysia, Thái Lan và Nhật Bản, cùng nhiều nước khác, kể cả Việt Nam. 
 

Cửa hàng của Bubbleology luôn đông khách. Ảnh: CNN

Hiện tại, Bubbleology đang lên kế hoạch giới thiệu một dòng sản phẩm "Skinny Teas" mới - được làm bằng đường ăn kiêng và sữa đậu nành hữu cơ - để "thu hút sự quan tâm của các khách hàng về sức khỏe và các nguyên liệu thiên nhiên", Khan nói. “Nhưng cho dù bạn có biến tấu đến đâu thì linh hồn của trà sữa trân châu vẫn là trà”.

Danh Bùi