Đặc sản miền Trung: 5 món từ mắm nêm khiến tín đồ ẩm thực phát cuồng

Không phải cao lương mỹ vị, mắm nêm – thứ gia vị dân dã của miền Trung lại có sức hấp dẫn khó cưỡng với những ai trót yêu ẩm thực đậm đà. Chỉ một chút mắm nêm thôi, nhưng khi kết hợp với các nguyên liệu khác, hương vị bỗng trở nên bùng nổ, đánh thức mọi giác quan. Nếu bạn là tín đồ của những món ăn đậm chất quê hương, hãy sẵn sàng để “cháy” cùng 5 món từ mắm nêm dưới đây!

Bún mắm nêm

Đây là món ăn khá quen thuộc với người dân miền Trung đặc biệt là các tín đồ ẩm thực Đà Nẵng. Bún mắm của Đà Nẵng mang hương vị đậm đà bởi sự kết hợp bởi nhiều nguyên liệu. 

Mỗi tô bún mắm sẽ có phần rau sống được thái nhỏ và xếp theo lớp ở dưới, tiếp đến sẽ là bún, rồi thịt heo. Trên cùng là một ít mít non luộc chín, rau răm thái mỏng rắc ở trên cùng chút đậu phộng rang thơm lừng. Riêng phần mắm nêm sẽ được rưới lên sau cùng. 
 

Người dùng chỉ cần trộn đều tất cả các phần trong tô và có thể cho thêm một ít tương ớt hoặc ớt trái tươi để được thưởng thức một tô bún đậm đà và đúng vị hơn. 

Không phải ngẫu nhiên mà bún mắm nêm lại có sức hút mạnh mẽ đến vậy. Bí quyết nằm ở chén mắm nêm đậm đà, được xem là linh hồn của cả món ăn. Khác với nước mắm pha hay mắm ruốc, mắm nêm mang trong mình vị mặn mòi của biển cả, sự lên men tự nhiên của cá cơm, cá nục và hương thơm nồng nàn không thể lẫn vào đâu. Để mắm nêm trở nên hài hòa hơn, người ta thường pha thêm tỏi băm, ớt tươi, chanh, thơm (dứa) băm nhuyễn, tạo nên một hỗn hợp chua, cay, mặn, ngọt đầy kích thích. Mắm nêm ngon là khi vừa đậm đà, vừa dậy mùi nhưng không quá nồng, khiến thực khách xuýt xoa nhưng vẫn muốn ăn mãi không dừng.

Hiện nay món từ mắm nêm miền Trung này đã được biến tấu rất nhiều, không chỉ có mặt ở Đà Nẵng mà bạn có thể tìm thấy món đặc sản này ở bất cứ đâu của miền Trung. Thêm nữa, món ăn ấy giờ đây không đơn thuần là bún mắm thịt heo luộc nữa mà đã có thêm thịt heo quay, chả bò, chả heo hay nem chua đem đến những hương vị đa dạng để thực khách có thể thoải mái lựa chọn. 

>> Xem thêm: Bỏ túi list khu du lịch sinh thái nổi tiếng ở Đà Nẵng cho kỳ nghỉ an yên

Có những món ăn ngon từ nguyên liệu, nhưng cũng có những món ngon từ cái hồn – và bún mắm nêm thuộc về loại thứ hai. Nó mang trong mình tinh thần của ẩm thực miền Trung – đậm đà, chân chất, không phô trương nhưng đầy lôi cuốn. Người miền Trung không dùng quá nhiều gia vị cầu kỳ, nhưng lại biết cách tận dụng sự lên men tự nhiên của mắm, cái ngọt của thịt, cái thanh của rau sống để tạo ra một món ăn có sức hấp dẫn bền bỉ.

Bánh tráng cuốn thịt heo

Các món cuốn từ bánh tráng luôn là một trong những nét đặc trưng của ẩm thực Việt Nam, thu hút sự quan tâm của du khách gần xa. Và khi nhắc đến món từ mắm nêm miền Trung thì không thể không nhắc đến bánh tráng cuốn thịt heo. 
 

Từ một món ăn quen thuộc trong bàn ăn của nhiều gia đình, bánh tráng cuốn thịt heo đã trở thành một trong những món đặc sản miền Trung được yêu thích nhất.

Điểm nhấn đầu tiên khi nhắc đến bánh tráng cuốn thịt heo chính là thịt luộc. Không phải kiểu luộc qua loa, thịt heo được chọn kỹ từ ba chỉ hoặc mông mềm, có sự cân bằng giữa nạc và mỡ, sau đó luộc chín tới để giữ nguyên độ ngọt tự nhiên. Lát thịt mỏng vừa đủ, có chút béo nhưng không ngấy, khi cuốn cùng các nguyên liệu khác tạo nên sự hài hòa hoàn hảo trong từng miếng ăn.

Bánh tráng dùng để cuốn cũng không phải loại bình thường, mà thường là bánh tráng phơi sương hoặc bánh tráng gạo dẻo dai, khi thấm nhẹ nước sẽ trở nên mềm mại nhưng vẫn giữ được độ chắc, giúp gói trọn tất cả nguyên liệu mà không bị rách.

Bên cạnh đó, rau sống ăn kèm chính là linh hồn thứ hai của món ăn. Không chỉ có xà lách, húng quế, diếp cá, tía tô, bánh tráng cuốn thịt heo còn đặc trưng bởi sự góp mặt của dưa leo giòn mát, chuối chát chan chát nhẹ, dứa thơm ngọt. Chính những loại rau này giúp cân bằng vị giác, làm dịu đi độ béo của thịt và tăng thêm sự tươi mát, tạo nên một tổng thể đậm đà nhưng không hề ngấy.

Món ăn từ mắm nêm này ngon hay không, phụ thuộc đến 80% vào chén mắm nêm. Đây không đơn thuần là một loại nước chấm, mà chính là linh hồn, là “vị chốt” quyết định sự bùng nổ vị giác.

Mắm nêm được làm từ cá cơm hoặc cá nục ủ lên men, mang đến hương vị mặn mòi của biển cả, nhưng không chỉ dừng lại ở đó. Để có một chén mắm nêm tròn vị, người ta pha thêm đường, tỏi, ớt, chanh và thơm băm nhuyễn. Vị cay nồng của ớt, chua nhẹ của chanh, chút ngọt của dứa kết hợp với mắm nêm tạo thành một hỗn hợp đậm đà, kích thích mọi giác quan, khiến thực khách chỉ cần chấm một miếng là mê ngay.

Bánh đập
 

Bánh đập là món từ mắm nêm dân dã không còn xa lạ gì với bà con ở Hội An. Món bánh này là sự kết hợp hài hòa giữa bánh ướt mềm mịn, bánh tráng nướng giòn tan, chấm mắm nêm đậm đà. Vị giòn giòn của bánh quyện lẫn mùi thơm nồng ngon ngọt của bát nước chấm, sẽ khiến bạn ăn mãi không dừng lại được. Sở dĩ món ăn này có tên gọi như vậy là vì trước khi thưởng thức, người ta đập nhẹ chiếc bánh xuống mâm, làm cho lớp bánh tráng giòn rụm bên ngoài vỡ ra, dính chặt vào lớp bánh ướt mềm mịn bên trong. Cảm giác “đập” bánh bằng tay nghe vui tai, lại còn khiến thực khách thêm phần thích thú trước khi ăn.

Ngoài ra, người dân ở đây thường phục vụ bánh đập chung với món hến xào, được chế biến từ hến, đậu phộng rang, hành phi, hành tây, rau răm, ớt... để khiến món ăn thêm phần hấp dẫn. Du lịch Hội An mà bạn bỏ qua bánh đập thì thật là một thiếu sót rất lớn. Bánh đập không chỉ là một món ăn vặt đơn giản, mà còn là một trải nghiệm thú vị. Không giống những món ăn đòi hỏi sự cầu kỳ trong chế biến, bánh đập mang đến sự mộc mạc, giản dị nhưng lại có nét duyên riêng.

Bánh xèo vỏ chấm mắm nêm

Bánh xèo là món ăn đã quá nổi tiếng của ẩm thực Việt Nam. Dù là bánh xèo miền Tây hay miền Trung đều được các tín đồ ưa chuộng bởi rất nhiều phiên bản tạo nên từ đủ loại nhân như thịt, hải sản, tôm, mực… khiến ai nấy đều thích thú.

Nhưng bên cạnh những miếng bánh đầy ắp nhân ấy, thì có một loại bánh xèo vỏ chỉ có vỏn vẹn lớp vỏ bột bên ngoài, chẳng có một lát thịt, cọng giá hay rau củ gì bên trong. Nhìn đơn giản nhưng nó lại là đặc sản mà ai Du lịch Đà Nẵng cũng phải thử cho bằng được. 
 

Nếu bánh xèo miền Nam thường ăn kèm nước mắm chua ngọt, thì bánh xèo vỏ lại phải có mắm nêm mới đúng điệu. Mắm nêm miền Trung đậm đà, mặn mòi, dậy mùi cá biển lên men. Nhưng để có chén mắm ngon, người ta phải pha chế rất khéo léo với tỏi băm, ớt cay, thơm (dứa) băm nhuyễn, chút đường và chanh để tạo vị mặn, ngọt, chua, cay hòa quyện.

Cầm một chiếc bánh xèo nóng hổi, xé đôi, chấm ngập vào chén mắm nêm đậm đà và cay nồng, đưa lên miệng cắn một miếng – hương vị ấy khiến ai đã thử một lần cũng khó lòng quên được.

 

Ngoài bánh xèo vỏ, thì những loại bánh xèo nhân khác cũng có thể chấm cùng với mắm nêm đều đem đến hương vị khác lạ nhưng cũng rất ngon miệng. Đảm bảo là các tín đồ ẩm thực sẽ rất hài lòng.
 

Bắp nướng mắm nêm

Bắp nướng mỡ hành là món ăn quá quen thuộc, vậy bạn đã bao giờ nghe đến món bắp nướng mắm nêm chưa? Đây được xem là một món ăn đặc sản đường phố của ẩm thực Phú Yên mà bạn nhất định phải thử khi du lịch đến đây. 
 

Ở những góc phố nhỏ hay ven đường làng miền Trung, chẳng khó để bắt gặp món từ mắm nêm với hình ảnh bắp nướng trên bếp than hồng, tỏa hương thơm lừng. Khác với bắp nướng bơ mỡ hành phổ biến, bắp nướng ở đây được quét lên một lớp mắm nêm đậm đà. Khi bắp chín, lớp mắm nêm thấm sâu vào từng hạt, tạo nên vị mặn, ngọt, cay cay, dậy mùi thơm khó cưỡng.

Bắp được chọn thường là bắp nếp tươi, hạt vừa căng tròn nhưng vẫn còn độ mềm dẻo. Khi nướng, người bán khéo léo trở đều tay để từng hạt bắp ngả màu vàng nâu, hơi xém cạnh, tỏa hương thơm nức mũi.

 

Không sang trọng, không đắt đỏ, nhưng bắp nướng mắm nêm gói trọn hương vị của miền Trung – mộc mạc mà cuốn hút. Đó là món ăn dành cho những ai yêu thích sự đơn giản nhưng tinh tế, những người luôn tìm kiếm hương vị của quê hương trong từng món ăn bình dị.

Mắm nêm – thứ gia vị đậm đà của miền Trung không chỉ làm nên bản sắc ẩm thực mà còn gợi nhớ những ký ức về một vùng đất chân phương, nồng hậu. Từ bún mắm nêm, bánh tráng cuốn thịt heo đến bánh xèo vỏ, bánh đập hay bắp nướng, mỗi món từ mắm nêm đều mang trong mình sự hòa quyện tinh tế giữa cái mặn mòi của biển cả và hương vị dân dã của quê hương. Nếu bạn là một tín đồ ẩm thực, hãy một lần thử qua những món đặc sản này để cảm nhận cái tình, cái hồn của miền Trung trong từng hương vị!

Minh Nguyên
Theo Báo Thể Thao Việt Nam