Chuyện độc lạ: Phô mai cứng như đá - nguồn sống của người Nepal

Đối với tất cả những người yêu thích phô mai, có một loại phô mai Himalaya không được nhiều người biết đến. Chhurpi về cơ bản là phô mai, có thể cứng hoặc mềm, có thể ngọt, dai hoặc nhạt nhẽo. Thật khó hiểu phải không? Hãy để tôi làm sáng tỏ.
 

Người ta thích nhai phô mai cứng Chhurpi được cắt thành những miếng nhỏ. Ảnh: Global Voices

Được tìm thấy chủ yếu ở các vùng Sikkim, Tây Bengal và Bhutan, Chhurpi không phải là một thứ để ngậm hay nhấm nháp. Đó là một cách sống.

Dọc theo mọi con đường của những nơi này, bạn có thể thấy nhiều cửa hàng bán những khối phô mai cứng có màu nâu hoặc trắng. Những cái màu nâu nhạt nhẽo và những cái màu trắng có vị ngọt. Những khối phô mai này có thể hơi khó ăn với những người thử lần đầu tiên, nhưng một khi bạn có thể cắn được, bạn dần dần bắt đầu cảm thấy ngon miệng.

Chhurpi hay Durkha là một loại phô mai truyền thống của nền ẩm thực Nepal, đã từng là phương tiện sinh tồn trong nhiều thế kỷ của người dân vùng Himalaya. Được làm từ sữa của yak (bò Tây Tạng), hoặc chauri (con lai của yak và bò), Chhurpi có hai loại: mềm và cứng.
 

Phô mai Chhurpi mềm

Chhurpi mềm được thấy chủ yếu ở các chợ địa phương hoặc quầy hàng rong trên đường đến Sikkim hoặc Bhutan. Được gói gọn gàng trong những chiếc lá to bản màu xanh lá cây hoặc túi nhựa, được buộc lỏng bằng một sợi đay. Nó có mùi thơm và mùi hăng đặc trưng. Được sử dụng để làm cho một loạt các công thức nấu ăn ngon lành và là một phần quan trọng của ẩm thực Nepal hoặc Bhutan.
 

Chhurpi mềm, hay còn gọi là Datshi ở Bhutan, chủ yếu ở các chợ địa phương hoặc quầy hàng tạm trên đường đến Sikkim hoặc Bhutan. Ảnh: Tripoto

Trong ẩm thực Nepal, Chhurpi mềm được sử dụng để làm súp achar, bánh bao hoặc ăn với Ningro (món ăn từ dương xỉ). Ở Bhutan, Chhurpi còn được gọi là Datshi và là thành phần quan trọng của một món ăn tên là Emadatshi, một loại nước sốt kem bao gồm chủ yếu là phô mai (datshi), khoai tây và ớt thái lát mỏng.

Chhurpi hoặc Datshi có thể được làm từ sữa bò, sữa dê hoặc sữa yak (bò Tây Tạng). Nó có kết cấu tương tự Cottage Cheese hoặc Ricotta Cheese.

Phô mai Chhurpi cứng

Nhưng nổi tiếng trên toàn thế giới là loại phô mai cứng như đá. Và điều đặc sắc hơn cả, Chhurpi cứng lại có thể khiến tất cả các phô mai khác phải xấu hổ. Có thứ phô mai nào có thể cắn trong ít nhất một giờ, thậm chí lâu hơn.

Người ta làm Chhurpi bằng sữa hâm nóng đến 24 độ C, sau đó tách bơ (buttermilk) và đun sôi để làm giảm lượng nước. Khi đạt được độ cứng phù hợp, nó sẽ được bọc lại trong một miếng vải mỏng để thoát ra nhiều nước hơn. Rồi được bọc trong túi đay và ép để loại bỏ nước còn sót lại. Sau đó, nó được cắt thành các phần nhỏ hơn, treo ngoài trời để cứng hơn nữa.

Khi được hoàn thiện, phô mai cứng theo nghĩa đen là không thể cắn. Nó cứng như đá, vì vậy bạn cần phải làm mềm nó trước khi nhai. Hầu hết mọi người giữ nó trong miệng hàng giờ, chấm mút bên ngoài cho đến khi chúng dần dần mềm ra.
 

Phô mai cứng Chhurpi được bày bán tại một chợ địa phương. Ảnh: Tripoto

Chhurpi cứng có thể có màu trắng hoặc nâu. Những cái màu trắng có vị ngọt và những cái màu nâu hầu hết là nhạt. Ban đầu người ta có thể không thích nó nhưng một khi bạn bắt đầu cắn vào nó, hương vị sẽ gây nghiện.

Để ăn xong một khối phô mai cứng có kích thước chỉ tương đương kẹo cà phê, bạn phải mất đến hai giờ. Điều tuyệt vời là phô mai duy trì hương vị nguyên bản trong suốt thời gian đó.

Nói đúng ra, ngay cả phần Chhurpi mềm bạn cũng không dễ dàng cắn được như cách ăn thông thường. Bạn chỉ có thể nhai như kẹo cao su trước khi nuốt.
 

Một khối Chhurpi nhỏ nhưng chứa hàm lượng protein rất cao, đảm bảo sức khỏe sống trong môi trường khắc nghiệt. Ảnh: TechEBlog

Ăn một khối Chhurpi nhỏ nghe có vẻ giống như chẳng bõ bèn gì, nhưng hàm lượng protein của nó lại cực kỳ cao, đảm bảo cho người Nepal sống sót trong môi trường miền núi khắc nghiệt trong nhiều thế kỷ.

Chhurpi rất được những người bộ hành ưa thích bởi nó là đồ ăn lý tưởng giúp bạn có sức khỏe leo lên tốt hơn và giữ ấm cho bạn khi ở trên vùng núi cao. Thanh Chhurpi cũng được sử dụng làm thứ để cho chó con hoặc mèo con mọc răng gặm.

Vì vậy, phô mai cứng là một phần không thể thiếu của nền ẩm thực Nepal. Bạn có thể tìm thấy nó ở hầu hết các chợ ở Nepal với giá cực kỳ phải chăng. Khi bạn đi qua sương mù Kanyam vườn trà trong Quận Ilam ở phía đông Nepal, bạn cũng sẽ bắt gặp những chùm phô mai cứng treo ở hầu hết các cửa hàng.
 

Chhurpi có thể có màu trắng hoặc nâu. Những cái màu trắng có vị ngọt và những cái màu nâu hầu hết là nhạt. Ảnh: Tripoto

Không chỉ xuất hiện ở Nepal, Chhurpi còn là đồ ăn yêu thích của người dân khắp khu vực Himalaya, bao gồm Tây Tạng, Darjeeling và Sikkim, và Bhutan. Bởi vì nó rất giàu protein và rất khó để nhai, phô mai Chhurpi cứng như đá đã trở thành một món ăn phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới, trở thành một nguồn thu nhập thường xuyên cho nông dân Nepal.
 

Chhurpi đã trở thành nguồn thu nhập thường xuyên cho người dân Nepal. Ảnh: nagariknetwork

Với người Nepal xa quê, Chhurpi tương đương với nỗi nhớ. Nó gần như theo chân những đứa trẻ Nepla mỗi ngày trên đường đến trường hoặc trở về nhà. Hoài niệm thường khiến vị của món ăn ngon hơn. Do đó, người Nepal xa quê nào trở về nhà cũng mua một lượng Chhurpi để tận hưởng trong vài tháng.
 

Trên đường phố Nepal, bạn sẽ thường xuyên bắt gặp những bó phô mai cứng được bày bán như thế này. Ảnh: The Himalayan Times

Phong Sa