Về Thái Bình, thăm đền Đồng Xâm thờ ông tổ nghề chạm bạc truyền thống

Ghé thăm đền Đồng Xâm trong khuôn viên làng nghề chạm bạc truyền thống Đồng Xâm, du khách chắc chắn sẽ đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác. Hãy từng bước từng bước khám phá các kiến trúc đẹp tại Đồng Xâm cùng lễ hội đền với nhiều văn hóa truyền thống đặc sắc. Đừng bỏ lỡ bài viết của Du lịch Việt Nam dưới đây nhé!
 

Đền Đồng Xâm ở đâu?

Đền Đồng Xâm hiện nằm thuộc xã Hồng Thái, huyện Kiến Xương của tỉnh Thái Bình. Về với Đồng Xâm, du khách sẽ ngỡ ngàng trước quần thể di tích lịch sử này bởi quy mô lớn, bề thế. Ngôi đền đang thờ vua Triệu Vũ Đế (207 - 136 trước Công nguyên) cùng Trịnh Thị Hoàng Hậu - người gắn liền với nhiều huyền thoại về ca trù, về chèo. Ngoài ra, nơi đây còn thờ ông tổ làng nghề chạm bạc Đồng Xâm - Nguyễn Kim Lâu (thế kỷ XV). Nằm cạnh dòng sông Vọng Lâu, đền Đồng Xâm nằm trong cụm các đền chùa gắn liền với lễ hội đua thuyền nổi tiếng trứ danh.

Đền Đồng Xâm Thái Bình cổ kính ở một góc trời. Ảnh: zentalk

Ngôi đền được xây dựng Kiến Xương, Thái Bình. Ảnh: th.evrtt

Lắng nghe câu chuyện lịch sử ly kỳ của ngôi đền Đồng Xâm Thái Bình

Lật tìm lịch sử nước ta, thực tế, chưa có một tài liệu nào ghi chép về triều đại Triệu. Tuy nhiên, không ít di tích lịch sử còn sót lại đến nay lại chứng minh một thời đại hưng thịnh, một nền văn minh phát triển. Các di tích lịch sử của thời Triệu có thể kể đến như huyện Vũ Thư, đền Đồng Xâm, làng Hội Khê, đền Cọi, xã Vũ Hội,...

>> Xem thêm: Chùa Keo Thái Bình - Hành trình về miền linh thiêng tại ngôi chùa cổ kiến trúc có 1-0-2

Hình ảnh đền Đồng Xâm những năm 1920. Nguồn: wikipedia

Đền Đồng Xâm rộng khoảng 1000m2 được xây dựng trên đất của hành cung của vua Triệu Vũ Đế. Con cháu họ Triệu luôn tôn thờ, kính trọng, biết ơn công lao của dòng họ nên đời nào cũng có anh hùng, hào kiệt. Ngược lại, vợ Triệu Vũ Đế là Trình Thị Hoàng Hậu lại đảm nhiệm cầm ca chốn cung thành.

Quần thể di tích đền Đồng Xâm có quy mô rộng lớn. Ảnh: Thế Duyệt

Đó là lý do sau khi hoàng hậu qua đời, người dân làng Đồng Xâm đã chung tay lập đền cho bà - người có công cầm ca trong khuôn viên đền Đồng Xâm. Vì thế, trong lễ hội đền tưng bừng hàng năm, vẫn có lễ tế tổ nghề ca công hay còn gọi là ca trù để tưởng nhớ công lao, tự hào về truyền thống của làng.

Đền Đồng Xâm thờ Triệu Đà vua nước Nam Việt. Ảnh: Thế Duyệt

Đến Đồng Xâm, bạn sẽ được tìm hiểu về lịch sử cũng như những tranh cãi liên quan về việc nước ta có triều nhà Triệu hay không. Ngay trong tác phẩm “Bình Ngô đại cáo” thế kỷ XV, Nguyễn Trãi có viết: “Tự Triệu, Đinh, Lý, Trần chi triệu tạo ngã quốc/Dữ Hán, Đường, Tống, Nguyên nhi các đế nhất phương…”. Đặc biệt, trong Đại Việt sử ký toàn thư đã công nhân triều Triệu là triều đại thứ nhất của nước ta. Và chính đền Đồng Xâm là một minh chứng rõ ràng, sắc nét nhất. 

Đền Đồng Xâm là minh chứng chân thực về một triều đại hưng thịnh. Ảnh: minhtan.1977

Có thể thấy, nhân dân Kiến Xương vô cùng tự hào về một thời vàng son của nhà Triệu. Vì thế, đến nay đền thờ Triệu Vũ Đế và Trình Thị Hoàng Hậu được người dân địa phương cùng du khách thập phương chiêm bái, vãn cảnh.
 

Mãn nhãn trước kiến trúc “có một không hai” có đền Đồng Xâm

Tạm biệt phố thị ồn ào, náo nhiệt, du lịch Thái Bình, trở về với đền Đồng Xâm, chắc chắn du khách sẽ được tận hưởng một không gian yên bình, tĩnh lặng. Tọa lạc tại một miền quê ven biển miền Bắc, đền Đồng Xâm có những nét đẹp rất riêng, đó là nét đẹp trong từng kiến trúc cổ kính.

Bước vào trong đền, bạn sẽ ngỡ ngàng trước sự đồ sộ của đền. Ảnh: Thế Duyệt

Khác biệt hoàn toàn với các đền khác tại Thái Bình hay trên cả nước, đền Đồng Xâm nằm trên một gò đất nổi trên sông với sáu cửa xoay theo sáu hướng khác nhau. Du khách đến đền có thể lên nhà thủy tọa để có thể ngắm nhìn khung cảnh thiên nhiên xung quanh, hít hà không khí trong lành. Và chính kiến trúc cũng như vị trí này, du khách có thể ngắm nhìn dòng sông Vọng Lâu êm ả, bình yên, nhưng lại vô cùng náo nhiệt, tưng bừng mỗi khi mùa lễ hội.

Không gian bình yên của đền Đồng Xâm. Ảnh: Thế Duyệt

Hành trình khám phá đền bắt đầu từ tòa Tiền tế trang nghiêm với 5 gian rộng rãi. Ấn tượng nhất với tòa Tiền tế chính là trên các bức tường đều được điêu khắc, chạm trổ nhiều hoa văn điêu luyện. Cách đây cả ngàn năm, những người thợ xưa đã có tay nghề giỏi, sự tỉ mỉ, tài hoa để tạo nên tuyệt tác kiến trúc. Cạnh tòa Tiền tế chính là tòa điện Trung tế và Hậu Cung. Các không gian kiến trúc tách biệt nhưng lại hài hòa tạo nên một tổng thể hoàn chỉnh, gắn kết.

Các họa tiết trang trí được chạm trổ tinh xảo. Ảnh: Thế Duyệt

Sự tài hoa của người xưa khi điêu khắc điêu luyện. Ảnh: th.evrtt

Khám phá đền, du khách sẽ được chiêm ngưỡng tượng thờ Triệu Vũ Đế và Hoàng hậu Trình Thị bằng đồng, khảm vàng thếp bạc. Hai pho tượng đồng lớn tương đương với người thực sẽ giúp bạn hình dung được một vị vua Triệu Vũ Đế với sự uy nghiêm, đường bệ sánh cùng hoàng hậu Trình Thị đoan trang, thon thả, hiền thục.

Ngoài ra, đền Đồng Xâm vẫn còn lưu giữ được búa sắt, kiếm đúc vàng,... Cùng với đó ở tòa Hậu Cung vẫn còn câu đối, các đại tự hay cuốn thư với đường nét tinh xảo, bản vẽ sắc sảo, bố trí hài hòa, đẹp mắt.

Những hình ảnh đền Đồng Xâm có rồng phượng được điều khắc đẹp. Ảnh: th.evrtt

Lên đồ vui chơi tại lễ hội đền Đồng Xâm Thái Bình

Hàng năm, cứ từ 1/3 đến 1/4 âm lịch, người dân Đồng Xâm lại nô nức trẩy hội. Thông thường, cứ theo lệ, hội sẽ được tổ chức từ những ngày cuối của tháng 3 còn 1/4 sẽ bắt đầu khai hội. Bên cạnh phần lễ trang nghiêm, hội đền Đồng Xâm còn nhiều trò chơi, nhiều lễ thức, nhiều trò đua tài nên năm nào lễ hội cũng thu hút hàng nghìn khách du khách trong và ngoài Thái Bình tham gia.

Nô nức về đền Đồng Xâm Thái Bình trẩy hội. Ảnh: Lan Anh

Các trò chơi thú vị trong lễ hội đền Đồng Xâm có thể kể đến như đấu roi, đấu vật, hát ca trù, hát chèo,... Nhưng chắc chắn hấp dẫn nhất, tập trung nhiều người tham gia và cổ vũ nhất vẫn là cuộc thi đua thuyền trên dòng sông Vông. Cuộc thi đua thuyền còn mang nhiều ý nghĩa được gửi gắm để cầu mong cho một năm mưa thuận gió hòa cho người dân được ấm no, vụ mùa bội thu. Cùng với đó, chính cuộc đua cũng giúp dân làng được gắn bó, đoàn kết với nhau và chung tay gìn giữ những nét văn hóa truyền thống đẹp.

Lễ hội Đồng Xâm thu hút nhiều bạn trẻ đến khám phá, vui chơi. Ảnh: hoaitung1205

Vui hết nấc với hội đua thuyền. Ảnh: bietthungoctrai

Ngoài ra, Đồng Xâm còn nổi tiếng với nghề chạm bạc. Tại lễ hội, du khách không chỉ được ngắm nghía những sản phẩm được bày bán làm đồ lưu niệm như nhẫn, dây chuyền, khánh, hoa tai, thánh giá, xà tích, vòng trâm, lắc,... Bên cạnh đó, bạn còn được những nghệ nhân giới thiệu về ông tổ nghề chạm bạc và tận mắt chứng kiến quá trình tạo ra một sản phẩm bạc tinh xảo như thế nào. Hơn 400 năm hình thành và phát triển, nghề chạm bạc Đồng Xâm đã tạo nên một nét đẹp biểu trưng chỉ tìm thấy ở Thái Bình.

>> Có thể bạn quan tâm: Tổng hợp các tour du lịch HOT giá cực rẻ

Khám phá làng nghề chạm bạc, chạm đồng Đồng Xâm. Ảnh: lebich1972

Và lễ hội Đồng Xâm luôn là lễ hội thu hút khách thập phương lớn nhất nhì của Thái Bình. Đó là bởi, không chỉ khách du lịch mà có nhiều người vốn làm nghệ kim hoàn ở tứ xứ đều về với Đông Xâm để có thể chiêm bái, tế tổ nghề.

Lễ hội Đồng Xâm trưng bày nhiều đồ bằng bạc, bằng đồng. Ảnh: vutheu0215

Đền Đồng Xâm chính là một quần thể di tích mang nhiều giá trị lịch sử và văn hóa bậc nhất tại Thái Bình. Team miền Bắc đang tìm kiếm một điểm du lịch tâm linh bình yên, tĩnh lặng để vãn cảnh, chiêm bái thì đền chính là điểm đến “must go” mà Du lịch Việt Nam gợi ý đến bạn.

Linh Meo

Theo Báo Thể Thao Việt Nam